ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>
ลุมพินี
เป็นสังเวชนียสถานแห่งหนึ่งทางพระพุทธศาสนา เป็นสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า ตั้งอยู่ระหว่างนครกบิลพัสดุ์กับนครเทวะทหะ ในศิลาจารึกของพระเจ้าอโศกมหาราชเรียกว่าลุมมินี ปัจจุบันเรียกว่ารุมมินเด อยู่ในตำบลเตไรของประเทสเนปาล ลุมพินีวัน เป็นพระราชอุทยานหรือสวนหลวงสำหรับพักผ่อนหย่อนใจของชาวเมืองทั้งสองนคร
หลังจากเจ้าชายสิทธัตถะ เสด็จออกทรงผนวช และตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว ได้เสด็จมาทรงพัก ณ สวนลุมพินี และได้ทรงแสดงเทวทหสูตรโปรดภิกษุทั้งหลาย พระสูตรนี้ว่าด้วยกฎแห่งกรรมของศานาเชน เปรียบเทียบกับพระพุทธศาสนาโดยละเอียดชัดแจ้ง
ในสมัยพระเจ้าอโศก ฯ (ราวปี พ.ศ.271 - 312) พระองค์ได้เสด็จไปนมัสการสถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า ทรงบูชาด้วยเครื่องสักการะหลายอย่าง แล้วนรับสั่งใให้สร้างพระเจดีย์องค์หนึ่ง และเสาศิลาจารึก (เสาอโศก) ต้นหนึ่ง ณ บริเวณนั้น ที่เสานั้นจารรึกข้อความว่าพระเจ้าอโศก ฯ ได้เสด็จมานมัสการลุมพินีด้วยพระองค์เอง หลังจากทรงครองราชย์แล้วยี่สิบปี รับสั่งใให้ยกเสาหิน (เสาศิลาจารึก) ขึ้นไว้เพื่อแสดงว่าที่ตรงนี้ เป็นที่ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าประสูติ และให้หมู่บ้านลุมพินีปลอดภาษีท้องถิ่น และให้จ่ายผลิตผล (แก่รัฐ) เพียงหนึ่งในแปดส่วนเท่านั้น
ในพุทธศตวรรษที่ 10 หลวงจีนฟาเหียนได้จาริกไปถึงสวนลุมพินี บรรยายว่าอยู่ห่างจากซากเมืองกบิลพัศดุ์ไปทางทิศตะวันออก 50 ลี้
ในพระพุทธศตวรรษที่ 11 หลวงจีนถัวซัมจั๋ง ได้จาริกไปถึงสวนลุมพินี ได้บันทึกไว้ว่า ณ ที่ใกล้สระมีเสาอโศกและสถูปสี่องค์ นอกจากนี้ในปี พ.ศ.1307 หลวงจีนววู่คุง ก็ได้จาริกไปถึงสวนลุมพินีเช่นกัน หลังจำกนั้นเรื่องราวของลุมพินีก็เงียบหายไปและตลอดช่วงเวลาสมัยกลางคือช่วงที่พวกมุสลิมเข้าปกครองอินเดีย สวนลุมพินีถูกปล่อยไว้จนกลายเป็นป่าทึบ จนนถึงปี พ.ศ.2439 ดร.ฟีอเรอร์ได้พบเสาอโศกที่จารึกเรื่องราวของลุมพินี จึงรู้ว่าสถานที่นี้คือที่ประสูติของพระพุทธเจ้า รัฐบาลประเทศเนปาลได้เข้ามาปรับปรุงแผ้วถางป่าได้ขุดแต่งบางส่วนให้ประชาชนเข้าไปศึกษาและนมัสการ
สภาพของสวนลุมพินีในปัจจุบันประกอบด้วย เสาศิลาจารรึกของพระเจ้าอโศก ฯ หรือเสาอโศก มายาเทวีวิหาร ซากวิหารเก่าและซากพระเจดีย์ที่พระเจ้าอโศก ฯ สร้างไว้ตลอดจนซากสถูปอื่น ๆ หลายองค์ในบริเวณนั้น สระสนานพระวรกาย และหลักเขตแดนระหว่างกบิลพัสดุ์กับเทวะทหะ
>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>