ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์ >>
ตำราพิชัยสงคราม ซุนวู
อธิคม สวัสดิญาณ และ อดุลย์ รัตนมั่นเกษม แปล
บทที่ 8 ความผันแปร 9 ประการ
ซุนวูกล่าวว่า อันหลักการทำศึกนั้น เมื่อแม่ทัพขุนทหารได้รับพระราชโองการจากพระเจ้าแผ่นดิน ระดมเกณฑ์ทหารจัดตั้งเป็นกองทัพ
- สะสมยุทธปัจจัย ประเทศเพื่อนบ้านที่เป็นเส้นทางผ่าน
- อย่ารีรออ้อยอิ่งใน พื้นที่ที่ไปมาไม่สะดวก ขนส่งเสบียงลำบาก
- หากเข้าไปใน พื้นที่ที่ข้าศึกล้อมไว้ จงรีบหาทางหนีออกมาโดยเร็ว
- เมื่ออยู่ใน พื้นที่ไม่มีทางรอด ก็ต้องสู้ยิบตาเพื่อเอาตัวรอด
- บางครั้งจะไม่เดินเส้นทางบางทางที่หน้าจะเดิน
- บางครั้งแม้เจอข้าศึกที่ง่ายก็จะไม่ตี
- บางครั้งก็ไม่เข้าตีเมืองบางเมือง แม้จะยึดตีได้ง่าย
- บางครั้งจะไม่แย่งชิงพื้นที่บางแห่ง
- บางครั้งก็จะไม่รับสนองพระราชโองการจากพระเจ้าแผ่นดิน หากเห็นว่าจะไม่ก่อผลดีต่อการสงคราม
ฉะนั้น แม่ทัพผู้ช่ำชองที่รู้จักใช้ความผันแปรเหล่านี้ ถือว่าเป็นผู้รู้แจ้งในหลักการทำสงคราม แต่แม่ทัพผู้ไม่รู้จักใช้ความผันแปรเหล่านี้ แม้จะรู้สภาพภูมิประเทศดี ก็ไม่อาจใช้ให้เกิดความได้เปรียบได้ ถ้าแม่ทัพนำทัพโดยไม่เข้าใจความผันแปรเหล่านี้ แม้จะรู้ความได้เปรียบต่าง ๆดี ก็ไม่อาจบัญชากองทัพได้มีประสิทธิภาพ
แม่ทัพที่ฉลาดต้องใคร่ครวญปัญหาโดยคำนึงถึงผลดีและผลเสียไปพร้อมกัน เมื่ออยู่ในสภาพที่เสียเปรียบ ต้องทบทวนให้เห็นความได้เปรียบในนั้น จะได้ช่วยสร้างความมั่นใจ เพื่อให้ภาระกิจสำคัญดำเนินไปได้โดยราบรื่น และเมื่ออยู่ในสภาพได้เปรียบ ก็ต้องทบทวนให้เห็นความเสียเปรียบจะได้ขจัดเพทภัยอันอาจเกิดขึ้นได้ทันท่วงที จงใช้เรื่องที่แคว้นอื่น ๆ กลัว ข่มให้พวกเขายอมสยบต่อเรา จงใช้ทุกวิถีทาง ทำให้แคว้นอื่นทะเลาะหันให้วุ่นวาย และจงใช้ผลประโยชน์เข้าล่อ ให้แคว้นอื่นฝักใฝ่อยู่ข้างเรา
หลักการทำศึกนั้น จงอย่าวางใจว่า ข้าศึกจะไม่มาราวี เราต้องเตรียมพร้อมไว้รับมือ และจงอย่าวางใจว่า ข้าศึกจะไม่เข้าโจมตีเรา เราต้องมีกำลังแข็งแกร่งพอที่ข้าศึกจะสู้ไม่ได้ ผู้เป็นแม่ทัพย่อมมีจุดอ่อนที่ถึงตายอยู่ 5 ข้อ คือ
- ผู้คิดแต่สู้ตายฝ่ายเดียวอาจถูกลวงไปฆ่าได้
- ผู้ที่รักตัวกลัวตาย อาจตกเป็นเชลย
- ผู้ที่ใจร้อนวู่วามโกรธง่าย อาจหลงกลแผนยั่วยุของข้าศึกได้
- ผู้ถือตนบริสุทธิ์รักชื่อเสียง อาจตกหลุมพรางการใส่ไคล้ของข้าศึกได้
- ผู้ยึดถือแต่ รักราษฎร ก็อาจยุ่งยากใจ
ทั้งห้าข้อนี้เป็นเรื่องที่แม่ทัพกระทำผิดพลาดได้ง่าย และเป็นผลร้ายต่อการรบด้วย กองทัพจะพินาศย่อยยับ แม่ทัพจะถูกฆ่า ก็ล้วนแต่เกิดจากจุดอ่อนทั้งห้าข้อ จึงต้องพิเคราะห์ให้ดี
การวางแผน
การทำสงคราม
ยุทโธบายเชิงรุก
ลักษณะการยุทธนุภาพ
ยุทธานุภาพ
จริงลวง
การสัประยุทธ์
ความผันแปร 9 ประการ
การเดินทัพ
ลักษณะภูมิประเทศ
พื้นที่เก้าลักษณะ
โจมตีด้วยไฟ
การใช้จารชน
ปฏิบัติการทางทหาร
ประเมินศึก
การทำศึก
กลวิธีรุก
รูปลักษณ์การรบ
พลานุภาพ
ตื้นลึกหนาบาง
การสัประยุทธ์
เก้าลักษณะ
การเดินทัพ
ภูมิประเทศ
เก้ายุทธภูมิ
โจมตีด้วยเพลิง
การใช้จารชน
