ประวัติศาสตร์  ภูมิศาสตร์ บุคคลสำคัญ ประเทศและทวีป >>

ทวีปแอฟริกา

     ทวีปแอฟริกา (ภาษาอังกฤษ: Africa) เป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 2 ของโลกรองจากทวีปเอเชีย ทั้งในแง่ของพื้นที่และจำนวนประชากร มีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า " ทวีปมืด " หรือ " กาฬทวีป " ทั้งนี้เพราะความล้าหลังทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ประกอบกับประชากรส่วนใหญ่เป็นคนผิวดำ มีพื้นที่ 30,244,050 ตารางกิโลเมตร รวมหมู่เกาะที่อยู่ใกล้ หรือคิดเป็นพื้นที่ 20.3% ของพื้นดินบนโลก และมีประชากรรวมมากกว่า 800 ล้านคนใน 54 ประเทศ คิดเป็น 1 ใน 7 ของประชากรทั่วโลก โรมันโบราณเรียกตอนเหนือของทวีปนี้ว่า ดินแดนแอฟริกา (Africa terra) ปัจจุบันคือประเทศตูนิเซีย ซึ่งเคยเป็นมณฑลแอฟริกาของโรมัน สมัยก่อน ชาวยุโรปจะให้ความสนใจทวีปเอเชีย เนื่องจากเป็นแหล่งทรัพยากร และตลาดการค้า ในปัจจุบัน ความคิดเช่นนั้นเปลี่ยนแปลงไป ชาวยุโรปได้เริ่มเห็นความสำคัญของทวีปแอฟริกา เช่น ใช้เป็นเส้นทางเดินเรือติดต่อระหว่างทวีปยุโรป เอเชีย และออสเตรเลีย นอกจากนี้ ยังเป็นแหล่งผลิตแร่ธาตุที่สำคัญ

ลักษณะภูมิประเทศของทวีปแอฟริกา

ทวีปแอฟริกา เป็นทวีปที่ไม่ค่อยมีคาบสมุทร และอ่าว พื้นที่ประมาณ 2 ใน 3 เป็นที่ราบสูง ส่วนพื้นที่ ที่เป็นที่ราบอย่างแท้จริงนั้น มีอยู่น้อย มักจะเป็นที่ราบแคบๆ บริเวณขอบทวีป จำแนกลักษณะภูมิประเทศเป็น 4 เขต ดังนี้

1. เขตภูเขาโก่งตัวยุคใหม่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ ได้แก่บริเวณเทือกเขาแอตลาสที่ราบสูง หุบเขา และที่ราบชายฝั่งทะเลที่อุดมสมบูรณ์ ส่วนบริเวณด้านใต้ของเทือกเขาแอตลาส คือทะเลทราย สะฮารา
   
   เทือกเขาแอตลาส ทะเลทรายซาฮารา
   
2. เขตที่ราบสูง ภูเขาภาคตะวันออกและภาคใต้ เขตที่ราบสูงและภูเขาสูงทางภาคตะวันออก เป็นเขตที่มีความ สูงมาก เต็มไปด้วยภูเขาไฟที่ยังคุกรุ่นและดับแล้ว มียอดเขา คิลิมานจาโร เป็นยอดเขาสูงสุดในทวีป ทางตะวันออกมีแอ่งแผ่นดิน ที่ทรุดต่ำกลายเป็นทะเลสาบอยู่หลายแห่ง เช่นทะเลสาบวิกตอเรีย ซึ่งเป็นทะเลสาบน้ำจืดขนาดใหญ่เป็นที่ 2 ของโลก เป็นต้น
   
   เขตภูเขาและที่ราบสูงภาคใต้ เป็นที่ราบสูงหินแกรนิต อยู่ระหว่าง แม่น้ำวาล และแม่น้ำ ลิมโปโป เรียกว่า เดอะแรนด์ มีเทือกเขาดราเกนสเบอร์ก เป็นบริเวณสูงสุดอยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ ทิศตะวันตกมีทะเลทรายคาลาฮารี และทะเลทรายนามิบ
   
3. เขตที่ราบสูงภาคตะวันตก เป็นที่ราบสูงหินเก่า มีอาณาเขตจาก ทะเลทรายสะฮารา ไปจนถึงอ่าวกินี ภูเขาที่สำคัญคือ ภูเขาอะฮักการ์ และภูเขาทีเบสตี
   
4. เขตที่ราบลุ่มแม่น้ำ ระหว่างที่ราบสูงต่างๆ จะมีแม่น้ำสายสำคัญไหลผ่าน ซึ่งส่วนใหญ่จะเกิดจากที่สูงตอนในของทวีป และไหลลงสู่ทะเลโดยรอบ มีลักษณะเป็น ที่ราบแคบๆ ลุ่มแม่น้ำ และ บางตอนเต็มไปด้วยแก่งหินและน้ำตก ทำให้กระแสน้ำ ไหลแรง ไม่มีประโยชน์ด้านการคมนาคม แต่สามารถใช้ประโยชน์ด้านการผลิต กระแสไฟฟ้า
   - ที่ราบลุ่มแม่น้ำไนล์ ทางตอนเหนือของทวีป ส่วนใหญ่อยู่ในประเทศ อียิปต์และซูดานแม่น้ำไนล์ เป็นแม่น้ำสายที่ยาวที่สุดในโลก เกิดจากภูเขาสูงด้านตะวันออกไหลลงสู่ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
   - ที่ราบลุ่มแม่น้ำคองโก เกิดจากเทือกเขาด้านตะวันออก ไหลผ่าน ตอนกลางทวีป เขตศูนย์สูตร ประเทศซาอีร์ คองโก มีเกาะแก่ง และน้ำตกมาก เนื่องจากไหลผ่านที่ราบสูง หลายแห่งออกสู่มหาสมุทรแอตแลนติก
   - ที่ราบลุ่มแม่น้ำไนเจอร์ อยู่ทางตะวันตกของประเทศมาลี ไนเจอร์ ไนจีเรีย ไหลลงสู่อ่าวกินี
   - ที่ราบลุ่มแม่น้ำแซมเบซี มีลักษณะเป็นที่ราบแคบๆ อยู่ทางตอนใต้ในประเทศซิมบับเว โมซัมบิก ไหลออกสู่มหาสมุทรอินเดีย

ทวีปแอฟริกาแบ่งออกได้เป็น 5 ภูมิภาคคือ เหนือ กลาง ใต้ ตะวันออก และตะวันตก

1. อาณาเขตติดต่อ

ทิศเหนือ จดกับช่องแคบยิบรอลตาร์และทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
ทิศตะวันออก จดกับมหาสมุทรอินเดียและคลองสุเอซ
ทิศใต้ จดกับมหาสมุทรแอตแลนติกและมหาสมุทรอินเดีย
ทิศตะวันตก จดกับมหาสมุทรแอตแลนติก และอ่าวกินี

2. ลักษณะภูมิประเทศ

จุดเด่นของทวีปแอฟริกาคือ มีที่ราบสูงถึง 2 ใน 3 ของทวีป โดยเฉพาะ ทางภาคตะวันออกของทวีป เป็นที่ราบสูงโดยเฉลี่ยประมาณ 1,500 - 2,000 เมตร จากระดับน้ำทะเล มีแนวภูเขาไฟที่ดับแล้วมีแนวทะเลสาบขนาดใหญ่ แล้วจะลาดต่ำ ไปทางตะวันตก มีเกาะมาดากัสการ์ ซึ่งอยู่ทางตอนใต้ ของทวีป

เทือกเขา แบ่งออกเป็น 2 แนว

• เขตภูเขาทางภาคเหนือ เป็นเขตเทือกเขาเกิดใหม่อายุราวพอ ๆ กับ เทือกเขาแอลป์ ในทวีปยุโรป เรียกว่า เทือกเขาแอตลาส ขนานไปกับ ชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ในเขตพื้นที่ประเทศโมร็อกโก แอลจีเรีย และตูนิเซีย
• เขตภูเขาทางภาคใต้ ได้แก่ เทือกเขาดราเคนสเบิร์ก ในประเทศแอฟริกาใต้ และเลโซโท

ทะเลทราย แบ่งเป็น 2 เขตคือ

• ทะเลทรายตอนเหนือ ได้แก่ ทะเลทรายสะฮาราซึ่งเป็นทะเลทราย ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก และทะเลทรายลิเบีย บริเวณนี้จะเกิด ลมร้อนในทะเลทรายสะฮารา เรียกว่า ซิร็อกโก
• ทะเลทรายตอนใต้ ได้แก่ ทะเลทรายนามิบและทะเลทรายกาลาฮารี

แม่น้ำ

แม่น้ำไนล์ เป็นแม่น้ำสายที่ยาวที่สุดในโลก ต้นน้ำคือทะเลสาบ วิกตอเรีย ไหลลงทะเลเมดิเตอร์เรเนียน 2. แม่น้ำคองโก เป็นแม่น้ำเขตศูนย์สูตร ไหลลงมหาสมุทรแอตแลนติก 3. แม่น้ำไนเจอร์ อยู่ในส่วนแอฟริกาตะวันตก ต้นน้ำอยู่ที่ประเทศ เซียร์ราเลโอน ไหลลงสู่อ่าวกินี 4. แม่น้ำแซมเบซี อยู่ทางด้านตะวันออกของทวีปมีแอ่งน้ำตก น้ำค่อนข้าง ไหลเชี่ยว ไหลลงมหาสมุทรอินเดีย ที่ประเทศโมซัมบิก

กระแสน้ำในมหาสมุทร

1. กระแสน้ำเย็นคะเนรี
2. กระแสน้ำอุ่นกินี
3. กระแสน้ำเย็นเบงเกลา
4. กระแสน้ำอุ่นโมซัมบิก

3. ภูมิอากาศ

ส่วนใหญ่จะมีทะเลทราย อากาศแห้งแล้ง ส่งผลต่อความเป็นอยู่ ของประชากรในทวีป ส่วนมากจะอยู่ทางตอนเหนือสุดและใต้สุดของทวีป ซึ่งมีอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน มีภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้าสะวันนา อยู่บริเวณ ตอนเหนือและใต้แนวศูนย์สูตร ปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อภูมิอากาศของทวีป แอฟริกา ได้แก่

• ที่ตั้ง เนื่องจากทวีปแอฟริกามีที่ตั้งอยู่ทั้งในซีกโลกเหนือ และซีกโลกใต้ โดยมีเส้นศูนย์สูตรลากผ่านเกือบกลางทวีป จึงทำให้ดินแดนส่วนใหญ่มีอากาศร้อน ตอนเหนือสุด และตอนใต้สุดของทวีปมีอากาศอบอุ่น
  
• ทิศทางลมประจำ เนื่องจากมีเส้นศูนย์สูตรลากผ่านกลางทวีป ทำให้เกือบทั้งทวีปตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของลมสินค้า คือลมสินค้า ตะวันออกเฉียงเหนือ และ ลมสินค้าตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งจะพาฝน เข้ามาทางด้านตะวันออกและปะทะกับขอบที่ราบสูง เป็นผลให้บริเวณ ชายฝั่งตะวันออกเฉียงใต้มีฝนตกชุก แต่พื้นที่ด้านเหนือ และด้านใต้ ของทวีปเกิดเป็นทะเลทรายกว้างใหญ่
  
• ลักษณะภูมิประเทศ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบสูง ทำให้พื้นที่ บางแห่ง ทางด้านตะวันออกของทวีป มีอากาศไม่ร้อนจัดมากนัก
  
• กระแสน้ำ กระแสน้ำที่มีอิทธิพลต่อลักษณะอากาศของทวีป แอฟริกา ได้แก่ กระแสน้ำอุ่นโมซัมบิก ไหลเลียบชายฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ ทำให้อากาศ อบอุ่นชุ่มชื้น กระแสน้ำเย็นคานารี ไหลเลียบชายฝั่งตะวันออก- เฉียงเหนือ ทำให้อากาศเย็นและแห้งแล้ง กระแสน้ำเย็นเบงเกลา ไหลเลียบ ชายฝั่งตะวันตกเฉียงใต้ทำให้อากาศเย็นและแห้งแล้ง

การแบ่งเขตภูมิอากาศของทวีปแอฟริกา มีเขตภูมิอากาศต่างๆ รวม 6 เขต ดังนี้

• เขตร้อนชื้น หรือป่าไม้เขตร้อน เขตภูมิอากาศแบบป่าเมืองร้อน หรือป่าดิบชื้น ได้แก่บริเวณลุ่มแม่น้ำคองโก ชายฝั่งรอบอ่าวกินี ชายฝั่งตะวันออกของเกาะ มาดากัสการ์ มีอากาศร้อน ฝนตกชุก
• เขตร้อนชื้นสลับแล้ง หรือแบบทุ่งหญ้าเขตร้อน เขตภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน หรือสะวันนา คือบริเวณตอนเหนือและใต้ แนวศูนย์สูตร มีฝนตกชุกในฤดูร้อน และแห้งแล้งในฤดูหนาว
• เขตทะเลทราย เขตภูมิอากาศแบบทะเลทราย ตอนเหนือของทวีป ได้แก่ทะเลทราย สะฮารา และทะเลทรายลิเบีย ตอนใต้ของทวีปได้แก่ ทะเลทรายนามิบ และคาลาฮารี มีอากาศร้อน และแห้งแล้ง เป็นเขต ที่มีปริมาณน้ำฝนต่ำมาก พืชพรรณธรรมชาติคือตะบองเพชร
• เขตทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย พบทางตอนกลางของทวีป และทางใต้ ของเส้นศูนย์สูตร ลักษณะอากาศไม่แห้งแล้งมากเหมือนในทะเลทราย แต่มีฝนตกน้อยกว่า
• เขตเมดิเตอร์เรเนียน ได้แก่ดินแดนทางตะวันตกเฉียงเหนือ บริเวณริมฝั่งบาบาร์รี ในประเทศแอลจีเรีย และตูนีเซีย และตะวันตกเฉียงใต้ของทวีป แถบเมืองเคปทาวน์ ในประเทศสาธารณรัฐแอฟริกาใต้
• เขตภูมิอากาศแบบชื้นกึ่งร้อนหรืออบอุ่นชื้น ได้แก่ บริเวณชายฝั่ง ตะวันออกเฉียงใต้ของสาธารรัฐแอฟริกาใต้ และภาคใต้ของโมแซมบิก มีลักษณะอากาศอบอุ่นและชื้น ฝนตกในฤดูร้อนและอบอุ่นในฤดูหนาว อุณหภูมิปานกลาง

4. การสำรวจ

ยุโรปชาติแรกที่สำรวจแอฟริกาคือโปรตุเกส และหลังจากนั้น ก็ถูกสำรวจโดย อังกฤษ ฝรั่งเศส และ ดัทช์ เป็นต้น นักสำรวจที่ยิ่งใหญ่ ของแอฟริกามีหลายท่านด้วยกัน นักสำรวจที่รู้จักกันดีคือ ดร. เดวิด ลิฟวิงสโตน

5. สภาพทางเศรษฐกิจ

เกษตรกรรม แบ่งเป็น
- การเพาะปลูกแบบยังชีพ ได้แก่ ข้าวโพด ข้าวฟ่าง ข้าวเจ้า มันเทศ มันสำปะหลัง
- การทำไร่ขนาดใหญ่ ได้แก่ ยางพารา ปาล์มน้ำมัน ชา ป่านศรนารายณ์ โกโก้
- การเกษตรกรรมแบบผสม (Mix Farming)

การเกษตรแบบเมดิเตอร์เรเนียน ได้แก่ ผลไม้รสเปรี้ยว เช่น องุ่น มะกอก ทวีปแอฟริกาส่ง โกโก้ ออกขายมากที่สุดในโลก สาธารณรัฐแอฟริกาใต้ เป็นประเทศเดียวในแอฟริกาที่ส่ง เพชร ออกขาย มากที่สุดในโลก และ ยังมีทองคำ ทองแดง ถ่านหิน น้ำมันและก๊าซธรรมชาติ

6. ประชากร

ทวีปแอฟริกามีประชากรมากเป็นอันดับ 2 ของโลก รองจากทวีปเอเชีย ประเทศที่มีประชากรมากที่สุดคือประเทศไนจีเรีย รองลงมาคือ ประเทศอียิปต์ อัตราการเพิ่มของประชากรสูง ความหนาแน่น 22 คนต่อ 1 ตารางกิโลเมตร

เชื้อสายของประชากร

• นิกรอยด์ หรือเรียกว่า แอฟริกันนิโกร เป็นชนกลุ่มใหญ่สุดของทวีป โดยแบ่งออกเป็นกลุ่มย่อยๆ
  - บันตู อยู่ในแถบแอฟริกาตะวันออก กลาง และใต้ เช่น เผ่าคิคูยู วาตูซี มาไซ
  - ซูดานนิโกร อยู่ในแถบแอฟริกาตะวันตกและทะเลทรายสะฮารา
  - ปิกมี บริเวณลุ่มแม่น้ำคองโก
  - บุชแมนและฮอตเทนทอต บริเวณทะเลทรายกาลาฮารี
• คอเคซอยด์ มาจากคาบสมุทรอาหรับ อยู่ในแถบอียิปต์และซูดาน และ จากชาวยุโรป บริเวณแหลมกู๊ดโฮป และตอนเหนือของทวีป
• กลุ่มยุโรป เป็นเชื้อสายของชาวยุโรปที่เข้ามาปกครองดินแดนแอฟริกา อาศัยอยู่ในเขตอบอุ่น บริเวณชายฝั่งตอนเหนือ ตะวันตกเฉียงเหนือ และบริเวณใต้สุด ของทวีป

การกระจายของประชากร ประชากรของทวีปแอฟริกาตั้งถิ่นฐาน อยู่หนาแน่นบริเวณ ต่างๆ ดังนี้

• ที่ราบลุ่มแม่น้ำไนล์ อยู่ในเขตประเทศอียิปต์ ซูดาน
• ที่ราบชายฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือ อยู่ในเขตประเทศโมร็อกโก แอลจีเรีย ตูนีเซีย
• ที่ราบชายฝั่งตะวันตก คือกลุ่มประเทศที่ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของอ่าวกินี
• ที่ราบชายฝั่งทางด้านใต้ และตะวันออกเฉียงใต้ อยู่ในเขตประเทศ สาธารณรัฐแอฟริกาใต้ โมซัมบิก 5. ที่ราบสูงชายฝั่งตะวันออก ได้แก่บริเวณรอบๆทะเลสาบวิกตอเรีย บริเวณ ที่มีประชากร เบาบาง ได้แก่บริเวณที่แห้งแล้ง เป็นทะเลทราย

7. ทรัพยากรธรรมชาติ

ทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญในทวีปแอฟริกาได้แก่

• ทรัพยากรป่าไม้แหล่งป่าไม้ที่สำคัญอยู่ในบริเวณลุ่มแม่น้ำคองโกบริเวณชายฝั่งอ่าวกินี ส่วนใหญ่เป็นไม้เนื้อแข็ง ถ้าเปรียบเทียบกับทวีปอื่นแล้ว แอฟริกาผลิตไม้ได้น้อย
• ทรัพยากรแร่ธาตุ แร่ธาตุสำคัญได้แก่ ทองคำ เพชร ทองแดง เหล็ก ยูเรเนียม น้ำมัน ดีบุก ถ่านหิน แมงกานีส มีมากใน 5 ประเทศ คือ สาธารณรัฐแอฟริกาใต้ ลิเบีย ไนจีเรีย และแซมเบีย

8. ลักษณะทางสังคมและวัฒนธรรม ลักษณะทางสังคม มีดังนี้

• เป็นสังคมชนบทและเกษตรกรรม ประชาชนยากจน สุขภาพอนามัย ไม่สมบูรณ์ เป็นโรคขาดอาหาร เป็นแหล่งเพาะเชื้อโรคเมืองร้อนนานาชนิด
• ชีวิตความเป็นอยู่ ขึ้นอยู่กับจารีตประเพณีดั้งเดิม ถือจำนวนสัตว์เลี้ยง เป็นเครื่องแสดงฐานะตน
• ในประเทศสาธารณรัฐแอฟริกาใต้ ชาวยุโรปยังมีอำนาจในการปกครอง มีนโยบายแยกผิวอย่างรุนแรง
• เกิดการปฏิวัติรัฐประหารอยู่เสมอ เนื่องจากความขัดแย้งระหว่างชนชั้น- ปกครองซึ่งได้รับการศึกษาจากประเทศตะวันตก กับชาวพื้นเมือง

ลักษณะทางวัฒนธรรม

แหล่งอารยธรรมโบราณของทวีปแอฟริกา คือบริเวณลุ่มแม่น้ำไนล์ ประเทศอียิปต์ สรุปลักษณะเด่น ได้ดังนี้

• ผลงานด้านศิลปวัฒนธรรมของชาวอียิปต์ เด่นกว่าชนชาติใดๆ ในสมัยเดียวกัน
• ความเจริญของอียิปต์บางอย่าง มีส่วนเสริมสร้าง และเป็นรากฐาน ความเจริญของอารยธรรมยุโรป
• วิวัฒนาการการปกครองของชาวอียิปต์ และความสามารถ ในการจัดระบบการปกครองของกษัตริย์ที่เน้นการดึงอำนาจมาสู่ศูนย์กลาง มีผลทำให้อียิปต์มีระบบการปกครองที่มั่นคง
• อียิปต์เป็นชนชาติแรกที่ประดิษฐ์ตัวอักษร คืออักษรเฮียโรกลิฟฟิค มีลักษณะเป็นอักษรภาพ ผลงานเด่นด้านสถาปัตยกรรมของอียิปต์ คือการสร้างพีรามิด ซึ่งใช้เป็นสถานที่เก็บ พระศพของฟาโรห์ และการทำมัมมี่ รักษาศพมิให้เน่าเปื่อย
• ความสามารถด้านอื่นของชาวอียิปต์ เช่น การชลประทาน เลขคณิต เรขาคณิต การแพทย์ เป็นต้น ชาวแอฟริกัน ยังคงรักษาวัฒนธรรมดั้งเดิมของตนเอาไว้ได้มาก เช่นการนับถือภูติผี ปิศาจ เป็นต้น วัฒนธรรมที่ได้รับอิทธิพลจากชาวตะวันตกส่วนใหญ่เป็นความเจริญด้านเทคโนโลยี วิทยาศาสตร์ การศึกษา และการปกครองระบอบประชาธิปไตย มีชาวแอฟริกันละทิ้งชีวิตแบบ ชาวเผ่า มาใช้ชีวิตในเมือง ทำงานในโรงงานอุตสาหกรรม ในเหมืองแร่ ชาวแอฟริกันจึงมีชีวิตทั้งแบบเก่าและใหม่ปนกัน

ศาสนาในทวีปแอฟริกา

ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม รองลงมาคือศาสนาคริสต์ และยิว ในทวีปแอฟริกา ประชากรยังมีความเชื่อ เรื่องจิตวิญญาณ อำนาจของดวงดาว สิ่งมหัศจรรย์ และปฏิบัติตามความเชื่อนั้นสืบต่อกันมา ในปัจจุบัน มีนักสอนศาสนาคริสต์นิกายต่างๆ พยายามเผยแพร่คำสอนไปสู่ชาวแอฟริกัน ทำให้มีจำนวนผู้เลื่อมใสเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

ประเทศและดินแดนในทวีปแอฟริกา

แอฟริกาเหนือ

• ซูดาน
• ตูนิเซีย
• มอริเตเนียโมร็อกโก
• ลิเบีย
• อียิปต์
• แอลจีเรีย

แอฟริกาตะวันตก

• กานา
• กินี
• กินี-บิสเซา
• แกมเบีย
• โกตดิวัวร์
• เคปเวิร์ด
• เซเนกัล
• ซียร์ราลี
• โอน
• โตโก
• ไนจีเรีย
• ไนเจอร์
• บูร์กินาฟาโซ
• เบนิน
• มาลี
• ไลบีเรีย

แอฟริกากลาง

• กาบอง
• แคเมอรูน
• ชาด
• เซาตูเมและปรินซิปี
• สาธารณรัฐคองโก
• สาธารณรัฐ
• ประชาธิปไตยคองโก
• สาธารณรัฐแอฟริกากลาง
• อิเควทอเรียลกินี
• แองโกลา

แอฟริกาตะวันออก

• คอโมโรส3
• เคนยา
• จิบูตี
• ซิมบับเว
• เซเชลส์
• แซมเบีย
• โซมาเลีย
• แทนซาเนีย
• บุรุนดี
• ฝรั่งเศส (เรอูนียง)
• มอริเชียส
• มาดากัสการ์
• มาลาวี
• โมซัมบิก
• ยูกันดา
• รวันดา
• เอธิโอเปีย
• เอริเทรีย

แอฟริกาใต้

• นามิเบีย
• บอตสวานา
• เลโซโท
• สวาซิแลนด์
• แอฟริกาใต้

ดินแดน

• เซนต์เฮเลนา (สหราชอาณาจักร)
• โซมาลีแลนด์ (โซมาเลีย)
• บริติชอินเดียนโอเชียนเทร์ริทอรี (สหราชอาณาจักร)
• ปลาซัสเดโซเบรานีอา (สเปน)
• มาเดรา (โปรตุเกส)
• มายอต (ฝรั่งเศส)
• หมู่เกาะคะเนรี (สเปน)
• เวสเทิร์นสะฮารา (โมร็อกโก)
• อะโซร์ส (โปรตุเกส)