วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ ฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา >>

มหัศจรรย์ ในเอกภพ

ไฟฟ้าในก้อนเมฆ  (Electricity   in  the  Cloud)

        ในคราวที่ท้องฟ้าเต็มไปด้วยเมฆฝนมืดครึ้ม   ลมพัดจัด   ไม่ว่าจะเป็นเวลากลางวันหรือกลางคืน   จะมีแสงสว่างแลบเป็นทางคดเคี้ยวไปมาในท้องฟ้า   บางครั้งก็แตกเป้นแฉกมีเสียงดังครื่น ๆ  เปรี้ยง ๆ   นาน ๆ   จะเห็นได้ลำแสงสว่างพุ่งลงมาจากท้องฟ้าสู่พื้นดินสักครั้งหนึ่ง   ซึ่งติดตามด้วยเสียงกัมปนาท   เหล่านี้เป็นปรากฏการณ์อันน่าประหลาดอย่างหนึ่งของธรรมชาติในท้องฟ้า

        เราทราบมาแล้วว่าถ้าเอาวัตถุต่างชนิดมาถูกันจะเกิดอำนาจของไฟฟ้าขึ้นในวัตถุทั้งสองนั้น   คือ   ข้างหนึ่งจะเกิดอนุภาคไฟฟ้าบวกอีกข้างหนึ่งเกิดอนุภาคไฟฟ้าลบ   และธรรมชาติของอนุภาคไฟฟ้านั้นถ้ามีประจุเหมือนกันยจะผลักดันกัน   หากประจุไฟฟ้าต่างกันจะดึงดูดกันกับเมื่อปริมาณไฟฟ้ามากน้อยกว่ากัน   ก็มีการถ่ายเทไปมากหาสู่กันได้ด้วย

        เมื่อท้องฟ้าเต็มไปด้วยเมฆ   ที่ประกอบจากเม็ดละอองไอน้ำเล็ก ๆ  ซึ่งรวมตัวตกลงมาเป็นเม็ดฝน   ถูกกระแสรมพัดเอาก้อนเมฆฝนเหล่านี้ลอยไปในอากาศ   ขณะที่มวลของละอองไอน้ำถูกพัดให้ลอยไป   มันเกิดเสียดสีขึ้นกับอากาศ   ก่อให้เกิดประจุไฟฟ้าขึ้นในก้อนเมฆและทวีปริมาณเพิ่มขึ้นทุกทีจนก้อนเมฆก้อนหนึ่งมิอาจรับไว้ได้เมื่อมีเมฆก้อนอื่นลอยมาใกล้และมีสื่อไฟฟ้า   คือ  ความชื้นของอากาศพอแล้ว   ประจุไฟฟ้าจากเมฆก้อนที่มีมากก็จะถ่ายเทไปยังก้อนเมฆที่มีน้อย   ในขณะที่กลุ่มอนุภาคไฟฟ้าวิ่งผ่านไปในอากาศนั้นมันไปด้วยอัตราเร็ว   186,000  ไมล์ต่อวินาที   ซึ่งเป็นความเร็วที่ทำให้เกิดเสียดสีกับอากาศจนอากาศบริเวณนั้นลุกเป็นแสงสว่างขึ้นเป็นทางเราเรียกว่า   ฟ้าแลบ  และในขณะเดียวกันกับที่กลุ่มอนุภาคไฟฟ้าแหวกผ่านไปในอากาศด้วยอัตราเร็วสูง   มันจะผลักดันให้อากาศแยกออกจากกัน   และเมื่อมันพ้นไปแล้วอากาศก็กลับเข้ามาแทนที่อีก  การเคลื่อนที่ของอากาศโดยฉับพลันทันที   ทำให้เกิดเสียงดังลั่นขึ้น   เราเรียกว่า  ฟ้าร้อง  และถ้ากลุ่มของอนุภาคไฟฟ้าวิ่งจากก้อนเมฆลงดินเมื่อมันผ่านอะไรเข้า   สิ่งนั้นก็จะถูกทำลายเสียหายเพราะว่าอำนาจไฟฟ้าแรงสูงนับหมื่นเป็นแสนโวลท์เราเรียกว่า   ฟ้าผ่า 

        ฟ้าผ่านั้นจะผ่าแต่สิ่งที่เป็นสื่อไฟฟ้า   และอยู่สูงขึ้นไปในท้องฟ้ามากกว่าสิ่งอื่น ๆ   ในบริเวณข้างเคียงเสมอเพราะไฟฟ้านั้นต้องงเดินทางลัดระหว่างก้อนเมฆกับพื้นดิน   ถ้ามีสื่ออะไรอยู่สูงมันก็จะผ่านลงมาทางสื่อนั้นจึงมีข้อห้ามกันว่า   อย่าเดินกลางทุ่งโล่งในขณะที่ท้องฟ้าคะนอง   อย่าถือโลหะออกอยู่กลางฝนขณะที่ฟ้าคะนองและอย่าอยู่ใต้ต้นไม้ที่สูง   ๆ  ขรธที่ฟ้าคะนอง  ฯลฯ   เพราะจะทำให้ฟ้าผ่าได้
                การป้องกันฟ้าผ่าอาคารสถานบ้านเรือนและสิ่งก่อสร้างนั้นทำได้โดยเอา โลหะปลายแหลมขึ้นไปปักไว้บนส่วนสูงที่สุดของสิ่งก่อสร้างนั้น   แล้วต่อสื่อลงมาผูกกับแผ่นทองแดงฝังลงไปในดินให้ลึก ๆ   ซึ่งจะเป็นทางเดินผ่านของกลุ่มอนุภาคไฟฟ้าจากอากาศ ลงสู่ดินได้ง่ายไม่ทำลายสิ่งก่อสร้างให้เสียหายแต่อย่างใด

 

ระบบสุริยจักรวาล
จุดดับในดวงอาทิตย์
พระอาทิตย์ทรงกลด
พระอาทิตย์ตกดิน
การกระจายแสงอาทิตย์
พระอาทิตย์ยามเที่ยงคืน
แรงดึงดูดของโลก
ดวงจันทร์และหุบเหว
แสงสะท้อนจากโลก
พระจันทร์ทรงกลด
สุริยุปราค
จันทรุปราคา
ภาพหลอกตา
รุ้งกินน้ำ
ไฟฟ้าในก้อนเมฆ
พายุทอร์นาโด
น้ำค้าง
ทางช้างเผือก
แสงเหนือ