ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์

ปรัชญาสาขาคุณวิทยา

       ปรัชญาสาขาคุณวิทยา (axiology) เป็นปัญหาของปรัชญาสาขาที่สาม ซึ่งเป็นปัญหาที่เกี่ยวกับค่านิยมหรือคุณค่า (value) เช่นคำถามที่เกี่ยวกับปัญหาที่ว่า “อะไรเป็นค่านิยมที่สำคัญซึ่งเป็นสิ่งที่พึงปรารถนาของการมีชีวิตอยู่” “ค่านิยมเหล่านั้นเป็นแก่นแท้ของความจริงหรือไม่” “เราจะรู้ได้ด้วยประสบการณ์ของเราอย่างไร”

คำว่า axiology มาจากคำในภาษากรีกว่า “axios” ซึ่งหมายถึง “เหมือนกับที่มีคุณค่า” (of like value) หรือ “ความมีค่ามากเท่าที่จะเป็ฯได้” (worth as much) ปรัชญาคุณวิทยา เป็นเรื่องราวของการสืบหาธรรมชาติและเกณฑ์มารตราฐานของคุณค่าหรือค่านิยม ซึ่งมีกำเนิดมาจากทฤษฎีแห่งแบบหรือทฤษฎีการจินตนาการของ Plato ในเรื่องความคิดเกี่ยวกับความดี และได้พัฒนาต่อมาโดยผลงานของ Aristotle ในเรื่อง Organon Ethics Poetics และ Metaphysics ต่อมาคุณวิทยา ปรากฏอยู่ในผลงานของ Kant โดยเกี่ยวข้องกับการตรวจสอบ คุณวิทยาสัมพันธ์กับความรู้ในเรื่องุณค่าศีลธรรม สุนทรียศาสตร์ และคุณค่าของศาสนา ในศตวรรษที่ 19 คุณวิทยาได้มีบทบาทในการวิเคราะห์ค่าของประสบการณ์ในสาขาต่าง ๆ เช่น มานุษยวิทยา สังคมวิทยา จิตวิทยา และเศรษฐ ศาสตร์ เป็นต้น ในศตวรรษที่ 20 คำว่า “คุณวิทยา” เริ่มมีปรากฏในผลงานปรัชญาทั้งหลายเป็นภาษาอังกฤษ

ความหมายของค่านิยม
ความเกี่ยวข้องกันระหว่างคุณวิทยากับค่านิยมและลักษณะต่าง ๆ ของค่านิยม
ค่านิยมของลัทธิปรัชญากลุ่มลัทธิจิตนิยมกับการศึกษา
ค่านิยมของปรัชญากลุ่มลัทธิสัจนิยมกับการศึกษา
ค่านิยมของปรัชญากลุ่มลัทธิปฏิบัตินิยมกับการศึกษา
จริยศาสตร์กับการศึกษา

แชร์ไปที่ไหนดี แชร์ให้เพื่อนสิ แชร์ให้เพื่อนได้ แชร์ให้เพื่อนเลย