วรรณกรรม สุภาษิต ข้อคิด คำคม สำนวน โวหาร งานเขียน >>

พระอภัยมณี

ตอน นางละเวงคิดหย่าทัพ

หน้า 2

การที่มารบกับพระอภัยก็ให้สงสารไพร่พลที่ต้องล้มตายไปเป็นอันมาก จึงคิดจะขอต่อตีกับพี่น้องสองต่อสอง ตามสงครามอย่างโบราณ ถ้าหากนางเพลี้ยงพล้ำก็จะยกลังกาทั้งอาณาเขตให้เป็นของพระอภัย ถ้านางชนะจะขอสัตย์ปฎิญาณจากพระอภัยแล้วปล่อยไปไม่สังหารผลาญชีวิต ถ้าแม้พระอภัยไม่สู้ผู้หญิงก็ให้ทิ้งอาวุธเสีย แล้วเลิกทัพกลับไปหานางสุวรรณมาลี

พระอภัยใจซื่อถือว่าหึง
ยิ่งคิดถึงนางวัณฬามารศรี
ปราศัยทูตพูดตามความบุตรี
ว่านางมีลูกผัวคือตัวใคร ฯ

ฝ่ายฝรั่งจึงทูลตอบว่าใครจะมาเป็นคู่ครองของพระนางได้ แม้จะมีกษัตริย์มาจากสามโลก พระนางก็ไม่ยินดี ส่วนพี่น้องสององค์นั้น พระนางเลี้ยงไว้เป็นพระราชบบุตรี

แล้วทูลถามตามทำนองว่ากองทัพ
จะรบรับหรือจะล่าโยธาหาญ
จะออกโอษฐ์โปรดตรัสดำรัสการ
ขอประทานแต่ไม่พอไปได้กราบทูล ฯ

ศรีสุวรรณครั้นเห็นนิ่งจึงชิงตรัส
อันกษัตริย์สูงใหญ่เจ้าไอศูรย์
สงวนยศงดงามตามประยูร
ต่ำตระกูลก็ให้ข้าเข้าราวี

เหมือนหญิงสู้ผู้ชายเสียดายยศ
เปรียบเหมือนคชสารสู้กับหนูผี
ฯลฯ

แล้วจึงกล่าวแก่ทูตว่า เจ้านายของทูตมีผัวชู้ คบเจ้าเมืองสิบสามเมืองเป็นสามีไปรบกับเมืองผลึก จึงยกทัพมาลงโทษ ถ้าแม้มาอ่อนน้อมก็จะไว้ชีวิต แต่ถ้ายังคิดจะต่อสู้ ก็ควรที่จะถูกฆ่าให้ตาย ให้ทูตกลับไปบอกนางละเวง ให้มาสู้กับตนจึงคู่ควร

พระอภัยไม่เห็นชอบด้วยกับศรีสุวรรณ บอกว่าไม่ควรขัดข้องเคืองขุ่นทำหุนหัน ผิดชอบอย่างไรควรตอบคำให้น้ำนวล ไม่ควรโกรธ แล้วหยิบสารลานทองมาเขียนตามที่คิด โดยไม่แพร่งพรายให้ผู้ใดรู้ ส่งให้ทูตถือกลับไป

ศรีสุวรรณต่อว่าพระอภัยว่า การที่พระอภัยเขียนสารตอบไปโดยที่พวกตนทั้งหมด ไม่ได้ล่วงรู้นั้นอาจจะเกิดพลาดพลั้งในสงครามได้

พระอภัยตรัสตอบว่า เราจะใช้ตีด้วยฝีปากไม่ให้ไพร่พลต้องเหนื่อยยาก ด้วยพระองค์เข้าใจกลศึกที่ลึกซึ้ง การที่นางละเวงชวนรบนั้น คงจะมีจิตคิดถึงที่ท้าทายมานั้น ในปลายคำได้รำพึงเป็นเชิงหึง เห็นว่าจะมีความรักหนักอกอยู่ แล้วตรัสต่อไปว่า

ข้างพวกเจ้าเล่าก็ชายนายทหาร
จะคิดการมิได้ห้ามตามประสา
เห็นอย่างไรไม่ห้ามตามอัชฌา
การของข้าข้าจะตอบตามชอบใจ ฯ

ศรีสุวรรณครั้นจะทูลโต้แย้ง ก็กลัวพระเชษฐาจะกริ้วโกรธ จึงทูลลามาสั่งกำชับให้ระวังรักษาหน้าที่ของตน

ฝ่ายอำมาตย์ราชทูตมาถึงด่าน
ถวายสารนางวัณฬามารศรี
ทูลแถลงแจ้งความตามคดี
พระบุตรีคลี่สารแล้วอ่านความ ฯ

ในสารพระอภัยได้เขียนแสดงความรักความอาลัยในนางละเวง บอกว่าถ้านางตัดรักหักสวาท ไม่ยอมเป็นไมตรีก็จะยอมให้นางฆ่าเสีย ถ้าไม่ตัดรักก็จะฟูมฟักเข้าประคองครองสงวน

นางฟังความยามเศร้ายิ่งเหงาง่วง
พระบาทหลวงร้องว่าเอทำเหหัน
เห็นได้ทีมิทำที่สำคัญ
จะมีอันตรายเพราะตายใจ ฯ

นางละเวงเกรงว่าครูจะรู้ความในใจ จึงแกล้งถามว่าที่จะไปฆ่าพระอภัยนั้น เห็นจะทำได้ด้วยเล่ห์กล ส่วนที่จะเผาผลาญทหารข้าศึกนั้น ยังคิดไม่ตกว่าจะทำได้เหมือนใจหมาย จึงขอทราบกลอุบายจากบาทหลวง

บาทหลวงว่าถ้าเขาได้เป่าปี่
พวกโยธีกองทัพคงหลับใหล
แต่พวกเราเอาปรอทหยอดหูไว้
ให้ถือไฟฟางหญ้าทาน้ำมัน

กองดินเป็นรอบเป็นขอบนอก
เอาเพลิงคลอกโยธาให้อาสัญ
ถึงอยู่ปืนยืนยงคงกระพัน
ก็เห็นมันจะไม่รอดคงวอดวาย ฯ

<< ย้อนกลับ || สารบัญ || หน้าถัดไป >>