ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

พม่า

ประเทศพม่าตั้งอยู่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทิศตะวันตกเฉียงเหนือจดประเทศอินเดีย ทิศเหนือและทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ติดต่อกับประเทศจีน ทิศตะวันออกติดต่อกับประเทศจีน ประเทศลาวและประเทศไทย ทิศใต้จดทะเลอันดามัน และอ่าวเมาะตะมะ ทิศตะวันตกเฉียงใต้จดทะเลอันดามัน ทิศตะวันตกจดอ่าวเบงกอล และบังคลาเทศ

ลักษณะพื้นดินของพม่าเป็นเทือกเขาที่ขนานกันอยู่ในแนวเหนือ - ใต้ ระหว่างเทือกเขาต่าง ๆ เป็นแม่น้ำคือ แม่น้ำอิรวดี และสาขา แม่น้ำสาลวิน และสาขา และแม่น้ำสะโตง แม่น้ำอิรวดีและแม่น้ำสาลวิน มีต้นน้ำอยู่ที่ที่ราบสูงทิเบต ลุ่มแม่น้ำอิรวดีแบ่งออกได้เป็นสามตอนคือ ตอนต้นน้ำจากที่ราบสูงทิเบต มาถึงบริเวณที่อยู่เหนือเมืองมัณฑเลขึ้นไปประมาณ 80 กม. เป็นที่ราบแคบ ๆ มีพลเมืองเบาบาง แม่น้ำตอนนี้ได้รับน้ำจากลำธารต่าง ๆ ที่ไหลมาจากเหนือเขาต่าง ๆ มาสมทบด้วย ตอนกลางของลุ่มน้ำมีที่ราบกว้างขวางขึ้น แต่ปริมาณฝนตกน้อย จัดเป็นเขตแห้งแล้ง ที่ตอนกลางของลุ่มน้ำมีแม่น้ำชินดวิน ไหลมาสมทบด้วย ตอนปากน้ำซึ่งเป็นดินดอนสามเหลี่ยมนั้น เป็นบริเวณที่กว้างขวางที่สุดคือ กว้างประมาณ 240 กม. และยาวจากทะเลขึ้นไปประมาณ 270 กม. ลุ่มน้ำตอนปากน้ำเป็นบริเวณที่มีความอุดมสมบูรณ์มาก เทือกเขาที่อยู่ทางตะวันออกของแม่น้ำอิรวดีคือ เทือกเขาพะโค เป็นเทือกเขาเตี้ย ๆ ถัดเทือกเขาพะโคไปทางตะวันออกเป็นแม่น้ำสะโตง ทางตะวันตกและตะวันตกเฉียงเหนือ ของลุ่มน้ำอิรวดีเป็นเทือกเขาอยู่ในแนวเหนือ - ใต้ เป็นแนวพรมแดนของพม่า ตอนใต้สุดของเทือกเขามีชื่อว่า เทือกเขายะไข่ เป็นตอนที่สูงที่สุดคือ สูงระหว่าง 2,400 - 3,900 เมตร ทางตะวันตกของเทือกเขายะไข่ เป็นที่ราบชายฝั่งแคบ ๆ ขนานไปกับอ่าวเบงกอล มีชื่อว่า ที่ราบยะไข่

ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคเหนือของพม่าเป็นที่ราบสูงคือ ที่ราบสูงฉาน หรือที่ราบสูงไทยใหญ่ สูงโดยเฉลี่ยประมาณ 900 เมตร แม่น้ำสาลวินไหลผ่านที่ราบสูงนี้ โดยไหลมาในหุบเขาที่ลึกและแคบ แม่น้ำสาลวินนี้ใช้ในการเดินเรือได้ เฉพาะตอนปลายของแม่น้ำมีระยะทางประมาณ 3 - 5 กม. เท่านั้น ต่อจากที่ราบสูงลงไปทางใต้เป็นส่วนที่ยื่นล้ำออกไปจากพื้นที่ส่วนใหญ่ของพม่า มีลักษณะแคบและยาวคือ ส่วนที่เรียกว่า ตะนาวศรี ยาวประมาณ 800 กม.

เมื่อปี พ.ศ.2524 พม่ามีพลเมือง 35 ล้านคน บรรพบุรุษของพม่าเป็นเชื้อชาติมองโกล อพยพมาจากภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีน เมื่อประมาณ 2,000 ปีมาแล้ว พลเมืองพม่ามีหลายกลุ่ม มีวัฒนธรรมบางอย่างแตกต่างกัน เช่น ภาษา ขนบธรรมเนียม ประเพณี บางอย่าง กลุ่มที่มีจำนวนมากที่สุดคือ พม่า มีจำนวนประมาณร้อยละ 65 พวกพม่าตั้งถิ่นฐานอยู่ในบริเวณที่ราบลุ่มน้ำอริวดีตอนกลาง และบริเวณดินดอนสามหลี่ยมของแม่น้ำกลุ่มอื่น ๆ มีไทยใหญ่ประมาณร้อยละ 7 อยู่ที่ราบสูงฉาน กะเหรี่ยงมีประมาณร้อยละ 7 อยู่ที่บริเวณเนินเขาทางตะวันออก นอกจากนี้ก็มี มอญ กะฉิ่น ฉิ่น แต่ละกลุ่มมีประมาณร้อยละ 2 และยังมีชาวเขาอีกมากมายหลายกลุ่ม พลเมืองพม่าพูดภาษาต่าง ๆ กันตามกลุ่ม ส่วนชาวจีนและชาวอินเดียในพม่า เป็นชนกลุ่มน้อยที่สำคัญที่อพยพเข้ามาอยู่ในพม่า ตั้งแต่ต้นพุทธศตวรรษที่ 25

พม่ารวมกันเป็นประเทศได้ในรัชสมัยของพระเจ้าอนุรุทธ ซึ่งปกครองพม่าระหว่างปี พ.ศ.1587 - 1620 มีการผลัดเปลี่ยนอำนาจการปกครอง ระหว่างพวกพม่ากับพวกมอญ จนถึงปี พ.ศ.2367 พม่าทำสงครามกับอังกฤษ และเป็นฝ่ายแพ้จึงต้องเสียแคว้นอัสสัม ยะไข่ และตะนาวศรี ให้แก่อังกฤษ เมื่อปี พ.ศ.2369 ต่อมามีสงครามระหว่างพม่ากับอังกฤษอีกหกครั้ง ในปี พ.ศ.2405 อังกฤษจัดให้พม่าเข้าเป็นส่วนหนึ่งของอินเดีย อังกฤษได้แยกพม่าออกจากอินเดีย เมื่อปี พ.ศ.2480 และได้รับสิทธิในการปกครองตนเองในขอบเขตที่กว้างขวาง เมื่อปี พ.ศ.2485 ญี่ปุ่นได้เข้ายึดครองพม่าอยู่สามปี พม่าได้ไปตั้งรัฐบาลพลัดถิ่นอยู่ที่อินเดีย ในปี พ.ศ.2491 พม่าได้เป็นประเทศเอกราชอย่างสมบูรณ์

ในปี พ.ศ.2505 เกิดรัฐประหารในพม่า ประธานสภาปฎิวัติคือ นายพลเนวิน พม่าประกอบด้วยรัฐเจ็ดรัฐคือ รัฐกะฉิ่น ฉาน ยะไข่ คยาห์  กะเหรี่ยง มอญ และหน่วยการปกครองเจ็ดหน่วยคือ สะแกง มัณฑเล แมกเว อิรวดี พะโค ย่างกุ้ง และตะนาวศรี

พม่า  เป็นประเทศที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานประเทศหนึ่ง หลักฐานเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ตอนต้นไม่สมบูรณ์  ราวพุทธกาลพวกมองโกลได้แผ่ขยายลงมาทางทิศใต้จากประเทศจีนเข้าสู่ลุ่มแม่น้ำอิรวดีและแยกออกเป็นหลายสาขา บางสาขามาจากภาคตะวันออกเฉียงใต้ของดินแดนแถบภูเขาทิเบตที่ลาดลงทางใต้มีชื่อว่าพวกทิเบต - พม่า แล้วแยกออกเป็นหลายชนเผ่า รวบรวมกันอยู่เป็นเมือง แล้วกลายเป็นนครรัฐได้แก่พวกปยุ พวกมอญ และพวกพม่า พวกปยุตั้งอาณาจักรศรีเกษตร ตามตำนานพื้นเมืองกล่าวว่าศรีเกษตรมีศูนย์กลางตั้งอยู่ใกล้เคียงกับเมืองแปรในพม่า ส่วนพวกมอญตั้งเป็นอาณาจักรสุธรรมวดี ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของอาณาจักรศรีเกษตร

พระเจ้าอโนรธามังช่อหรืออนุรุทธ์ ซึ่งครองราชย์ระหว่างปี พ.ศ.1587 - 1620 เป็นกษัตริย์องค์แรกที่ได้รวมพม่าทางการเมือง ทรงแผ่อาณาจักรพุกามออกไปอย่างกว้างขวาง

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>