ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

ประชาคมอาเซียน

กัมพูชา (Cambodia)

การไปประกอบธุรกิจของคนต่างชาติในกัมพูชา

กัมพูชาเป็นประเทศที่มีระดับการพัฒนาต่ำมากตามบัญชีขององค์การสหประชาชาติ ทำให้สินค้าที่ส่งออกจากกัมพูชาจะได้รับสิทธิประโยชน์ทั้งทางด้านโควต้านำเข้าและภาษีนำเข้าในอัตราพิเศษ ( GSP ; General Special Preferences )จากประเทศผู้ซื้อ โดยเฉพาะยุโรปและอเมริกาซึ่งเปิดประเทศยินดีรับสินค้าจากกัมพูชา โดยมีนิยามสั้นๆ ว่า กัมพูชาสามารถส่งออกสินค้าไปได้ทุกชนิดที่ไม่ใช่อาวุธ ประกอบกับกัมพูชายังไม่มีกฎหมายห้ามการประกอบธุรกิจและอาชีพของคนต่างด้าว หรือข้อกำหนดบังคับให้คนต่างด้าวต้องร่วมทุนกับบุคคลในท้องถิ่นเป็นเอกเทศ (นอกเหนือจากที่พบว่ามีการระบุเรื่องนี้ไว้ในกฎหมายหรือประกาศเฉพาะบางฉบับ ซึ่งก็มีไม่มากและจะเป็นเรื่องของอาชีพมากกว่าการประกอบธุรกิจ เช่น การห้ามออกใบอนุญาตเป็นมัคคุเทศก์แก่คนต่างด้าวฯ) ทำให้ผู้ประกอบการและนักลงทุนต่างชาติที่เล็งเห็นประโยชน์ที่จะเข้ามาทำการผลิต/ประกอบ/โดยเฉพาะตัดเย็บเสื้อผ้า อาศัยแรงงานชาวกัมพูชาเป็นสิทธิในการส่งออก เข้ามาตั้งกิจการต่างๆ ตั้งแต่ด้านอาหาร ไปจนถึงโรงงานอุตสาหกรรม สนองความต้องการของตลาดทั้งภายในและส่งออกทุกรูปแบบ ไม่ว่าในรูปบุคคลธรรมดา หรือนิติบุคคล จะมีคนต่างด้าวเป็นเจ้าของกิจการ 100 % หรือมีคนท้องถิ่นถือหุ้นข้างน้อยในธุรกิจต่างๆ ปรากฎอยู่เป็นจำนวนมาก ผู้ประสงค์จะไปประกอบธุรกิจในกัมพูชา มีขั้นตอนที่จะต้องดำเนินการโดยสรุป ดังนี้

สำหรับ การเข้าประกอบการในฐานะบุคคลธรรมดา

1. ให้ขอวีซ่าประเภทธุรกิจ ( Business Visa ) ค่าธรรมเนียม 25 USD เมื่อเดินทางเข้าประเทศกัมพูชา เพื่อจะได้นำไปประกอบการขอวีซ่าประเภทผู้อยู่อาศัย ( Multiple Visa )ขยายระยะเวลาพำนักในประเทศเป็นรายปี ค่าธรรมเนียมปีละ 285 USD ต่อไป
2. หากเข้ามาทำงานเป็นพนักงานหรือลูกจ้างบริษัทฯ (กฎหมายอนุญาตให้สถานประกอบการจ้างงาน 10 อัตรา เป็น คนต่างด้าวได้ 1 อัตรา) เมื่อได้งานแล้วต้องทำใบอนุญาตทำงาน ( Work Permit ) โดยต้องรับการตรวจสุขภาพ ขอโควต้าทำงาน และขอใบอนุญาตทำงานเป็นรายปี เสียค่าธรรมเนียม 15 USD , 25 – 30 USD และ 100 USD ตามลำดับ
3. หากเข้ามาเป็นเจ้าของประกอบกิจการร้านค้า หรือร้านอาหารขนาดเล็ก ผู้ประกอบการต้องยื่นจดทะเบียนกิจการกับสำนักงานพาณิชย์จังหวัด/กรุงที่ร้านค้าตั้งอยู่ และต้องขอเลขทะเบียนผู้เสียภาษีพร้อมเสียภาษีประกอบการรายปี ( ปาตอง; Patent ) กับกรมสรรพากร และเสียภาษีเงินได้ในลักษณะประเมินเหมาเป็นรายปี หากเป็นร้านขนาดใหญ่เมื่อจดทะเบียนกับกระทรวงพาณิชย์แล้ว ต้องขอให้หน่วยงานที่เกี่ยวเนื่องกับกิจการพิจารณาเห็นชอบ ก่อนขออนุญาตประกอบการกับหน่วยงานที่รับผิดชอบโดยตรง เช่น กิจการประเภทร้านอาหารขนาดใหญ่ 20 โต๊ะขึ้นไป และมีการแสดง ต้องผ่านการตรวจสอบสถานประกอบการด้านอัคคีภัย ด้านสาธารณะสุข จึงขออนุญาตประกอบกิจการกับกระทรวงการท่องเที่ยว แล้วไปขอจดทะเบียนภาษีและชำระปาตองรายปี โดยกิจการขนาดใหญ่ต้องเสียภาษีเงินได้ขั้นต่ำ ( Minimum tax )ร้อยละ 1 ของยอดขายเป็นรายเดือน

ทั้งนี้ ค่าธรรมเนียมจดทะเบียนต่างๆ จนสามารถประกอบกิจการได้ประมาณ 100 USD ส่วนภาระภาษีปาตองจะขึ้นกับขนาดของกิจการ เช่น พื้นที่ โต๊ะ เก้าอี้ ยอดขาย ฯ โดยสูงสุดจะไม่เกิน 1,140,000 เรียล หรือประมาณ 290 USD ซึ่งเป็นอัตราปาตองที่เรียกเก็บจากนิติบุคคล เมื่อมีรายได้ต้องยื่นชำระภาษีเงินได้ ตามอัตราภาระภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาที่เป็นอัตราก้าวหน้า

สำหรับการเข้ามาจัดตั้งนิติบุคคลในกัมพูชา

จากการที่กัมพูชาไม่มีข้อจำกัดในการถือครองทรัพย์สินและการประกอบธุรกิจของคนต่างชาติ โดยสามารถเข้ามาดำเนินกิจการทั้งในลักษณะสาขา สำนักงานตัวแทน รวมทั้ง บุคคลตั้งแต่ 1 คน ก็สามารถจดทะเบียนจัดตั้งเป็นนิติบุคคลได้ ทำให้เกิดความสะดวกแก่คนต่างชาติที่ไม่ต้องการร่วมทุนกับคนในท้องถิ่น สามารถจดทะเบียนจัดตั้งเป็นนิติบุคคลเพื่อประกอบกิจการได้เกือบทุกประเภท ยกเว้น ธุรกิจเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ เนื่องจากรัฐธรรมนูญได้บัญญัติไว้ว่า บุคคลสัญชาติกัมพูชาเท่านั้นจึงสามารถถือครองที่ดินได้ และการเป็นนิติบุคคลสัญชาติกัมพูชา กฎหมายกำหนดให้ต้องมีบุคคลสัญชาติกัมพูชาถือหุ้นคิดเป็นมูลค่ามากกว่าร้อยละ 51 ของทุนจดทะเบียนและจดทะเบียนจัดตั้งในกัมพูชา รวมทั้งมีระเบียบกำหนดให้มีประธานผู้บริหารเป็นคนกัมพูชา นอกจากนี้อาจมีธุรกิจบางประเภทที่กฎหมายกำหนดให้ต้องมีการร่วมทุนกับคนในท้องถิ่นไม่มากก็น้อย โดยเฉพาะเมื่อ Law on Commercial Enterprises หรือกฏหมายหุ้นส่วนบริษัทที่กำหนดนิติสัมพันธ์และข้อปฏิบัติต่างๆขององค์กรธุรกิจ ที่มีระเบียบแบบแผนในลักษณะสากลมากขึ้น ซึ่งผ่านสภาผู้แทนเมื่อวันที่ 26 เมษายน 2548 และมีผลใช้บังคับแล้ว น่าจะมีส่วนช่วยให้นักลงทุนต่างชาติมั่นใจในการเข้ามาประกอบธุรกิจในกัมพูชามากขึ้น จากความสามารถในการนำหุ้นบริษัทของตนเข้าซื้อขายหรือแลกเปลี่ยนในตลาดหุ้นที่มีขึ้นในอนาคตได้ ทั้งนี้ กฎหมายได้กำหนดหลักการสำคัญในการจัดตั้งห้างหุ้นส่วนและบริษัทโดยสรุป ดังนี้

1. ประเภทขององค์กร ได้กำหนดให้องค์กรธุรกิจประกอบด้วย ห้างหุ้นส่วน หมายถึงนิติบุคคลที่บุคคล 2 คนหรือมากกว่าร่วมกันจัดตั้งขึ้นโดยการจดทะเบียน จำแนกเป็นห้างหุ้นส่วนสามัญ กับห้างหุ้นส่วนจำกัด บริษัท จำกัด หมายถึง นิติบุคคลที่บุคคลตั้งแต่ 1 คนหรือมากกว่าร่วมกันจัดตั้งขึ้นด้วยการจดทะเบียนบริคณห์สนธิและข้อบังคับกับนายทะเบียน จำแนกเป็น Private limited company ( ผู้ถือหุ้น 2 – 30 ราย ) , Single member private limited company (ผู้ถือหุ้นรายเดียว ) และ Public limited company ( ซึ่งนิยามว่าเป็น Limited company ที่ได้รับอนุญาตตามกฎหมายนี้ให้สามารถออกหุ้นของบริษัทขายแก่สาธารณะ ) ทั้งนี้ กฏหมายกำหนดให้บริษัทจะมีสัญชาติกัมพูชาต่อเมื่อ ( ก ) มีสถานประกอบการและจดทะเบียนที่ตั้งสำนักงานในกัมพูชา และ ( ข ) มีบุคคลสัญชาติกัมพูชาถือหุ้นของบริษัทเกินกว่าร้อยละ 51 ของหุ้นที่สามารถออกเสียง ทั้งนี้ กฎหมายระบุการแสดงชื่อห้างฯ หรือบริษัทเป็นอักษรเขมรต้องอยู่เหนือและมีขนาดใหญ่กว่าภาษาอื่น ธุรกิจต่างชาติ หมายถึง นิติบุคคลที่จัดตั้งตามกฎหมายต่างประเทศที่มีสถานประกอบการหรือประกอบธุรกิจในกัมพูชา จำแนกเป็น สำนักงานตัวแทน , สาขา , และบริษัทลูก ทั้งนี้ นิยาม “ การประกอบธุรกิจ “ หมายถึง การกระทำอย่างไรอย่างหนึ่ง ดังนี้ ( ก ) เช่าสำนักงานหรือพื้นที่โรงงานเพื่อทำการผลิตหรือให้บริการนานกว่า 1 เดือน หรือ ( ข ) จ้างบุคคลทำงานให้นานกว่า 1 เดือน หรือ ( ค ) กระทำการใดใดที่กฏหมายกัมพูชาอนุญาตแก่คนต่างด้าว
2. ทุน การจัดตั้งองค์กรธุรกิจประเภทบริษัทที่ประกอบกิจการทั่วไปต้องมีทุนจดทะเบียนขั้นต่ำ 1,000 USD โดยมีค่าใช้จ่ายในการจดทะเบียนจัดตั้งประมาณ 1,000 USD ( รวมค่าปาตองรายปี 1,140,000 เรียล และค่าธรรมเนียมจดทะเบียน 170 USD แล้ว ) หากเป็นการประกอบธุรกิจตามกฎหมายเฉพาะ อาจถูกบังคับเรื่องทุนจดทะเบียนขั้นต่ำด้วย เช่น ธนาคารพาณิชย์ ต้องมีทุนจดทะเบียนไม่ต่ำกว่า 13 ล้าน USD ประกันภัย ต้องมีทุนจดทะเบียนไม่ต่ำกว่า 7 ล้าน USD
3. ความเป็นนิติบุคคล การเปลี่ยนแปลง และการสิ้นสภาพ จะมีผลต่อเมื่อนายทะเบียนได้รับจดทะเบียน

นอกจากค่าใช้จ่ายสำหรับการจดทะเบียนจัดตั้งแล้ว ยังมีค่าใช้จ่ายประจำที่เกิดกับสถานประกอบการ เช่น ค่าเช่า ค่าสาธารณูปโภคที่แพงกว่าประเทศไทยโดยเปรียบเทียบ เช่น นับแต่วันที่ 1 พฤศจิกายน 2548 ค่าไฟฟ้าบ้านอยู่อาศัย อัตรา 50 หน่วยแรก หน่วยละ 9 เซนต์ (USD 0.09 per kwh.) หน่วยที่ 51 – 100 หน่วยละ 15 เซนต์ หน่วยที่ 101 ขึ้นไป หน่วยละ 19 เซนต์ องค์กรธุรกิจ ฯ เสียค่าไฟฟ้าหน่วยละ 19 เซนต์ ทั้งนี้บุคคลต่างชาติเสียค่าไฟหน่วยละ 21 เซนต์ และมีแนวโน้มจะปรับเพิ่มสูงขึ้นตามราคาน้ำมัน ทั้งนี้ ในวันดังกล่าว น้ำมันเบนซินออกเทน 92 หน้าสถานีจำหน่ายปลีก 3,800 เรียลต่อลิตร (ประมาณ 38.00 บาท) น้ำมันดีเซลมีราคา 2,900 เรียลต่อลิตร ( ประมาณ 29.00 บาท )

ประวัติศาสตร์ประเทศกัมพูชา
ข้อมูลทั่วไปประเทศกัมพูชา
พระพุทธศาสนาในประเทศกัมพูชา
เศรษฐกิจและการค้าระหว่างประเทศ
การไปประกอบธุรกิจของคนต่างชาติในกัมพูชา
ระบบภาษีของกัมพูชา
การส่งเสริมการลงทุนในกัมพูชา
ความสัมพันธ์ ไทย-กัมพูชา
การสัมปทานที่ดินเพื่อการเกษตรของกัมพูชา
The Brief History of Cambodia Monarchy
สงครามกัมพูชา (1979-1991)
ความสัมพันธ์ไทย-กัมพูชา ทั้งรักทั้งชัง
การแต่งกายกัมพูชา

สาระความรู้ ข้อมูลอาเซียน

» "บ้าน" มรดกทางวัฒนธรรม
"บ้าน" คือการบอกเล่าความเป็นมา คือการบอกล่าวถึงพัฒนาการในการดำรงชีพของมนุษย์ "บ้าน" ที่อยู่อาศัยหนึ่งในปัจจัยสี่ ซึ่งมีความจำเป็นสำหรับมนุษย์ และบ่งบอกถึงความั่นคง

» ภูมิปัญญากีฬาไทย
กีฬาไทยที่บรรพชนไทยค้นคิด และถ่ายทอดมาสู่ลูกหลาน บางชนิดกลายเป็นตำนานและความทรงจำ และบางชนิดยังคงมีการเล่นกันอยู่

» สะพานสู่ฟ้าใหม่
สะพานข้ามน้ำเป็นสัญลักษณ์การข้ามอุปสรรคขวางกั้นไปสู่จุดหมาย และการเชื่อมโยงสิ่งตรงข้ามมา เพื่อสร้างเอกภาพอันกลมกลืนมั่นคง

» ทิวธงมงคลชัย
สิ่งสะท้อนความคิด และสืบทอดคติความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณี ของชนรุ่นแล้วรุ่นเล่า จากยุคสมัยหนึ่งสู่อีกยุคสมัยหนึ่ง ดุจตัวแทนที่น้อมนำสู่มงคลแห่งชีวิต

» พระราชลัญจกรประจำรัชกาล
ตราประจำพระมหากษัตริย์ แต่ละรัชกาล ซึ่งจะทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อเริ่มต้นรัชกาล เพื่อประทับกำกับพระปรมาภิไธย ในเอกสารสำคัญต่างๆของชาติ ที่เกี่ยวกับราชการแผ่นดิน

» สามล้อไทย
วิถีหนึ่งของสายทาง ซึ่งแม้เวลาจะหมุนเวียนเปลี่ยนไป หากสายทางของสามล้อยังคงผูกพัน เป็นส่วนหนึ่งของสังคมไทย

» กีฬาสัตว์
ด้วยนิสัยช่างสังเกตของคนไทย จึงเป็นที่มาของกีฬาซึ่งใช้สัตว์เป็นผู้แข่งขัน จนกลายเป็นกิจกรรมบันเทิงพื้นบ้าน ยามว่างนับแต่อดีต

» ตาลปัตร พัดรอง
พัดที่ทำจากใบตาลมีหลายรูปแบบ สำหรับใช้โบกให้ความเย็น และใช้เป็นการบ่งบอกถึงฐานะ บรรดาศักดิ์ของผู้ใช้