ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์>>
คัมภีร์คอมมิวนิสต์
นิพนธ์วิจารณ์ ฟอยเออร์บัค
แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์
บทบาทของแรงงานในการเปลี่ยนลิงให้เป็นคน
กำเนิดครอบครัวทรัพย์สินส่วนตัวและรัฐ
ว่าด้วยศาสนา
ว่าด้วยการนัดหยุดงาน
สงครามและสังคมนิยม
รัฐกับการปฏิวัติ
แนวชนชั้นในการปลดแอกสตรี
ในวิกฤตเศรษฐกิจกรรมาชีพสู้หรือไม่
ว่าด้วยขบวนการฟาสซิสต์
ทฤษฏีปฏิวัติถาวร
ประชาธิปไตยของแรงงาน
สงครามจุดยืนและสงครามขับเคลื่อน
ปัญญาชน
ระบบทุนนิยม:ถ้าไม่ปฏิวัติก็เท่ากับยอมจำนน
แนะนำทฤษฎีทุนนิยมโดยรัฐของ โทนี่ คลิฟ
การปฏิวัติถาวร "หันเห"
กำเนิดครอบครัวและการกดขี่ทางเพศ
โดย เฟรเดอริค เองเกิลส์ แปลโดย กุหลาบสายประดิษฐ์
คัดเลือกและเรียบเรียงใหม่โดย นุ่มนวล ยัพราช
อย่างไรก็ดีความเพิ่มพูนขึ้นของโภคทรัพย์ได้เสริมสร้างฐานะของผู้ชายขึ้นสองทาง
ในทางหนึ่งได้ทำให้ฐานะของผู้ชายในครอบครัวมีความสำคัญล้ำหน้าฐานะของผู้หญิงอันเป็นเหตุมาจากผู้ชายได้ครอบครองทรพยากรที่มีผลต่อศักยภาพในการผลิตเท่านั้น
(ฝูงสัตว์เลี้ยง) และ อีกทางหนึ่งเมื่อผู้ชายได้สำนึกในความสำคัญของตน
ซึ่งถูกเชิดชูขึ้นมาจากการที่ได้ครอบครองทรัพย์แล้ว ผู้ชายก็มีความกำเริบ
คิดเลิกล้างขนบประเพณีการสืบมรดกที่มีอยู่เดิม
คือคิดจะให้ทรัพย์สมบัติของตนเป็นของลูก
แต่ความคิดข้อนี้ไม่อาจดำเนินไปได้
ตราบใดที่สายโลหิตของบุตรยังคงนับจากมารดาอยู่
ดังนั้นผู้ชายจึงได้คิดเลิกล้างประเพณีการสืบสายโลหิตเสียก่อน
และเขาก็ได้จัดการให้เป็นไปตามปรารถนาของเขาได้โดยไม่ยาก
จึงได้เปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ระหว่างผู้ชายและผู้หญิงภายในครอบครัวให้มีโครงสร้างภายในของครอบครัวต่างจากโคตรตระกูลตรงที่ไม่มีความเสมอภาคเท่าเทียมกัน
เพราะประกอบไปด้วยผู้หญิงและเด็กที่ไม่มีทรัพย์สิน
และต้องพึ่งพิงหัวหน้าครอบครัว
เหตุอันนี้
ได้ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ด้านการเมืองและเศรษฐกิจของสังคมส่วนใหญ่อย่างสิ้นเชิง
ครอบครัวแบบพ่อบ้าน เป็นหัวต่อของการเปลี่ยนแปลงจากครอบครัวแบบมีคู่ไปสู่ครอบครัวแบบผัวเดียวเมียเดียว ในสมัยของครอบครัวแบบพ่อบ้านนั้น เป็นสมัยที่ผู้ชายได้ขึ้นสู่การเถลิงอำนาจอันสูงสุดมีส่วนเกินมากกว่าความต้องการบริโภค จึงได้มีการแลกเปลี่ยนระหว่างหน่วยการผลิต เมื่อเวลาผ่านนานไปผลผลิตเพื่อการแลกเปลี่ยนได้ทวีความสำคัญขยายวงกว้างออกไปยิ่งขึ้น จนได้ลดทอนความสำคัญของของการผลิตเพื่อใช้ในครัวเรือน ผู้หญิงได้ตกอยู่ในกรงเล็บของผู้ชายอย่างไม่มีทางกระดิกกระเดี้ยต้องทำงานอยู่ภายในบ้านที่มีขอบเขตเพื่อลูกและสามี แทนที่จะเป็นการทำงานอันเป็นส่วนหนึ่งของสังคมเช่นเดิม เพื่อเป็นหลักประกันความจงรักภักดีของภรรยาต่อสามีตลอดกาล หรือนัยหนึ่ง เพื่อเป็นหลักประกันความเป็นพ่อของบุตร จึงมีประเพณีให้ภรรยาต้องมอบตัวอยู่ใต้อำนาจสิทธิขาดของสามีหากหัวหน้าครอบครัวฆ่าภรรยาของเขาก็ไม่ถือว่าเป็นฆาตกรรมแต่ถือว่าเป็นการใช้สิทธิของเขาในฐานะเป็นหัวหน้าครอบครัวเท่านั้น
ขั้นตอนของครอบครัวที่เปลี่ยนแปลงตามยุคสมัยการผลิต (จาก กุหลาบ สายประดิษฐ์ ๒๕๒๔ หน้า 146-149)
เมื่อมาถึงสมัยของการผลิตในระบบทุนนิยม ซึ่งได้เปลี่ยนแปลงสิ่งต่าง ๆ ให้เป็นสินค้าไปหมด คือเป็นเรื่องของการซื้อการขายกันไปหมดนั้น ก็ได้เกิดมีการทำสัญญาโดยเสรีหรือโดยความสมัครใจของคู่กรณีเข้ามาแทนที่ประเพณีที่ปฏิบัติสืบต่อกันมา การทำสัญญาโดยเสรีนี้ เป็นการสมมุติเอาว่าคู่กรณีที่เข้าทำสัญญาต่อกันนั้นมีฐานะเสมอกัน การสร้างสรรบุคคล "เสรี" และมีฐานะ "เสมอ" กันนี้เป็นงานชิ้นสำคัญชิ้นหนึ่งของสมัยการผลิตในระบบทุนนิยม หลักการในเรื่องนี้มีอยู่ว่าบุคคลจะต้องรับผิดชอบโดยสิ้นเชิงต่อการกระทำของเขา ก็ต่อเมื่อเขาได้อยู่ในฐานะอันมีอิสระเต็มที่ที่กระทำการนั้น ๆ และย่อมถือว่าการบังคับทั้งปวงให้เขาต้องกระทำเป็นการที่ไร้ศีลธรรม