ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

ปรบไก่

คำนี้มีความหมายเป็นสองนัยคือ หมายถึง เพลงพื้นเมืองที่นิยมเล่นกัน ทางภาคกลางของประเทศไทย เรียกกันว่า เพลงปรบไก่ อย่างหนึ่ง กับหมายถึง จังหวะหน้าทับของเครื่องหนัง (กลอง) ที่เรียกกันว่า หน้าทับปรบไก่ อีกอย่างหนึ่ง

เพลงปรบไก่ ดูเหมือนจะเป็นเพลงประเภทที่เก่าแก่ที่สุดในจำพวกเพลงที่ว่าแก้กันในภาคกลาง วิธีเล่นเพลงปรบไก่ ก็มีผู้หญิง ผู้ชายที่เรียกว่า แม่เพลง และพ่อเพลง ร้องว่ากันหรือแก้กัน ส่วนจังหวะนั้นก็ใช้วิธีปรบมือ ผู้ร้องจะต้องใช้ปฎิภาณคิดด้นกลอนสด และว่ากันหรือแก้กันให้ถึงใจ

สำหรับในความหมายทางด้านที่เป็นหน้าทับ สำหรับเครื่องหนัง (กลอง) ตีประกอบจังหวะดนตรีไทย ก็๋เป็นเรื่องที่เกี่ยวพันจากเพลงพื้นเมืองเช่นเดียวกัน กล่าวคือ จังหวะสำหรับลูกคู่ลงท้ายเพลงปรบไก่นั้น โบราณาจารย์ท่านเห็นว่า เหมาะที่จะนำมาดัดแปลงเป็นจังหวะเครื่องหนัง สำหรับใช้กับดนตรีไทย ท่านจึงได้ถอดสำเนียงลูกคู่ดังกล่าวออกมา เป็นเสียงตะโพน หน้าทับตะโพนที่เรียกว่า หน้าทับปรบไก่สองชั้น ซึ่งนับว่าเป็นหน้าทับสำคัญอย่างหนึ่ง สำหรับดนตรีไทย ต่อมาภายหลังได้มีการถอดเอาหน้าทับนี้ไปใช้กับเครื่องหนังอีกหลายอย่าง เช่น โทน รำมะนา และกลองแขก เป็นต้น

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>