ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>
พระเจ้าปเสนทิโกศล
ราชาธิราชแห่งแคว้นโกศลและแคว้นกาสีเรียกกันว่า พระเจ้าปเสนทิโกศล เป็นพุทธมามกะ และเป็นศาสนูปถัมภกในหมู่ผู้ที่นับถือพระพุทธศาสนา ฝ่ายอุตรนิกายหรือมหายาน นิยมเรียกว่า ปเสนชิต พระองค์เมื่อยังเป็นพระกุมารได้เสด็จไปทรงศึกษาศิลปวิทยาการในสำนักอาจารย์ทิศาปาโมกข์ ณ กรุงตักศิลา เมื่อจบการศึกษาแล้วเสด็จกลับกรุงสาวัตถีนครของตน แล้วได้แสดงศิลปวิทยาที่ได้ศึกษามาให้พระชนกชนนี และหมู่ญาติได้ทอดพระเนตร พระชนกโปรดปรานได้อภิเษกในราชสมบัติเป็นพระเจ้าปเสนทิโกศล เป็นราชาธิราชแห่งแคว้นทั้งสองคือ แคว้นโกศลกับแคว้นกาสี
ครั้งหนึ่งพระองค์ทอดพระเนตรเห็นพระภิกษุจำนวนมากโคจรไปยังบ้านนางวิสาขาบ้าง บ้านอนาถบิณฑิกเศรษฐีบ้าง เพื่อรับบิณฑบาตรบ้าง เพื่อฉันภัตตาหารบ้าง เป็นต้น พระองค์จึงจัดภัตตาหารเพื่อภิกษุเป็นจำนวนมาก แต่ไม่มีพระภิกษุมา มาแต่พระอานนท์รูปเดียว จึงไปเฝ้าพระพุทธเจ้ากราบทูลให้ทรงทราบ พระพุทธเจ้าถวายพระพรว่า สาวกของพระพุทธองค์ไม่มีความคุ้นเคยกับพระเจ้าปเสนทิโกศล จึงไม่พากันไป แล้วทรงประกาศเหตุที่ควรเข้าไป และเหตุที่ไม่ควรเข้าไป โปรดภิกษุทั้งหลาย โดยนัยแห่งพระสูตร มีใจความถึงตระกูล ประกอบด้วยองค์เก้า ที่ภิกษุยังไม่เข้าไป ก็ไม่ควรจะเข้าไป เข้าไปแล้วก็ไม่ควรนั่งใกล้ และตระกูลประกอบด้วยองค์เก้า ภิกษุยังไม่เข้าไปก็ควรจะเข้าไป เข้าไปแล้วก็คววรจะนั่งใกล้
พระเจ้าปเสนทิโกศล ได้ทรงทราบแล้วจึงทรงหารือกับเสนามาตย์วราชปุโรหิตจารย์ เห็นพร้อมกันว่าถ้าได้เจ้าหญิงสกุลศากยะมาอยู่ในราชสำนักโกศลสักองค์หนึ่ง ก็จะสำเร็จประโยชน์ จึงส่งทูตไปยังราชสำนักศากยะ พระเจ้ามหานามราช ราชาแห่งกบิลพัสดุ์ตกลงถวายเจ้าหญิงวาสภขัตติยา พระราชธิดาในพระเจ้ามหานามเอง พระเจ้าปเสนทิโกศล โปปรดให้อภิเษกไว้ในตำแหน่งอัครมเหสี พระเณรก็มีความรู้สึกว่าราชวงศ์ทั้งสองเป็นพระญาติกัน จึงให้ความคุ้นเคยสนิทสนมเป็นอย่างดี
ต่อมาพระเจ้าปเสนทิโกศล ได้ทูลขอเศรษฐีจากพระเจ้าพิมพิสารให้มาอยู่ที่กรุงสาวัตถี พระเจ้าพิมพิสารก็พระราชทานธนญชัยเศรษฐีผู้อาสาไปให้ ระหว่างเดินทางไปยังกรุงสาวัตถีมาถึงที่แห่งหนึ่งเป็นที่พักสบายดี ธนญชัยเศรษฐีจึงขอตั้งถิ่นฐาน ณ ที่นั้น จึงให้สร้างเมืองขึ้น พระราชทานชื่อเมืองว่า เมืองสาเกต
กาลต่อมาพระเจ้าปเสนทิโกศล กับชาวเมืองผลัดกันมาถวายภัตตาหารพระพุทธองค์กับพระภิกษุสงฆ์ ถึงฝ่ายละหกครั้ง ชาวเมืองพยามหาของดี และประนีตถวายทาน พระเจ้าปเสนทิโกศลสู้ไม่ได้ พระนางมัลลิกาเทวีจึงอาสาจัดทานกิริยาอย่างมโหฬารเรียกว่า อสทิสทาน แปลว่าทานที่หาผู้เสมอมิได้ และกล่าวกันว่าในสมัยพระพุทธเจ้าพระองค์หนึ่งก็จะมีอสทิสทาน เพียงครั้งเดียววเท่านั้น
กาลต่อมา พระเจ้าปเสนทิโกศลถูกทีฆการายนะอำมาตย์ผู้ใหญ่ ลอบนำเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์พร้อมด้วยเสนามาตย์ ราชบริพารกับกองทัพใหญ่ไปอภิเษกวิฑูฑภราชกุมารในราชสมบัติ พระเจ้าปเสนทิโกศลกับพระสนมคนหนึ่งได้เดินทางไปกรุงราชคฤห์ เพื่อขอกองทัพพระเจ้ากรุงมคธ และทรงชวนพระราชนัดดาให้มาช่วยรบกับเจ้าวิฑูฑภกุมาร แต่ทรงสิ้นพระชนม์ขณะรออยู่นอกเมืองราชคฤห์
>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>
