ปรัชญา
อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์
ปรัชญาสาขาคุณวิทยา
ความหมายของค่านิยม
ความเกี่ยวข้องกันระหว่างคุณวิทยากับค่านิยมและลักษณะต่าง ๆ
ของค่านิยม
ค่านิยมของลัทธิปรัชญากลุ่มลัทธิจิตนิยมกับการศึกษา
ค่านิยมของปรัชญากลุ่มลัทธิสัจนิยมกับการศึกษา
ค่านิยมของปรัชญากลุ่มลัทธิปฏิบัตินิยมกับการศึกษา
จริยศาสตร์กับการศึกษา
ความหมายของค่านิยม
(the meaning of value)
นักการศึกษาในสาขาวิชาต่าง ๆ
ได้กำหนดความหมายของคำว่า ค่านิยม (value) ไว้ต่าง ๆ กัน Rokeach
ได้ให้ความหมายไว้ว่า ค่านิยมคือรูปแบบของความเชื่อ (belief)
ที่แต่ละคนยึดถือว่าแต่ละคนควรจะปฏิบัติตนอย่างไรหรือสิ่งใดที่มีคุณค่า ไม่มีคุณค่า
ค่านิยมจะสัมพันธ์กับทุกสิ่งโดยทั่วไปและมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของบุคคล
ค่านิยมเป็นมาตรฐานในการตัดสินในว่าสิ่งใดเลวหรือดี
และใช้ในการคัดสินพฤติกรรมของแต่ละบุคคลด้วย
ความหมายของค่านิยมในหนังสือเล่มนี้ ถ้าใช้เป็นคำนามให้ความหมายเป็น
ค่านิยม และถ้าเป็นคำกริยาจะให้ความหมายเป็น คุณค่า ถ้าเป็นคำนาม
บางครั้งก็เป็นนามธรรม (abstract) และบางครั้งก็เป็นนามธรรม (concrete)
ถ้าเป็นนามธรรมจะเป็นลักษณะค่านิยมหรือเป็นสิ่งที่มีคุณค่าในความหมายลักษระนี้จะให้ความหมายที่หมายถึง
มีราคา (worth) หรือความดี (goodness) และในกรณีที่เป็นความเลวก็จะหมายถึง
ความไม่มีคุณค่า ซึ่งอาจกล่าวได้ว่าเป็นค่านิยมทางลบ (negative value)
แต่ถ้าเป็นค่านิยมในทางความดีก็เรียกได้ว่าเป็นค่านิยมทางบวก (positive value)
ส่วนค่านิยมที่เป็นรูปธรรม เป็นได้ทั้งคุณค่าเดียวหรือหลายคุณค่า
ซึ่งหมายถึงการที่จิตหรือเจตคติของมนุษย์ตีคุณค่าหรือให้คุณค่าต่อสิ่งต่าง ๆ
ดังนั้น
ค่านิยมเกี่ยวข้องกับทั้งคุณลักษณะของค่านิยมและกับกระบวนการของการตีคุณค่าหรือให้คุณค่า
Good ได้ให้ความหมายของค่านิยมตามแนวของสังคมว่า ค่านิยมเป็นเรื่องของความสนใจ
เช่น
ค่านิยมในศิลปะก็เป็นความสนใจของผู้ซึ่งได้กลั่นกรองรสนิยมและพัฒนาอำนาจในตัวของเขาต่องานศิลปะต่าง
ๆ
ถ้าผู้ที่สนใจเกี่ยวกับช่างไม้ก็กำหนดคุณค่าในด้านการใช้ประโยชน์ในการให้ความหมายเกี่ยวกับการศึกษาจะหมายถึงบรรทัดฐาน
(norm) หรือมาตรฐาน (standard)
ของความปรารถนาภายในแต่ละวัฒนธรรมของปัจเจกบุคคลที่สัมพันธ์เกี่ยวข้องกับการศึกษาและการวิเคราะห์สิ่งแวดล้อม