ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>
ภาษาสันสกฤต
เป็นภาษาตระกูลอินโดยูโรเปียน (อินโดอารยัน) ซึ่งชนเผ่าอารยันนำมาใช้ในอินเดีย ภาษาในคัมภีร์พระเวทของศาสนาพราหมณ์ - ฮินดู เป็นภาษาสันสกฤตที่เก่าที่สุด เรียกว่าไวทิกสันสกฤต ต่อมาสันสกฤตได้วิวัฒนาการสู่รูปแบบที่พบในมหากาพย์ คัมภีร์ธรรมศาสตร์ คัมภีร์ปุราณะ และวรรณคดีสมัยจักรวรรดิ์คุปตะ ภาษาสันสกฤตใช้ในพิธีกรรมทางศาสนา ในราชการ ในวรรณกรรม และตำราที่ทรงคุณค่ามาจนถึงสมัยที่มุสลิมเข้ามารุกราน และครอบครองดินแดนอินเดียส่วนหนึ่ง ตั้งแต่นั้นมาภาษาสันสกฤตก็ใช้กันมาน้อยลง แต่ปัจจุบันมีการรื้อฟื้นภาษาสันสกฤตซึ่งมีการสอนการใช้ในสถาบันการศึกษาชั้นสูง
สาเหตุที่ภาษาสันสกฤตเป็นภาษาที่ไม่ตายก็เพราะมีความสำคัญต่อความเชื่อทางศาสนา ผู้ที่ศึกษาพระเวทจะต้องรอบรู้เวทางคศาสตร์หกวิชา วิชาดังกล่าวช่วยให้ภาษาสันสกฤตมีกฎเกณฑ์ ต่อมาประมาณปี พ.ศ.100 ปาณินีได้สร้างตำราไวยากรณ์มาใช้กับภาษานี้ ซึ่งปาณินีเริ่มเรียกว่า สันสกฤต หมายความว่า ประกอบขึ้นอย่างประณีต ถูกต้อง และสมบูรณ์ เพื่อให้ต่างจากภาษาที่ใช้กันในชีวิตประจำวัน ซิ่งมิได้อิงไวยากรณ์มากนัก และออกเสียงต่างกันไป ปาณินีเรียกภาษาชนิดนี้ว่า ปรากฤต หมายความว่าเป็นไปตามธรรมชาติ ภาษาปรากฤตนี้ต่อมาก็ได้วิวัฒนาการเป็นภาษาของแคว้นหรือภูมิภาคต่าง ๆ เช่นภาษาฮินดีใช้กันมากในภาคเหนือของอินเดีย ภาษาเบงกาลีหรือบังคลาในรัฐเบงกอลและบังคลาเทศ
ภาษาสันสกฤต เข้ามามีอิทธิพลต่องภาษาไทยควบคู่กับภาษาบาลี ภาษาไทยจึงมีศัพท์บาลีสันสกฤตปนอยู่จำนวนไม่น้อยแม้ในปัจจุบัน ตัวอักษรไทยมีพื้นฐานมาจากตัวอักษรเทวนาครีที่ใช้กับภาษาบาลีและสันสกฤต เราสามารถใช้ตัวอักษรไทยปัจจุบันเขียนคำบาลีสันสกฤตได้อย่างถูกต้องตรงตามอักษรเทวนาครี แต่มักออกเสียงไม่ตรงกับภาษาเดิม
>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>