ความสำคัญและประโยชน์

เป็นกลไกสำคัญของระบบนิเวศน้ำจืด ไรน้ำนางฟ้าเป็นองค์ประกอบอย่างหนึ่งในแหล่งน้ำจืดที่มีความสำคัญในห่วงโซ่อาหาร ในการเป็นอาหารของปลา ปู กุ้ง รวมทั้งแมลงน้ำชนิดต่างๆ ทำให้เกิดมีการถ่ายทอดพลังงานในระบบนิเวศ ตัวไรน้ำนางฟ้าเองกินสาหร่าย แบคทีเรีย ไรน้ำชนดอื่นที่เล็กกว่า และอินทรีย์วัตถุที่ละลายอยู่ในน้ำ ไรน้ำนางฟ้าพบอาศัยอยู่ในน้ำที่ค่อนข้างสะอาดในช่วงเวลาที่ค่อนข้างสั้นในธรรมชาติ หากมีสิ่งแปลกปลอมเจือปนลงไปในแหล่งน้ำไรน้ำนางฟ้าจะตายและหายไป ฉะนั้นไรน้ำนางฟ้าจึงเป็นตัวบ่งชี้ให้ถึงความสมบูรณ์ของระบบนิเวศได้เป็นอย่างดี เนื่องจากปัจจุบันประเทศไทยต้องนำเข้าไข่อาร์ทีเมียเพื่อมาเลี้ยงลูกกุ้ง ลูกปลา รวมทั้งสัตว์น้ำวัยอ่อน จำนวนปีละไม่ต่ำกว่า 200-600 ตัน มูลค่ากว่า 500 ล้านบาท และเหตุที่ต้องนำเข้าก็เพราะไทยไม่สามารถผลิตได้เอง จึงมีการมองหาสัตว์น้ำตัวอื่นมาทดแทน เพื่อช่วยลดปัญหาภาวการณ์ขาดดุลของประเทศ และเห็นว่า ไรน้ำนางฟ้าเป็นสัตว์กลุ่มเดียวกับอาร์ทีเมีย ซึ่งเป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่ในทะเลสาบน้ำเค็ม จึงเหมาะที่จะใช้ทดแทนอาร์ทีเมียได้เป็นอย่างดี

ประโยชน์ของไรน้ำนางฟ้ามีดังนี้

ใช้ในวงการเพาะพันธุ์สัตว์น้ำ เช่น การเป็นอาหารของลูกกุ้ง
มีศักยภาพที่จะผลิตเป็นอาหารของสัตว์สวยงามได้เพราะทำให้มีสีสันสวยงาม
ใช้ในการปรุงอาหารของคนอีสาน เช่น แกงอ่อม ใส่ในห่อหมกและแกงหน่อไม้ดอง
สามารถเสริมสร้างอาชีพและรายได้ให้ผู้ประกอบการ
ใช้เป็นอุปกรณ์การสอนสำหรับนักเรียนนักศึกษา
ใช้เป็นสัตว์ทดลองในการศึกษาด้านพิษวิทยา (Toxicology) ได้

ผลผลิต กำลังอยู่ในช่วงทำการศึกษาฉะนั้นผลที่ได้จึงยังระบุให้แน่ชัดไม่ได้ แต่จากผลการศึกษาพบว่าชนิดที่มีศักยภาพในการเพาะเลี้ยงคือ “ไรน้ำนางฟ้าไทย”เนื่องจากเป็นชนิดที่โตเร็วกว่าไรน้ำนางฟ้าชนิดอื่นกล่าวคือ จะฟักเป็นตัวอ่อนเมื่ออายุราว 1 สัปดาห์และวางไข่ครอกแรก จากนั้นจะวางไข่อีกทุกๆ 27 ชั่วโมง ประมาณ 16 ครั้ง เฉลี่ยวางไข่ทั้งหมดประมาณ 6,000 ฟอง โดยการทดลองเลี้ยงในน้ำ 1 ลิตรต่อไรน้ำนางฟ้า 50 ตัวใช้เวลา 2 สัปดาห์ จะได้ผลผลิต 1.5-2.0 กิโลกรัมต่อน้ำ 1 ลูกบาศก์เมตร

ราคา จำหน่ายพ่อแม่พันธุ์ที่พร้อมวางไข่ให้เกษตรกรรายย่อยในราคาไม่สูงคือตัวละ 25 สตางค์ และไข่ประมาณ 1,000,000 ฟองราคา 2,000 บาท ราคานี้ยังไม่ตายตัวเนื่องจากอยู่ในช่วงพัฒนาปรับให้มีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น และยังมีผู้รู้จักน้อย