สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>
กฎว่าด้วยความก้าวหน้าของมนุษยชาติ
ความแตกต่างกันในอารยธรรมเป็นเพราะอะไร
ในการพยายามที่จะค้นให้พบกฎว่าด้วยความก้าวหน้าของมนุษย์นั้น
ขั้นแรก เราจะต้องกำหนดหาลักษณะอันสำคัญของความแตกต่างเหล่านี้
ซึ่งเรากล่าวว่าเป็นความแตกต่างกันในอารยธรรม
เราได้เห็นแล้วว่า ปรัชญาปัจจุบัน
ซึ่งอ้างว่าความก้าวหน้าของสังคมเป็นเพราะการเปลี่ยนแปลงในธรรมชาติของมนุษย์นั้น
มิได้สอดคล้องกับข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ และถ้าเราพิจารณา
เราจะเห็นได้ด้วยว่าความแตกต่างระหว่างประชาคมในขั้นต่าง ๆ ของอารย-ธรรม
มิใช่เป็นเพราะความแตกต่างกันภายในตัวแท้ ๆ
ของบุคคลผู้ประกอบกันเป็นประชาคมเหล่านี้
เป็นความจริงที่มีความแตกต่างกันตามธรรมชาติ
และก็เป็นจริงอย่างปราศจากข้อสงสัยที่ว่าย่อมมีสิ่งจำพวกการถ่ายทอดลักษณะจำเพาะทางพันธุกรรม
แต่เราจะไม่สามารถอธิบายความแตกต่างกันอย่างมากระหว่างมนุษย์ในสภาพสังคมต่าง ๆ
กันได้ด้วยวิธีนี้เลย
อิทธิพลแห่งพันธุกรรมซึ่งเดี๋ยวนี้นิยมนับถือกันว่ามีอิทธิพลสูงยิ่งนั้นมีค่าน้อยมากเมื่อเปรียบเทียบกับอิทธิพลที่หล่อหลอมมนุษย์ภายหลังจากที่เขาเกิดมาในโลกแล้ว
มีอะไรที่ฝังเข้าไปแนบแน่นในนิสัยความเคยชินยิ่งกว่าภาษา
ซึ่งมิได้เพียงแต่กลายเป็นการใช้กล้ามเนื้อโดยอัตโนมัติเท่านั้น
แต่ยังเป็นสื่อแห่งความคิดอีกด้วย? มีอะไรที่ยั่งยืนอยู่นานกว่า
หรือจะแสดงสัญชาติได้เร็วกว่า?
แต่เราก็มิได้เกิดมาโดยมีแนวโน้มไปทางภาษาหนึ่งภาษาใดเลย
ภาษาแม่ของเราเป็นภาษาแม่ของเราก็เพียงเพราะเราเรียนกันมาตั้งแต่เป็นทารกเท่านั้น
ถึงแม้บรรพบุรุษของเขาจะคิดและพูดกันมาด้วยภาษาหนึ่งไม่รู้กี่ชั่วอายุคน
แต่เด็กซึ่งไม่ได้ยินภาษาอื่นมาตั้งแต่แรก ก็จะเรียนภาษาหนึ่ง
ภาษาใดได้ด้วยความง่ายพอ ๆ กัน และเป็นเช่นเดียวกันสำหรับลักษณะจำเพาะอื่น ๆ
แห่งชาติ แห่งท้องถิ่น หรือแห่งชั้นวรรณะ
ดูเหมือนมันจะเป็นเรื่องของการศึกษาอบรมและนิสัยความเคยชิน
มิใช่เรื่องถ่ายทอดทางพันธุกรรม ตัวอย่างเด็ก ๆ
ผิวขาวที่ถูกพวกอินเดียนแดงจับเอาไปตั้งแต่เป็นทารกและเติบโตขึ้นมาในกระโจมของพวกอินเดียนแดงย่อมแสดงข้อนี้
เขากลายเป็นอินเดียนแดงไปทุกประการ
และข้าพเจ้าก็เชื่อว่าจะเป็นเช่นเดียวกันสำหรับเด็ก ๆ
ที่พวกยิปซีเลี้ยงเติบโตขึ้นมา
การที่ข้อนี้ไม่เป็นความจริงทีเดียวนักสำหรับเด็ก ๆ
ชาวอินเดียนแดงหรือเผ่าอื่น ที่มีลักษณะแตกต่าง ซึ่งคนผิวขาวเป็นผู้เลี้ยงดูนั้น
ข้าพเจ้าคิดว่าเป็นเพราะเด็กเหล่านี้มิได้รับการปฏิบัติเสมือนเป็นเด็กผิวขาวด้วยอย่างแท้จริง
สุภาพบุรุษผู้หนึ่งซึ่งสอนที่โรงเรียนสำหรับเด็กผิวสี
เคยบอกข้าพเจ้าว่าเด็กนิโกรมีสติปัญญาดีกว่าและเรียนได้เร็วกว่าเด็กผิวขาวจนถึงอายุ
1012 ปี แต่หลังจากนั้นดูเหมือนพวกเขาจะโง่ทึบลงและกลายเป็นคนไม่เอาใจใส่
เขาคิดว่านี่เป็นข้อพิสูจน์ถึงความด้อยกว่าอันมีประจำอยู่ในเชื้อชาติ
และข้าพเจ้าก็คิดเช่นเดียวกันในขณะนั้น
แต่ภายหลังข้าพเจ้าได้ฟังสุภาพบุรุษนิโกรที่มีสติปัญญาสูงผู้หนึ่ง (Bishop Hillery)
กล่าวข้อความซึ่งสำหรับความคิดของข้าพเจ้าแล้วดูเหมือนจะเป็นคำอธิบายที่เพียงพอ
ท่านกล่าวว่า เมื่อเด็กของเรายังเล็กอยู่ เขามีสติปัญญาดีเต็มที่เท่า ๆ
กับเด็กผิวขาวและเรียนได้เร็วเท่า ๆ กัน
แต่เมื่อเขามีอายุมากพอที่จะตระหนักถึงฐานะของตน
เมื่อประจักษ์ว่าพวกเขาถูกถือว่าเป็นชนเชื้อชาติที่ต่ำกว่าและไม่สามารถจะหวังได้เลยว่าจะเป็นอย่างอื่นได้นอกจากคนครัว
คนรับใช้ หรืออื่น ๆ ทำนองเดียวกันนี้
เขาก็หมดความทะเยอทะยานและหยุดขวนขวายหาความก้าวหน้า
และท่านอาจจะกล่าวเพิ่มเติมได้ว่า โดยที่เป็นลูกของพ่อแม่ที่ยากจน
ที่มิได้รับการอบรมและปราศจากความทะเยอทะยาน อิทธิพลทางบ้านจึงมีผลร้ายต่อเขา
ทั้งนี้เพราะข้าพเจ้าเชื่อว่ามันเป็นเรื่องการสังเกตอย่างธรรมดาที่ว่าในการเรียนระยะต้น
ๆ ลูก ๆ ของพ่อแม่ที่โง่เขลาก็มีสมองรับรู้ได้พอ ๆ กับลูก ๆ ของพ่อแม่ที่ฉลาด
แต่เมื่อนานไป ๆ เด็กจำพวกหลังก็มักขึ้นหน้าและกลายเป็นผู้ใหญ่ที่ฉลาดที่สุด
เหตุผลปรากฏชัดแจ้ง สำหรับสิ่งแรก ๆ ง่าย ๆ ซึ่งเขาเรียนแต่ที่โรงเรียนเท่า นั้น
เด็กเหล่านี้มีระดับไล่เลี่ยกัน แต่เมื่อการศึกษาของพวกเขามีความสลับซับซ้อนขึ้น
เด็กซึ่งเมื่ออยู่ที่บ้านได้คุ้นเคยกับภาษาอังกฤษที่ดี
ได้ฟังการสนทนาที่ประเทืองปัญญา ได้เข้าถึงหนังสือ เมื่อมีคำถามก็สามารถหาคำตอบได้
ฯลฯ ก็ย่อมมีความได้เปรียบ ซึ่งแสดงผลออกมา
เราอาจจะได้เห็นเรื่องทำนองเดียวกันในชีวิตในภายหลัง
ตัวอย่างผู้ที่ได้ยกตนเองขึ้นมาจากระดับคนงานสามัญ
เมื่อเขาได้คบหาสมาคมกับผู้มีวัฒนธรรมและผู้คล่องธุรกิจ
เขาก็จะมีสติปัญญาสูงขึ้นและมีความเป็นผู้ดีขึ้น
ตัวอย่างพี่น้องสองคนบุตรชายของพ่อแม่ที่ยากจน
ถูกเลี้ยงดูเติบโตมาในบ้านเดียวกันและโดยวิธีเดียวกัน
คนหนึ่งต้องประกอบอาชีพที่หยาบ
ไม่เคยได้รับเกินกว่าที่จำเป็นในการครองชีพโดยต้องทำงานหนักเป็นประจำวัน
อีกคนหนึ่งเริ่มต้นด้วยการเป็นเด็กรับส่งของ
หันเหชีวิตไปอีกทิศหนึ่งและในที่สุดก็ได้เป็นนักกฎหมาย
พ่อค้าหรือนักการเมืองที่ประสบความสำเร็จ เมื่ออายุ 40 50 ปี
ความแตกต่างระหว่างพี่น้องทั้งสองจะปรากฏเด่นชัด
และผู้ที่ไม่คิดก็จะถือว่ามันเป็นเพราะความสามารถตามธรรมชาติอันสูงกว่าที่ทำให้คนหนึ่งสามารถผลักดันตนเองให้ก้าวหน้าไปมากกว่าได้
แต่ความแตกต่างเด่นชัดเช่นเดียวกันในกิริยามารยาทและสติปัญญาจะแสดงออกระหว่างสตรีสองพี่น้อง
คนหนึ่งแต่งงานกับชายซึ่งต่อมาก็ยังยากจนอยู่คงเดิม ต้องทำงานบ้านเล็ก ๆ น้อย ๆ
และไร้โอกาสต่าง ๆ
อีกคนหนึ่งแต่งงานกับชายซึ่งภายหลังได้มีฐานะตำแหน่งที่ทำให้เธอเข้าสู่สังคมที่ดีและทำให้มีโอกาสซึ่งขัดเกลารสนิยมให้ดีขึ้นและขยายสติปัญญาออกไป
และเราก็อาจจะได้เห็นความเสื่อมเช่นเดียวกัน คำกล่าว evil communications corrupt
good manners
เป็นเพียงแสดงถึงกฎโดยทั่วไปที่ว่าลักษณะนิสัยของมนุษย์ย่อมจะถูกปรุงแต่งอย่างมากด้วยเงื่อนไขและสิ่งแวดล้อม
ข้าพเจ้าจำได้ว่าครั้งหนึ่งในท่าเรือริมฝั่งทะเลของบราซิล
ข้าพเจ้าได้เห็นชาย
นิโกรคนหนึ่งแต่งตัวอย่างที่เห็นได้ชัดว่าพยายามให้ทันสมัยที่สุด
แต่ไม่มีรองเท้าและถุงเท้า ลูกเรือคนหนึ่งในกลุ่มที่ข้าพเจ้าร่วมไปด้วย
ซึ่งมีส่วนร่วมในการค้าทาส มีทฤษฎีอยู่ว่านิโกรมิใช่มนุษย์ แต่เป็นลิงชนิดหนึ่ง
และได้อ้างกรณีนี้เป็นหลักฐานพิสูจน์
โดยยืนยันว่าเป็นการผิดธรรมชาติของนิโกรที่จะสวมรองเท้า และว่าในขั้นป่าเถื่อน
เขาจะไม่สวมเสื้อผ้าเลย ภายหลังข้าพเจ้าได้ทราบว่าที่นั่นเขาถือกันว่าเป็นการไม่
บังควร ที่ทาสจะสวมรองเท้า
เช่นเดียวกับที่ในอังกฤษก็ถือกันว่าไม่เป็นการบังควรที่หัวหน้าคนรับใช้ซึ่งแต่งกายถูกต้องจะสวมเครื่องเพชร
ถึงแม้ว่านับแต่นั้นมาข้าพเจ้าจะได้เห็นคนผิวขาวผู้มีเสรีที่จะแต่งตัวตามใจชอบกลับแต่งตัวไม่กลมกลืนกันเช่นทาสแห่งบราซิลก็ตาม
แต่ข้อเท็จจริงจำนวนมากที่ยกกันขึ้นมาเพื่อแสดงถึงการถ่ายทอดพันธุกรรมก็ไม่มีผลกระทบมากไปกว่าข้อเท็จจริงอันนี้ของลูกเรือชาวลัทธิดาร์วินของเรา
ยกตัวอย่าง เช่นการที่ปรากฏว่าอาชญากร
และผู้รับการบรรเทาทุกข์สาธารณะจำนวนมากในนิวยอร์กสืบเชื้อสายมาจากยาจกคนหนึ่งย้อนหลังไป
3 4
ชั่วอายุคนนั้นได้ถูกยกเป็นตัวอย่างอย่างกว้างขวางเพื่อแสดงถึงการถ่ายทอดพันธุกรรม
แต่มันก็มิได้แสดงอะไรในทำนองนั้นเลย
โดยที่การอธิบายข้อเท็จจริงอย่างเพียงพอประการหนึ่งปรากฏใกล้เคียงกว่า
ยาจกจะทำให้เกิดยาจก ถึงแม้ว่าเด็กเหล่านั้นจะมิใช่ลูกของพวกเขาก็ตาม
เช่นเดียวกับที่การคบหาใกล้ชิดกับอาชญากรก็จะทำให้ลูกของพ่อแม่ที่ดีกลายเป็นอาชญากรไปด้วยนั่นเอง
การใช้วิธีพึ่งพาการกุศลย่อมจะทำให้หมดความนับถือตนเองและความเป็นอิสระอันจำเป็นสำหรับการพึ่งตนเองเมื่อการดิ้นรนรุนแรงยิ่งขึ้น
ข้อนี้เป็นความจริงอย่างยิ่งจนกระทั่งการกุศลมีผลทำให้ความต้องการในกิจการกุศลมีมากขึ้น
ซึ่งเป็นที่ทราบกันดี
และปัญหาที่ว่าการบรรเทาทุกข์สาธารณะและการให้ทานของเอกชนจะทำให้เกิดผลร้ายมากกว่าผลดีหรือไม่ก็กลายเป็นปัญหาที่ลงเอยกันไม่ได้
และเป็นเช่นเดียวกันในปัญหาแนวโน้มของเด็กที่จะแสดงความรู้สึก รสนิยม อคติ
หรือความสามารถพิเศษเช่นเดียวกับบิดามารดาของตน
เด็กเหล่านี้จะรับแนวโน้มดังกล่าวเช่นเดียวกับที่รับจากเพื่อน ๆ ที่สนิท
และข้อยกเว้นย่อมพิสูจน์กฎ โดยที่ความไม่ชอบหรือความขยะแขยงอาจจะเกิดขึ้นแทนก็ได้
และข้าพเจ้าก็คิดว่ายังมีอิทธิพลอีกประการหนึ่งที่ละเอียดลึกล้ำยิ่งกว่า
ซึ่งมักจะอธิบายถึงสิ่งที่ถือกันว่า
เป็นการกลับปรากฏลักษณะของบรรพบุรุษที่ขาดหายไปหลายชั่วอายุคน (atavism)
นี่เป็นอิทธิพลทำนองเดียวกันกับที่ทำให้เด็กผู้อ่านนวนิยายเล่มละสิบสตางค์ต้องการ
เป็นโจรสลัด
ข้าพเจ้าเคยรู้จักสุภาพบุรุษผู้หนึ่งซึ่งมีสายเลือดของหัวหน้าเผ่าอินเดียนแดง
เขาเคยเล่าให้ข้าพเจ้าฟังถึงประเพณีที่เรียนรู้มาจากปู่ของเขาที่แสดงให้เห็นสิ่งที่คนผิวขาวยากที่จะเข้าใจได้
นั่นคือนิสัยความคิดของอินเดียนแดง ความกระหายเลือดอันรุนแรง ทว่าอดทน
ในการตามล่าตลอดจนความอดทนต่อการถูกทรมาน จากลักษณะที่เขาฝังใจอยู่กับเรื่องนี้
ข้าพเจ้าไม่สงสัยเลยว่าในสถานการณ์บางอย่าง ถึงแม้เขาจะได้รับการศึกษาสูง
มีอารยธรรมดี
เขาก็จะแสดงลักษณะนิสัยซึ่งจะมีผู้ถือว่าเนื่องมาจากเลือดอินเดียนแดงของเขา
แต่ซึ่งแท้ที่จริงแล้วจะอธิบายได้เพียงพอด้วยการที่เขาเฝ้าแต่ครุ่นคิดคำนึงถึงการกระทำของบรรพบุรุษของเขา
*
เราจะได้เห็นความแตกต่างระหว่างชนชั้นและกลุ่มต่าง ๆ ในประชาคมใหญ่ ๆ
ทุกแห่งชนิดเดียวกันกับที่มีอยู่ระหว่างประชาคมต่าง ๆ
ซึ่งเรากล่าวว่ามีอารยธรรมแตกต่างกัน นั่นคือ ในหมู่ประชาชนเชื้อชาติเดียวกัน
อาศัยอยู่ในประเทศเดียวกัน ความแตกต่างด้านความรู้ ความเชื่อ ประเพณี รสนิยม
และคำพูด ซึ่งในระดับที่รุนแรงที่สุดจะแสดงให้เห็นความแตกต่างกันอย่างมากมายเกือบพอ
ๆ กับความแตกต่างในระหว่างประชาคมอารยะกับประชาคมที่ป่าเถื่อน
เรายังจะได้พบขั้นของพัฒนาการทางสังคมทุกขั้น นับแต่ยุคหินเป็นต้นมา ในประชา-คมต่าง
ๆ ที่ร่วมสมัยกันในปัจจุบัน ฉันใด ฉันนั้น ในประเทศเดียวกันและในเมืองเดียวกัน
เราก็จะได้พบกลุ่มต่าง ๆ ซึ่งแสดงความแตกต่างทำนองเดียวกันอยู่เคียงข้างกัน
ในประเทศเช่นอังกฤษและเยอรมนี เด็กเชื้อชาติเดียวกัน
เกิดและได้รับการเลี้ยงดูในที่แห่งเดียวกัน จะเติบโตขึ้น
มาโดยพูดภาษาเดียวกันอย่างแตกต่างกัน มีความเชื่อต่างกัน ถือขนบประเพณีต่างกัน
และแสดง รสนิยมต่างกัน และแม้แต่ในประเทศเช่นสหรัฐฯ
เราก็จะได้เห็นความแตกต่างชนิดเดียวกันในระหว่างพวกหรือกลุ่มต่าง ๆ
ถึงแม้จะไม่รุนแรงถึงขนาดเดียวกัน
แต่เป็นที่แน่นอนว่าความแตกต่างเหล่านี้มิได้เกิดติดตัวมา
ไม่มีเด็กคนไหนที่เกิดมาเป็นเมธอดิสต์หรือคาทอลิก ที่จะเว้นเสียงตัว h
หรือเปล่งเสียง
ความแตกต่างกันเหล่านี้ทั้งสิ้นซึ่งแสดงให้เห็นความแตกต่างของกลุ่มหรือพวก
เกิดขึ้นมาจากการร่วมสังคมกันในกลุ่มของตน
กองทหาร Janissaries
ประกอบด้วยคนหนุ่มที่ถูกพรากมาจากบิดามารดาชาวคริสต์ตั้งแต่ยังเยาว์
แม้กระนั้นพวกเขาก็ยังเป็นมุสลิมที่คลั่งศาสนาและแสดงออกซึ่งลักษณะนิสัยของพวกตุรกีทุกประการ
พระเยซูอิตและพระในนิกายอื่น ๆ แสดงให้เห็นลักษณะที่แตกต่างออกไป
แต่เป็นที่แน่นอนว่ามิได้สืบทอดกันตลอดไปด้วยการถ่ายทอดพันธุกรรม
และแม้แต่สังคมเช่นโรงเรียนหรือหน่วยทหาร
ซึ่งสมาชิกแต่ละคนเข้าร่วมเพียงชั่วเวลาสั้น ๆ และเปลี่ยนสมาชิกไปเรื่อยๆ
ก็ยังแสดงออกซึ่งลักษณะเฉพาะทั่ว ๆ ไป อันเป็นผลแห่งความประทับใจที่สังคมนั้น ๆ
สืบทอดกันมา
ปัจจัยสำคัญที่กำหนดลักษณะประจำชาติ ตามความเชื่อของข้าพเจ้า
ก็คือองค์รวมของประเพณี ความเชื่อ ขนบธรรมเนียม กฎหมาย นิสัยและการร่วมสังคมนี้เอง
ซึ่งเกิดขึ้นในประชาคมทุกประชาคมและซึ่งล้อมรอบแต่ละบุคคลอยู่ ซึ่ง Herbert
Spencer เรียกว่า super-organic environment สิ่งเหล่านี้เอง
หาใช่การถ่ายทอดพันธุกรรมไม่ ที่ทำให้คนอังกฤษแตกต่างไปจากคนฝรั่งเศส
คนเยอรมันแตกต่างจากคนอิตาลี คนอเมริกันแตกต่างจากคนจีน
และอารยชนแตกต่างจากคนป่าเถื่อน โดยวิธีนี้เองที่ทำให้ลักษณะนิสัยประจำชาติดำรงอยู่
แผ่ขยายออก หรือเปลี่ยนแปลงไป
การถ่ายทอดทางพันธุกรรมอาจจะพัฒนา
หรือเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติได้ภายในขอบเขตจำกัดบางประการ หรือ ถ้าท่านพอใจ
จะว่าไม่มีขอบเขตจำกัดในตัวเองเลยก็ได้
แต่ข้อนี้เป็นจริงในด้านร่างกายมากยิ่งกว่าในด้านจิตใจของมนุษย์
และเป็นจริงในกรณีสัตว์เดรัจฉานมากกว่าแม้แต่ในด้านร่างกายของมนุษย์ การนิรนัย
(deductions) จากการผสมพันธุ์นกพิราบหรือวัวควายจะนำมาใช้กับมนุษย์มิได้
และเหตุผลย่อมแจ่มชัด ชีวิตของมนุษย์ แม้แต่ในสภาพ
ที่หยาบที่สุดก็ยังสลับซับซ้อนกว่าอย่างไม่สามารถจะประมาณได้
เขาถูกอิทธิพลจำนวนมากกว่าอย่างสุดคณานับกระทำอยู่เป็นนิจ
ซึ่งในท่ามกลางอิทธิพลเหล่านี้ อิทธิพลโดยสัมพัทธ์เนื่องจากพันธุกรรมจะน้อยลง ๆ
ข้าพเจ้าไม่สงสัยว่าเชื้อชาติของมนุษย์ที่ไม่มีกิจกรรมทางความคิดมากไปกว่าสัตว์
มนุษย์ที่เพียงแต่กิน ดื่ม นอน และสืบพันธุ์เท่านั้น
ถ้าได้รับการปรนนิบัติอย่างดีและเลือกผสมพันธุ์แล้ว
ในระยะต่อไปก็จะทำให้ปรากฏความหลากหลายในด้านรูปร่างและลักษณะได้มากพอ ๆ
กับที่วิธีการเช่นเดียวกันได้ทำให้เกิดขึ้นในสัตว์เลี้ยง แต่มนุษย์เช่นนี้ไม่มีอยู่
และภายในตัวมนุษย์เช่นที่เขาเป็นอยู่นั้น
อิทธิพลทางความคิดซึ่งกระทำต่อร่างกายโดยทางจิต
จะสอดแทรกขัดขวางกรรมวิธีนี้อยู่เสมอ
ท่านจะไม่สามารถขุนบุคคลหนึ่งให้อ้วนได้โดยการขังเอาไว้และให้อาหารแก่เขาดังเช่นที่กระทำในการขุนหมู
ถ้าจิตใจของเขามีความตึงเครียด
มีความน่าจะเป็นในทุกทางว่ามนุษย์ได้อยู่มาในโลกนี้นานกว่าสัตว์มากชนิด
เขาต้องอยู่แยกจากกันภายใต้ความแตกต่างกันของลมฟ้าอากาศที่ทำให้เกิดความแตกต่างกันอย่างมากที่สุดในสัตว์
แต่ความแตกต่างทางร่างกายระหว่างชนเชื้อชาติต่าง ๆ
ก็ยังไม่ค่อยจะมีมากไปกว่าความแตกต่างระหว่างม้าขาวกับม้าดำ
เป็นที่แน่นอนว่าความแตกต่างทางร่างกายเหล่านี้ระหว่างมนุษย์ไม่มีมากเหมือนระหว่างสุนัขในพันธุ์ย่อย
(subspecies) เดียวกัน ตัวอย่างเช่นพันธุ์ย่อย ต่าง ๆ กันของพันธุ์ terrier หรือ
spaniel และแม้แต่ความแตกต่างกันทางร่างกายเหล่านี้ระหว่างมนุษย์เชื้อชาติต่าง ๆ
ผู้ที่ถือว่าเป็นเพราะการเลือกตามธรรมชาติและการถ่ายทอดพันธุกรรมก็ยังเชื่อว่าจะปรากฏขึ้นเมื่อมนุษย์มีสภาพใกล้สัตว์มาก
นั่นคือ เมื่อเขามีความคิดจิตใจน้อยลง
และถ้าข้อนี้เป็นความจริงในด้านร่างกายของมนุษย์
มันจะเป็นความจริงมากยิ่งขึ้นเพียงไรในด้านจิต? ส่วนต่าง ๆ
ของร่างกายทั้งสิ้นของเรานั้น เรานำเข้ามาในโลกกับเราด้วย
แต่ความคิดจิตใจพัฒนาขึ้นภายหลัง
ในการเจริญเติบโตของอินทรีย์ทั้งหลาย
ย่อมมีอยู่ขั้นหนึ่งซึ่งเราไม่สามารถจะกล่าวได้ว่ามันจะเป็นอะไร
คือจะเป็นปลาหรือเป็นสัตว์เลื้อยคลาน จะเป็นลิงหรือเป็นคน ทั้งนี้
ยกเว้นไว้แต่โดยดูจากสภาพแวดล้อม เช่นเดียวกันสำหรับทารกที่เกิดใหม่
จิตใจที่รอการตื่นเข้าสู่ความสำนึกและความสามารถที่จะคิด
จะเป็นแบบอังกฤษหรือเยอรมัน อเมริกันหรือจีน
จะเป็นจิตใจของอารยชนหรือจิตใจของคนป่าเถื่อน
ย่อมขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมทางสังคมของตนโดยสิ้นเชิง
จงเอาทารกจำนวนหนึ่งที่เกิดจากพ่อแม่ที่มีอารยธรรมสูงสุดลำเลียงไปไว้ ณ
ดินแดนที่ไม่มีใครอาศัยอยู่
สมมติว่าเด็กเหล่านี้มีชีวิตรอดอยู่ได้โดยอภินิหารบางประการจนกระทั่งมีอายุถึงขั้นที่ดูแลตนเองได้
เด็กเหล่านี้จะเป็นอย่างไร?
พวกเขาจะเป็นคนป่าเถื่อนที่ช่วยตัวเองไม่ได้มากยิ่งกว่าชนเผ่าใดที่เราเคยรู้จัก
เขาจะมีไฟที่ให้ค้นพบ มีเครื่องมือและอาวุธหยาบที่สุดที่จะให้คิดประดิษฐ์
มีภาษาที่จะให้สร้างขึ้นมา กล่าวสั้น ๆ
พวกเขาจะต้องล้มลุกคลุกคลานไปตามวิถีทางไปสู่ความรู้ในขั้นที่ง่ายที่สุด
ซึ่งเผ่าชนที่ต่ำสุดในขณะนี้รู้อยู่ เสมือนเด็กที่สอนเดิน
ข้าพเจ้าไม่สงสัยเลยแม้แต่น้อยในข้อที่ว่าในไม่ช้าพวกเขาก็จะกระทำสิ่งเหล่านี้ได้ทั้งหมด
เพราะว่าความเป็นไปได้เหล่านี้ทั้งสิ้นมีแอบแฝงอยู่แล้วในจิตใจของมนุษย์
เช่นเดียวกับที่ความสามารถในการเดินมีแอบแฝงอยู่ในโครงร่างของมนุษย์
แต่ข้าพเจ้าไม่เชื่อว่าเขาจะกระทำได้ดีกว่าหรือเลวกว่า ช้ากว่าหรือเร็วกว่าลูก ๆ
ของพ่อแม่ที่ป่าเถื่อนที่ถูกจับเอาไปไว้ในสภาพเดียวกัน
ถึงแม้จะมีพลังความคิดสูงสุดเท่าที่บุคคลพิเศษได้เคยแสดงออก
แต่ถ้ามนุษย์รุ่นหนึ่งถูกแยกออกจากรุ่นต่อไปชั่วระยะเวลาหนึ่ง
ดังเช่นฝูงจักจั่นที่อยู่ในสภาพดักแด้เกือบตลอดอายุ 17 ปีของมัน (seventeen-year
locusts) มนุษยชาติจะเป็นอย่างไร?
ระยะเวลาช่วงหนึ่งเช่นนั้นจะลดมนุษยชาติลงสู่ภาวะที่ยิ่งกว่าป่าเถื่อน
ถึงขนาดที่เมื่อเทียบกับภาวะป่าเถื่อนเท่าที่เรารู้จักกันแล้ว
ภาวะป่าเถื่อนนี้จะดูเสมือนเป็นอารยธรรมทีเดียว
และโดยกลับกัน
สมมติว่ามีการเปลี่ยนตัวทารกของคนป่าเถื่อนจำนวนหนึ่งกับเด็กอารยะจำนวนเท่ากันได้โดยเหล่ามารดามิได้ล่วงรู้
(เพราะว่าแม้แต่ข้อนี้ก็จำเป็นเพื่อให้การทดลองเป็นไปอย่างยุติธรรม)
เราจะกล้าคิดได้หรือว่า เมื่อเขาโตขึ้น เขาจะแสดงความแตกต่างใด ๆ ออกมา?
ข้าพเจ้าคิดว่าจะไม่มีผู้ใดที่เคยอยู่ร่วมกับชนชาติและชนชั้นอื่น ๆ
มามากแล้วจะคิดเช่นนั้น บทเรียนอันยิ่งใหญ่ที่ได้รับรู้เช่นนี้ก็คือ
ธรรมชาติของมนุษย์ก็คือธรรมชาติของมนุษย์ ซึ่งเป็นไปตลอดทั่วโลก
และบทเรียนนี้ก็อาจเรียนได้จากห้องสมุดด้วย
ข้าพเจ้ามิได้หมายถึงเรื่องราวของนักเดินทางมากนัก
เพราะว่าเรื่องราวของคนป่าเถื่อนที่อารยชนผู้เขียนหนังสือให้ไว้มักจะเป็นทำนองเดียวกับเรื่องราวที่คนป่าจะเขียนเกี่ยวกับพวกเราถ้าเขาจะได้บินผ่านมาแล้วเขียนหนังสือขึ้น
แต่ข้าพเจ้าหมายถึงของที่ระลึกแห่งชีวิตและความคิดของสมัยอื่นและชาติอื่น ๆ
ซึ่งเมื่อแปลมาสู่ภาษาปัจจุบันของเราแล้ว
ก็เหมือนกับแสงแห่งชีวิตและความคิดของเราเอง
ความรู้สึกที่มันก่อให้เกิดขึ้นก็คือความรู้สึกแห่งความคล้ายคลึงกันของมนุษย์ในสาระสำคัญ
Emanuel Deutsch กล่าวว่า
นี่เป็นอันจบการสืบสวนทั้งหลายในเรื่องประวัติศาสตร์หรือศิลปะ
พวกเขาก็เป็นเหมือนกับที่พวกเราเป็นอยู่
มีชนชาติหนึ่งที่เราจะพบได้ในทุกส่วนของโลก
ซึ่งแสดงให้เห็นได้ดีว่าลักษณะ เฉพาะเช่นไรเกิดจากการถ่ายทอดทางพันธุกรรม
และลักษณะเฉพาะเช่นไรเกิดจากการถ่ายทอดโดยการร่วมสังคม
พวกยิวได้ดำรงรักษาความบริสุทธิ์แห่งเลือดของตนไว้อย่างกวดขันกว่าและเป็นเวลานานกว่าเชื้อชาติยุโรปชาติใด
ๆ
แต่ข้าพเจ้าก็สมัครใจจะคิดว่าลักษณะประการเดียวที่ถือได้ว่าเป็นเพราะข้อนี้ก็คือรูปร่างหน้าตา
และตามความจริงแล้วลักษณะเช่นนี้ก็ปรากฏน้อยกว่าที่คาดกันไว้ตามธรรมดามาก
ซึ่งผู้ใดก็ตามที่ยอมลำบากสังเกตดูจะได้เห็น
ถึงแม้พวกยิวจะแต่งงานในระหว่างกันเองอยู่เรื่อยมา
เขาก็ยังเปลี่ยนแปลงไปทุกแห่งเนื่องจากสภาพแวดล้อม ยิวอังกฤษ ยิวรัสเซีย
ยิวโปแลนด์ ยิวเยอรมัน และยิวแห่งตะวันออก
มีลักษณะหลายประการที่แตกต่างกันมากเสมือนความแตกต่างระหว่างคนในประเทศเหล่านั้นเอง
แต่เขาก็ยังมีลักษณะ ร่วมกันอยู่หลายประการ และได้รักษาปัจเจกภาพ (individuality -
ความเป็นแต่ละบุคคล) ของตนไว้ทุกแห่ง เหตุผลปรากฏชัดเจน
นั่นคือลัทธิศาสนาของพวกฮีบรู และแน่นอน ลัทธิมิได้ถ่ายทอดโดยกำเนิด
แต่โดยการร่วมสังคม ที่ได้ธำรงรักษาลักษณะพิเศษของชนเชื้อชาติฮีบรูไว้ ทุกแห่ง
ลัทธินี้ ซึ่งเด็ก ๆ ได้รับมา มิใช่โดยวิธีเดียวกับที่รับลักษณะทางร่างกาย
แต่โดยคำสั่งสอนและการร่วมสังคม มิใช่เพียงแต่คำสั่งสอนจะมีลักษณะเฉพาะเท่านั้น
แต่ยังทำให้เกิดความระแวงและความเกลียดชัง ทำให้เกิดความกดดันอันทรงพลังจากภายนอก
ซึ่งทำให้เกิดมีประชา-คมของยิวซ้อนขึ้นภายในประชาคมทุกแห่ง
สภาพแวดล้อมอันมีลักษณะเฉพาะบางประการจึงเกิดสะสมขึ้นและคงอยู่ด้วยประการฉะนี้
ซึ่งทำให้เกิดลักษณะอันเด่นชัดแตกต่างออกไป
การแต่งงานระหว่างชาวยิวด้วยกันเองเป็นผล มิใช่เป็นสาเหตุของข้อนี้
สิ่งที่การล้างทำลายที่ยังไม่ถึงขั้นพรากเอาเด็กชาวยิวออกไปจากพ่อแม่และเลี้ยงดูให้เจริญเติบโตขึ้นมาภายนอกสภาพแวดล้อมอันมีลักษณะเฉพาะนี้ไม่ทำให้สัมฤทธิ์ผลได้นั้น
จะสัมฤทธิ์ผลได้ด้วยการที่ความเชื่อทางลัทธิคลายตัวลง
ดังที่ประจักษ์ชัดแล้วในสหรัฐฯ
ซึ่งความแตกต่างระหว่างยิวกับพวกคริสเตียนกำลังสูญสิ้นไปอย่างรวดเร็ว
และสำหรับข้าพเจ้า
ดูเหมือนว่าอิทธิพลแห่งตาข่ายสังคมหรือสภาพแวดล้อมนี้จะอธิบายถึงสิ่งที่เชื่อกันบ่อย
ๆ ว่าเป็นข้อพิสูจน์ความแตกต่างระหว่างเชื้อชาติ
นั่นคือความยากลำบากที่เชื้อชาติด้อยอารยธรรมแสดงออกในการรับอารยธรรมที่สูงกว่า
และลักษณะซึ่งเชื้อชาติเหล่านี้บางเชื้อชาติสูญสิ้นไปต่อหน้าอารยธรรมใหม่
เมื่อสภาพแวดล้อมทางสังคมอย่างหนึ่งยังดำรงคงทนอยู่
มันก็จะทำให้ลำบากหรือเป็นไปไม่ได้เลยที่ผู้ซึ่งอยู่ในสภาพแวดล้อมเช่นนี้จะรับสภาพแวดล้อมอย่างอื่น
ลักษณะของชาวจีนจะคงที่แน่นอนถ้าลักษณะของชนชาติอื่น ๆ เป็นเช่นเดียว
กัน แต่ชาวจีนในแคลิฟอร์เนียก็รับเอาวิธีของอเมริกันในการทำงาน ค้าขาย
การใช้เครื่องจักร ฯลฯ
ได้อย่างง่ายดายพอที่จะพิสูจน์ได้ว่าพวกเขามิได้ขาดความอ่อนตัว (flexibility) หรือ
ความ สามารถตามธรรมชาติ การที่ชาวจีนเหล่านี้มิได้เปลี่ยนแปลงไปในด้านอื่น ๆ
นั้นเป็นเพราะสภาพแวดล้อมแบบจีนซึ่งยังคงดำรงอยู่และยังคงล้อมรอบพวกเขาอยู่
ในฐานะที่พวกเขามาจากเมืองจีน เขาก็มุ่งหวังที่จะกลับไปสู่ประเทศจีนอีก
และในระหว่างที่อยู่ ณ ที่นี้ก็ดำรงชีวิตอยู่ในเมืองจีนขนาดเล็กของตนเอง
เช่นเดียวกับที่ชาวอังกฤษในอินเดียทำให้เกิดเมืองอังกฤษเล็ก ๆ ขึ้นในอินเดีย
มิใช่จะเพียงเพราะว่าตามธรรมชาตินั้นเราย่อมหาทางสังคมกับผู้ที่มีลักษณะพิเศษ
เช่นเดียวกับเรา (และฉะนั้นจึงทำให้ภาษา ศาสนา
และประเพณีมีแนวโน้มที่จะยืนยงอยู่ในที่ซึ่งแต่ละบุคคลมิได้แยกกันอยู่อย่างสิ้นเชิง)
เท่านั้น
แต่ยังเป็นเพราะว่าความแตกต่างกันเหล่านี้ก่อให้เกิดความกดดันจากภายนอกขึ้นด้วย
ที่บังคับให้มีการสังคมกันเช่นนี้
หลักการอันแจ่มชัดเหล่านี้จะอธิบายได้อย่างเต็มที่ถึงปรากฏการณ์ทั้งหลายซึ่งเห็นจากการมาพบกันระหว่างวัฒนธรรมขั้นหนึ่งหรือกลุ่มหนึ่งกับวัฒนธรรมอีกขั้นหนึ่งหรืออีกกลุ่มหนึ่ง
โดยไม่ต้องหันไปหาทฤษฎีที่ว่าด้วยความแตกต่างกันอันฝังอยู่ภายในเลย ยกตัวอย่าง
ดังที่การศึกษาภาษาเปรียบเทียบแสดงให้เห็น
ชาวฮินดูมีเชื้อชาติเดียวกับชาวอังกฤษผู้พิชิตตน และกรณีต่าง ๆ
แต่ละกรณีก็ได้แสดงให้เห็นมากมายแล้วว่าถ้าสามารถนำเขาเข้าไปไว้ในสภาพแวดล้อมของอังกฤษได้อย่างสมบูรณ์และเด็ดขาดแล้ว
(ซึ่งดังที่ได้กล่าวไว้แล้ว
จะกระทำได้จริงก็เฉพาะต่อเมื่อนำทารกเข้าไปไว้ในครอบครัวของชาวอังกฤษโดยวิธีที่ตัวเขาเองเมื่อเติบโตขึ้น
หรือผู้ที่อยู่ล้อมรอบจะไม่สำนึกถึงความแตกต่างใด ๆ เลย)
การปลูกฝังอารยธรรมยุโรปให้แก่เขาอย่างละเอียดถี่ถ้วนจะใช้เวลาเพียงหนึ่งชั่วอายุคนเท่านั้น
แต่ความก้าวหน้าแห่งความคิดและนิสัยความเคยชินแบบอังกฤษในอินเดียย่อมจะก้าวหน้าได้ช้ามาก
เพราะที่นั่นพวกเขาต้องได้พบกับสายใยแห่งความคิดและนิสัยความเคยชินอันยังคงดำรงอยู่เป็นนิจในประชากรจำนวนมหาศาลและเกี่ยวพันกับวิถีชีวิตในทุกทาง
Bagehot (Physics and Politics)
ได้พยายามอธิบายเหตุผลว่าทำไมคนป่าเถื่อนจึงสาบสูญหายไปต่อหน้าอารยธรรมของเรา
แต่ไม่สาบสูญไปต่อหน้าอารยธรรมสมัยโบราณ
ทั้งนี้โดยการตั้งสมมติฐานว่าความก้าวหน้าของอารยธรรมได้ทำให้เรามีลักษณะร่างกายเข้มแข็งขึ้น
หลังจากที่กล่าวเป็นนัยถึงข้อเท็จจริงที่ว่าบรรดานักเขียนคลาสสิกไม่ได้แสดงความเศร้าสลดใจสำหรับพวกคนป่าเถื่อน
แต่คนป่าเถื่อนทุกหนทุกแห่งกลับทนทานต่อการกระทบกับชาวโรมันและชาวโรมันกลับเข้าเป็นพันธมิตรกับคนป่าเถื่อน
เขาก็กล่าว (หน้า 47, 48) ว่า:
คนป่าเถื่อนในปีที่ 1
ของคริสต์ศักราชมีลักษณะคล้ายคลึงกันกับในปีที่ 1800 และใน
เมื่อพวกเขาทนทานต่อการกระทบกับอารยชนโบราณ แต่ไม่ทนทานต่อการกระทบกับพวกเรา
จึงเป็น อันสันนิษฐานได้ว่าเชื้อชาติของเราเข้มแข็งกว่าคนโบราณ เพราะเราต้องทนทาน
และได้ทนทาน ต่อเชื้อโรค จำนวนมากมายกว่าชนโบราณ
บางทีเราอาจจะใช้คนป่าเถื่อนซึ่งไม่เปลี่ยนแปลงไปเป็นมาตรวัดความเข้มแข็งของร่างกายของผู้ที่คนป่าเถื่อนจะต้องติดต่อด้วย
Bagehot มิได้พยายามที่จะอธิบายว่าทำไมเมื่อ 1,800
ปีมาแล้วอารยธรรมจึงมิได้ทำให้อารยชนได้เปรียบเหนือคนป่าเถื่อนเช่นที่เป็นในปัจจุบัน
แต่ก็ไม่มีประโยชน์ที่จะกล่าวถึงเรื่องนี้
หรือเรื่องการขาดข้อพิสูจน์ที่ว่าร่างกายของมนุษย์เข้มแข็งขึ้น
สำหรับผู้ใดก็ตามที่ได้เห็นว่าการสัมผัสกับอารยธรรมของเรากระทบกระเทือนชนเชื้อชาติที่ด้อยกว่าอย่างไร
คำอธิบายก็ย่อมจะเกิดขึ้นได้ง่ายกว่ามากถึงแม้จะทำให้พึงพอใจน้อยกว่าก็ตาม
มิใช่เพราะร่างกายของเราตามธรรมชาติมีความเข้มแข็งกว่าคนป่าเถื่อน
จึงทำให้โรคภัยซึ่งดูไม่มีอันตรายสำหรับเรากลับเป็นอันตรายถึงชีวิตสำหรับเขา
หากเป็นเพราะว่าเรารู้และมีหนทางบำบัดโรคภัยเหล่านี้ได้
แต่เขาขาดความรู้และวิธีบำบัด เชื้อโรคอันเดียวกัน
ซึ่งเศษของอารยธรรมที่ล่องลอยไปในความก้าวหน้าทำให้เกิดความต้านทานแก่คนป่าเถื่อน
จะเป็นอันตรายร้ายแรงเท่ากันต่ออารยชน
ถ้าเขาไม่รู้จะทำอะไรนอกจากจะปล่อยให้มันแสดงฤทธิ์เดชไป
เช่นเดียวกับที่คนป่าเถื่อนต้องปล่อยให้มันแสดงฤทธิ์เดชไปเพราะความไม่รู้
และที่จริงมันก็เป็นอันตรายร้ายแรงมาแล้วจนกระทั่งเราได้ค้นพบวิธีบำบัด
และใช่แต่เพียงเท่านี้
หากการกระทบของอารยธรรมต่อคนป่าเถื่อนยังมีผลทำให้ความสามารถของเขาลดลงด้วยโดยมิได้นำเขาเข้าสู่สภาพเช่นเดียวกับที่ทำให้อารยชนเกิดความสามารถขึ้น
ในขณะที่นิสัยความเคยชินและประเพณีของเขายังมีแนวโน้มที่จะดำรงอยู่
และได้ดำรงอยู่ตราบเท่าที่จะคงอยู่ได้ สภาพแวด
ล้อมซึ่งพวกเขาปรับตัวเคยชินอยู่ก็ถูกเปลี่ยนแปลงไป
เขากลายเป็นพรานในแผ่นดินซึ่งไม่มีสัตว์หลงเหลืออยู่
เป็นนักรบที่ไร้อาวุธและต้องถูกเรียกมาแก้ฟ้องซึ่งต้องใช้เทคนิคทางกฎหมาย
เขาไม่เพียงแต่ถูกวางไว้ระหว่างกลางวัฒนธรรมของทั้งสองฝ่ายเท่านั้น แต่ดังที่
Bagehot กล่าว ถึงคนลูกครึ่งยุโรปในอินเดีย
เขายังถูกวางอยู่ระหว่างกลางหลักจริยธรรมของทั้งสองฝ่าย
และได้เรียนรู้ถึงความชั่วร้ายของอารยธรรม โดยไม่รู้ถึงคุณความดีของมัน
เขาสูญเสียวิธีการหาเลี้ยง ชีวิตตามแบบที่เขาเคยชิน เขาสูญเสียความนับถือในตัวเอง
เขาสูญเสียหลักศีลธรรม เขาเสื่อมโทรมลงและตายไป
สัตว์โลกผู้น่าสมเพชซึ่งเราอาจจะได้เห็นเกะกะอยู่ตามเมืองชายแดนหรือสถานีรถไฟ
พร้อมเสมอที่จะขอทาน หรือขโมย หรือเสนอขายสิ่งชั่วช้านั้น
มิใช่ผู้แทนที่แท้จริงของอินเดียนแดงก่อนที่คนผิวขาวจะบุกรุกเข้าไปในพื้นที่ล่าสัตว์ของเขา
พวกเขาได้สูญเสียพลังและคุณค่าแห่งสถานะดั้งเดิมของตนโดยมิได้รับพลังและคุณค่าแห่งสถานะที่สูงกว่า
อันที่จริงแล้ว อารยธรรมดังที่ผลักไสคนผิวแดงออกไปนั้นหาได้แสดงถึงคุณความดีไม่
สำหรับพวก แองโกล-แซกซันทางชายแดนแล้ว
ตามปกติคนพื้นเมืองหาได้มีสิทธิซึ่งคนผิวขาวจะต้องเคารพไม่ เขาต้องยากจนข้นแค้น
ถูกเข้าใจผิด ถูกฉ้อโกงและถูกกดขี่ พวกเขาละลายหายสูญไป
ซึ่งพวกเราก็จะละลายหายสูญไปถ้าต้องตกอยู่ในสภาพเดียวกัน
เขาสาบสูญไปต่อหน้าอารยธรรมดังเช่นที่ชาวบริตันผู้ถูกครอบด้วยอิทธิพลโรมันได้สาบสูญไปต่อหน้าสภาพป่าเถื่อนของพวกเแซกซัน
เหตุผลอันแท้จริงว่าทำไมบรรดานักเขียนคลาสสิกจึงไม่แสดงความเสียใจสำหรับคนป่าเถื่อนที่อารยธรรมของโรมันใช้วิธีผสมกลมกลืนหรือสมานลักษณ์
(assimilate) แทนที่จะทำลายนั้น
ข้าพเจ้าเข้าใจว่าจะมิใช่เพียงเพราะข้อเท็จจริงที่ว่าอารยธรรมโบราณมีลักษณะคล้ายคลึง
อย่างมากกับสภาพป่าเถื่อนที่มันได้พบเท่านั้น
แต่ยังเป็นเพราะข้อเท็จจริงที่สำคัญยิ่งกว่าที่ว่าอารยธรรมนี้มิได้ขยายออกไปแบบที่เราขยาย
การแผ่ขยายอารยธรรมนี้มิใช่ด้วยแบบการบุกรุกของพวกนักล่าอาณานิคม
แต่ด้วยการพิชิตซึ่งเพียงแต่ลดฐานะของมณฑลใหม่ ๆ ลงอยู่ใต้บังคับโดยทั่วไป
คงปล่อยให้การจัดทางสังคมและทางการเมืองของประชาชนเป็นไปตามเดิมเป็นส่วนมาก
ทำให้กรรมวิธีผสมกลมกลืนดำเนินไปโดยไม่ล้างผลาญทำลายหรือทำความเสื่อมโทรมให้
ดูเหมือนว่าขณะนี้อารยธรรมของญี่ปุ่นกำลังผสมกลมกลืนตนเองเข้ากับอารยธรรมของยุโรปโดยวิธีการที่ค่อนข้างจะคล้ายคลึงกันนี้
ในอเมริกา
พวกแองโกล-แซกซันได้ทำให้พวกอินเดียนแดงหมดสิ้นไปแทนที่จะทำให้เป็นอารยะ
ทั้งนี้เพียงเพราะพวกเขาไม่ได้นำเอาอินเดียนแดงเข้าสู่สภาพแวดล้อมอันเดียวกับเขา
และการติดต่อกันก็มิได้เป็นในลักษณะที่จะชักนำหรือยินยอมให้สายใยแห่งนิสัยความคิดและประเพณีของอินเดียนแดงเปลี่ยนแปลงไปรวดเร็วพอ
เพื่อให้เข้ากับสภาพใหม่ ๆ ซึ่ง
เข้าล้อมรอบพวกเขาเนื่องจากความอยู่ใกล้ชิดกับเพื่อนบ้านใหม่ที่ทรงอำนาจ มีกรณีต่าง
ๆ
ที่แสดงให้เห็นครั้งแล้วครั้งเล่าว่าอนารยชนเหล่านี้หาได้มีเครื่องหน่วงเหนี่ยวในตัวเองที่จะรับอารยธรรมของเราไม่
และเท่าที่การทดลองจะเป็นไปได้
ก็ปรากฏตัวอย่างทำนองเดียวกันจากพระในนิกายเยซูอิตในปารากวัย
พระในนิกายฟรานซิสกันในแคลิฟอร์เนีย
และคณะสอนศาสนานิกายโปรเตสแตนต์ในหมู่เกาะแปซิฟิกบางแห่ง
สมมติฐานในเรื่องที่ร่างกายของมนุษย์เข้มแข็งขึ้น
ไม่ว่าในสมัยใดเท่าที่เรารู้จักย่อมไร้เหตุผลโดยสิ้นเชิง และในช่วงเวลาที่ Bagehot
กล่าวถึงนั้นสมมติฐานนี้ก็ถูกพิสูจน์หักล้างอย่างสมบูรณ์ เราได้ทราบจากรูปปั้นโบราณ
จากสัมภาระที่ทหารโบราณเอาติดตัวไป และจากการเดินทัพของทหาร
จากสถิติของนักวิ่งและความสำเร็จของนักกายกรรม ว่ามนุษย์มิได้มีร่าง
กายใหญ่โตขึ้นหรือมีกำลังเข้มแข็งขึ้นแต่ประการใดภายในระยะ 2,000 ปีมานี้
แต่สมมติฐานในด้านความเจริญขึ้นทางความคิดจิตใจ
ซึ่งกล่าวด้วยความเชื่อมั่นยิ่งกว่าและกล่าวโดยทั่วไปมาก กว่า
ก็น่าประหลาดยิ่งขึ้นไปอีก สำหรับพวกกวี ศิลปิน สถาปนิก นักปรัชญา นักวาทศิลป์
รัฐ-บุรุษ หรือทหารนั้น
อารยธรรมสมัยใหม่จะสามารถแสดงตัวบุคคลผู้ที่มีความสามารถทางความ
คิดยิ่งใหญ่ไปกว่าสมัยโบราณได้หรือ?
ไม่มีประโยชน์ที่จะมานึกกันใหม่ถึงชื่อของท่านเหล่านี้
เด็กนักเรียนทุกคนย่อมรู้จักดีอยู่แล้ว
เราหันกลับไปยังสมัยโบราณเพื่อหาตัวอย่างในด้านความ สามารถทางสมอง
และถ้าเราสามารถจะคิดเพียงชั่วครู่ถึงความเป็นไปได้ของสิ่งที่เชื่อถือกันมาช้านานที่สุดและกว้างขวางที่สุดในบรรดาความเชื่อทั้งหลาย
คือความเชื่อซึ่ง Lessing ประกาศว่ามีทางเป็นจริงอย่างที่สุดด้วยเหตุผลเช่นนี้
ถึงแม้เขาจะยอมรับมันโดยเหตุผลทางอภิปรัชญาก็ตาม และสมมติว่าถ้า Homer หรือ
Virgil, Demosthenes หรือ Cicero, Alexander, Hannibal หรือ Caesar, Plato หรือ
Lucretius, Euclid หรือ Aristotle กลับมีชีวิตขึ้นมาอีกในศตวรรษที่ 19 นี้
เราจะคิดได้หรือว่าท่านเหล่านี้จะแสดงความด้อยกว่ามนุษย์ในปัจจุบัน?
หรือถ้าเราจะพิจารณาระยะใดสมัยใดก็ตามนับแต่ยุคคลาสสิก
แม้แต่สมัยที่มืดที่สุดหรือสมัยก่อนหน้านี้เท่าที่เราจะรู้ไป ถึง
เราจะไม่ได้พบผู้ที่แสดงความสามารถทางสมองสูงเท่าที่มนุษย์ในปัจจุบันแสดง
เมื่อคิดถึงในสภาพและระดับความรู้ในยุคนั้น ๆ หรือ?
และในปัจจุบันในชนชาติที่ก้าวหน้าน้อยกว่า เมื่อเราเกิดความสนใจในตัวเขาขึ้นมา
เราจะมิได้พบเห็นผู้ที่แสดงคุณภาพทางความคิดตามสภาพของเขายิ่งใหญ่เท่าเทียมกับที่อารยธรรมจะแสดงได้หรอกหรือ?
การคิดประดิษฐ์ทางรถไฟตามที่เกิดขึ้นนั้น
แสดงถึงความสามารถในการคิดค้นยิ่งใหญ่กว่าการคิดประดิษฐ์รถเข็นล้อเดียวในเมื่อยังไม่มีรถเข็นล้อเดียว
กระนั้นหรือ?
พวกเราแห่งอารยธรรมสมัยใหม่ได้รับการยกสูงขึ้นมากเหนือบุคคลรุ่นก่อนเราและเหนือชนชาติที่ก้าวหน้าน้อยกว่าที่เกิดมาร่วมสมัยเดียวกับเรานี้
แต่มันเป็นเพราะเรายืนอยู่บนพีระมิด มิใช่เพราะเราตัวสูงกว่า
สิ่งที่ระยะเวลานับศตวรรษกระทำต่อเรานั้นมิใช่การเพิ่มความใหญ่โตให้แก่ร่างกายของเรา
แต่เป็นการสร้างเสริมโครงสร้างที่รองรับตัวเราต่างหาก
ข้าพเจ้าขอกล่าวซ้ำ:
ข้าพเจ้ามิได้หมายความว่ามนุษย์ทุกคนมีความสามารถอย่างเดียวกันหรือมีสมองมีความคิดเหมือน
ๆ กัน เช่นเดียวกันข้าพเจ้าก็มิได้หมายความว่า เขามีความเหมือนกันในด้านร่างกาย
ในบรรดาคนหลายล้านที่มาสู่โลกนี้แล้วก็ออกไปนั้น
อาจจะไม่เคยมีคู่ใดที่จะเหมือนกันอย่างแท้จริงไม่ว่าจะทางร่างกายหรือความคิด
ทั้งข้าพเจ้าก็มิได้หมาย ความว่า
ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมากระหว่างเชื้อชาติในด้านความคิด
เท่ากับที่มีความแตกต่างกันอย่างมากระหว่างเชื้อชาติในด้านร่างกาย
ข้าพเจ้าไม่ปฏิเสธอิทธิพลของพันธุกรรมในการถ่ายทอดลักษณะเฉพาะแห่งความคิดโดยวิธีเดียวกับ
(และอาจจะเป็นในขนาดเดียวกันด้วยกับ) การถ่ายทอดลักษณะเฉพาะทางกาย อย่างไรก็ตาม
สำหรับข้าพเจ้าดูเหมือนว่าจะมีมาตรฐานร่วม
กันและความเหมือนกันตามธรรมชาติอันหนึ่งในด้านความคิดจิตใจ
ดังที่มีอยู่ในด้านร่างกาย
ซึ่งการเบี่ยงเบนผิดไปทั้งหลายย่อมมีแนวโน้มที่จะหันกลับมาสู่มาตรฐานนี้เสมอ
ภาวะที่เราเป็นอยู่ขณะนี้อาจจะก่อให้เกิดความบิดเบือนไปดังเช่นที่ชาวอินเดียนแดงเผ่า
Flathead ก่อให้เกิดขึ้นโดยการอัดศีรษะของทารกของตน
หรือดังเช่นที่ชาวจีนรัดเท้าของบุตรี แต่เมื่อทารกของอินเดียนแดงเผ่า Flathead
ยังคงเกิดมาโดยมีศีรษะเป็นรูปตามธรรมชาติและทารกชาวจีนยังคงเกิดมาโดยมีเท้าเป็นรูปตามธรรมชาติฉันใด
ก็ดูเหมือนว่าธรรมชาติจะหันกลับไปสู่แบบของความคิดจิตใจตามปกติฉันนั้น
เด็กมิได้สืบมรดกความรู้แห่งบิดาตนมากไปกว่าที่เขาจะสืบมรดกนัยน์ตาแก้วหรือขาเทียมของบิดา
บุตรของบิดามารดาที่โง่ทึบที่สุดอาจจะกลายเป็นผู้บุกเบิกในด้านวิทยา-ศาสตร์หรือเป็นผู้นำในด้านความคิดก็ได้
แต่นี่คือข้อเท็จจริงอันยิ่งใหญ่ซึ่งเราเกี่ยวข้องด้วย:
ความแตกต่างระหว่างประชาชนของประชาคมต่าง ๆ ในสถานที่และเวลาต่าง ๆ กัน
ซึ่งเราเรียกว่าความแตกต่างกันในด้านอารยธรรมนั้น
มิใช่ความแตกต่างกันอันมีฝังอยู่ในตัวของแต่ละบุคคล หากเป็นความแตก
ต่างกันอันมีฝังอยู่ในสังคม
มันมิใช่ความแตกต่างกันอันเนื่องจากความแตกต่างกันของแต่ละหน่วย ดังที่ Herbert
Spencer กล่าว
แต่มันเป็นความแตกต่างกันอันเนื่องจากภาวะที่แต่ละหน่วยเหล่านี้เข้ามารวมกันอยู่ในสังคม
กล่าวสั้น ๆ ข้าพเจ้าถือว่าคำอธิบายถึงความแตกต่างซึ่งทำให้ประชาคมต่าง ๆ
แตกต่างกันไป เป็นดังนี้: สังคมแต่ละสังคม จะใหญ่หรือเล็กก็ตาม
ย่อมจะทอสานสายใยแห่งความรู้ ความเชื่อ ประเพณี ภาษา รสนิยม สถาบัน และกฎเพื่อตนเอง
บุคคลแต่ละคนจะเกิดเข้ามาสู่ข่ายสายใยนี้ซึ่งสังคมแต่ละสังคมสร้างขึ้นมา หรือที่ถูก
บุคคลแต่ละคนจะเกิดเข้ามาสู่บรรดาข่ายสายใยหลาย ๆ ข่ายเหล่านี้
(เพราะประชาคมแต่ละประชาคมที่สูงกว่าระดับที่ง่ายที่สุดย่อมจะประกอบไปด้วยสังคมเล็ก
ๆ หลายสังคมซึ่งซ้อนทับกันและเกี่ยวพันซึ่งกันและกัน) และจะคงอยู่ต่อไปจนกว่าจะตาย
มันเป็นแม่พิมพ์อันเป็นแหล่งเจริญเติบโตของจิต
ใจและเป็นที่ก่อให้เกิดแบบลักษณ์แก่ความคิด นี่เป็นลักษณะที่ประเพณี ศาสนา
อคติอุปาทาน รสนิยม และภาษาเติบโตขึ้นมาและดำรงอยู่ต่อไป
นี่เป็นลักษณะวิธีในการถ่ายทอดฝีมือความชำนาญและในการสะสมความรู้
และในการที่การค้นพบของยุคหนึ่งกลายเป็นสมบัติร่วมกันและเป็นบันไดสำหรับยุคต่อไป
ถึงแม้มันเองมักจะเป็นอุปสรรคอันร้ายแรงที่สุดที่ขัดขวางความ ก้าวหน้าอยู่บ่อย ๆ
แต่มันก็เป็นสิ่งที่ทำให้เกิดความก้าวหน้าขึ้นได้ สิ่งนี้แหละที่ทำให้เด็ก
นักเรียนในสมัยของเราสามารถเรียนรู้เรื่องของเอกภพได้มากกว่าที่ Ptolemy รู้
โดยใช้เวลาเพียง 23 ชั่วโมงเท่านั้น
สิ่งนี้แหละที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์ที่โง่ที่สุดอยู่สูงกว่าระดับของความคิดอัน
ยิ่งใหญ่ของ Aristotle ขึ้นไปมาก สำหรับเชื้อชาติหนึ่ง ๆ
มันเป็นเสมือนความทรงจำของบุคคลหนึ่ง ๆ ศิลปะการช่างอันน่าทึ่ง
วิทยาศาสตร์อันก้าวหน้าไปไกล การคิดประดิษฐ์อันมหัศจรรย์ของเรา เหล่านี้
ล้วนแต่เกิดขึ้นได้ด้วยวิธีนี้ทั้งสิ้น
ความก้าวหน้าของมนุษยชาติย่อมจะดำเนินต่อไป
ในเมื่อความเจริญก้าวหน้าที่มนุษย์รุ่นหนึ่งกระทำไว้ได้กลายมาเป็นสมบัติร่วมกันของคนรุ่นต่อไปโดยวิธีนี้
และกลายเป็นจุดเริ่มต้นสำหรับการก้าวหน้าใหม่ ๆ
* Wordsworth ได้กล่าวเป็นนัยถึงอิทธิพลเช่นนี้ใน Song at the Feast of Brougham Castle เป็นบทร้อยกรองอันไพเราะมีใจความว่า: Armor rusting in his halls On the blood of Clifford calls: Quell the Scot, exclaims the lance; Bear me to the heart of France, Is the longing of the shield.
ทฤษฎีปัจจุบันว่าด้วยความก้าวหน้าของมนุษย์ ความไม่เพียงพอของทฤษฎีนี้
ความแตกต่างกันในอารยธรรมเป็นเพราะอะไร
กฎว่าด้วยความก้าวหน้าของมนุษยชาติ
อารยธรรมสมัยใหม่จะเสื่อมลงได้อย่างไร
สัจจะศูนย์กลาง
