ค้นหาข้อมูล คลิก!วรรณกรรม สุภาษิต ข้อคิด คำคม สำนวน โวหาร งานเขียน >>
ท้าวคันธนาม (คัชนาม)
อักษรธรรม 1 ผูก วัดท่าลาด ต.ท่าลาด อ.วารินชำราบ จ. อุบลราชธานี
ในหมู่บ้านแห่งหนึ่งในเมืองสาเกตุ มีสาวทึนทึกวัยกลางคนคนหนึ่ง ทำมาหากินอยู่ในหมู่บ้าน โดยมีที่นาอยู่ตรงบริเวณตรงกลางของที่นาชาวบ้านคนอื่นๆ ต่อมาได้ถึงกำหนดที่จะมีเทวบุตรมาจุติในโลกมนุษย์ พอถึงหน้าเก็บเกี่ยวข้าว พระอินทร์ก็แปลงมาเป็นช้างบุกรุกเหยียบย่ำเข้าไปในนาของสาวทึนทึกนางนั้นจนเสียหายหมด แล้วก็หนีไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ โดยบันดาลรอยเท้าให้เห็น ครั้นตอนเช้านางมาเห็นเข้าก็เสียใจและโกรธมาก จึงตกลงใจเดินทางตามหาสัตว์ที่มาทำลายข้าวในนาของนาง ระหว่างทางนางกินน้ำในรอยเท้าช้างแปลง ก็เกิดตั้งครรภ์ จึงเดินทางกลับเมืองสาเกตุ มาคลอดลูกเป็นชายใช้ชื่อว่า "คันธนาม" (คชนาม)
เมื่อท้าวคันธนามอายุได้ 7 ปี ไปปราบยักษ์ซึ่งเฝ้ารักษาสมบัติอยู่ ได้สมบัติของยักษ์นั้นก็เอามาให้แก่มารดาของตน ต่อมาความทราบถึงเจ้าเมืองก็ต้องการจะได้คันธนามมาเป็นลูกเขย จึงเชิญคันธนามและมารดามาสร้างประสาทให้อยู่และประกาศยกลูกสาวให้
วันหนึ่งคันธนามคิดถึงพ่อ จึงลามารดาเดินทางออกตามหาพ่อระหว่างทางได้เพื่อนเดินทางเป็นผู้ทรงพลัง
2 คน คือ ชายลากไม้ร้อยกอ กับชายลากเกวียนร้อยเล่ม และได้ไม้เท้าวิเศษซึ่งถ้าเอาทางโคนชี้ใครคนนั้นจะตาย ถ้าเอาทางปลายชี้ คนตายจะฟื้นขึ้นมา (ไม้เท้าวิเศษนี้เรียกว่า "กกซี้ตาย ปลายซี้เป็น") จนในที่สุด คันธนามและเพื่อนเดินทางมาถึงเมืองร้างแห่งหนึ่งได้พบลูกสาวเจ้าเมืองนั้นซ่อนตัวอยู่ในกลอง จึงสอบถามได้ความว่า เมืองนี้ได้มียักษ์งูซวง มาอาละวาดจับคนในเมืองกินเป็นอาหาร คันธนามจึงจัดการปราบยักษ์นั้นจนแพ้ แล้วใช้ไม้เท้าวิเศษชุบคนในเมืองฟื้นกลับมาทั้งหมด จากนั้นคันธนามก็เดินทางต่อไป รบกับเมืองต่างๆ เช่น เมืองผาญี เดินทางจนไปถึงเมืองไกรลาศ แต่ไม่ได้พบพ่อ จนถึงเมืองจัมปานาคบุรี (จำปาศักดิ์) ก็เข้ารบยึดมาเป็นเมืองของตนขึ้นครองสมบัติสืบต่อมา
กาฬเกษ
กำพร้าผีน้อย
ไก่แก้วหอมฮู (กำพร้าไก่แก้ว)
ขุนทึง (ขุนเทือง)
ขูลู - นางอั้ว (โรมีโอ จูเลียต อีสาน)
จำปาสี่ต้น
เชตพน
เซียงเมี่ยง
ทรายฟองหนองคำแสน
ท้าวก่ำกาดำ (ท้าวกินรี)
ท้าวคันธนาม (คัชนาม)
ท้าวปาจิตกับนางอรพิม
ท้าวผาแดง - นางไอ่
ท้าววัวทอง (อุ่นหล้าวัวทอง)
ท้าวสิงกาโลกระต่ายคำ
ท้าวโสวัจ
ท้าวหงส์หิน
ท้าวหมาหยุย
นกกระจอก
(ท้าววรกิต นางจันทะจร)
นางแตงอ่อน
นางผมหอม
ปลาแดกปลาสมอ (ท้าวบุสบา)
พญาคันคาก
พระคุณของบิดามารดา
(แทนน้ำนมแม่)
พื้นเมืองอุบล
พื้นเวียง (พื้นเวียงจันทน์)
สังข์ศิลป์ชัย
สีทนต์ มโนราห์
สุพรหมโมกขาหมา ๙ หาง
สุริวงศ์
เสียวสวาสดิ์
ฮีต 12 คอง 14 (ฮีตบ้านคองเมือง)
