ศิลปะ หัตถกรรม สถาปัตยกรรม ประติมากรรม สันทนาการ >>

หุ่นกระบอก

นาวสาวนภัสวรรณ บุญนิธี หลักสูตรและการสอน รุ่น 7

หุ่นกระบอกคณะรอดศิรินิลศิลป์

หุ่นกระบอกคณะนี้มียานบุญรอด ประกอบนิล เป็นเจ้าของคณะ สมัยเป็นเด็กนายบุญรอดเคยดูหุ่นไหหลำและหุ่นนายเปียก  ประเสริฐกุล ทำให้ชอบการแสดงหุ่น และได้ตืดตามคณะหุ่นนายเปียกไปยังที่ต่างๆ โดยช่วยตีกรับและขนเครื่อง จนในที่สุดได้ฝึกหัดเชิดหุ่นและเข้าร่วมเล่นหุ่นกับป้าหว่า ประเสริฐกุล บุตรสาวนายเปียก  ต่อมาเมื่อนายบุญรอดอายุได้ 31 ปี จึงคิดสร้างหุ่นของตนเอง เพราะมีฝีมือและมีอาชีพเป็นช่างปิดทองประดับกระจกอยู่แล้ว เมื่อป้าหว่าถึงแก่กรรม จึงได้ตั้งคณะหุ่นของตนขึ้นชื่อว่า “คณะรอดศิรินิลศิลป์” หรือที่คนทั่วไปรู้จักกันว่า “หุ่นบุญรอด”  นายบุญรอดมีชื่อเสียงมากในการแสดงหุ่นกระบอก เพราะได้คลุกคลีและฝึกหัดการเชิดหุ่นด้วยใจรักมาเป็นเวลานาน ตลอดจนเป็นผู้มีพื้นฐานในการร่ายรำทำให้เชิดหุ่นได้อย่างงดงาม และมีผู้มาขอให้นายบุญรอดฝึกหัดการเชิดหุ่นให้  

นอกจากนี้ คณะรอดศิรินิลศิลป์ยังได้นำหุ่นกระบอกไปแสดงยังประเทศต่างๆ เช่นในปี พ.ศ. 2530 ได้รับเชิญจากกรมศิลปากรไปร่วมแสดงมหรสพหุ่นของประเทศในเอเชีย ที่เมืองทัชเค้นท์ สหภาพโซเวียต ปี พ.ศ. 2535 ไปแสดงในงานแสดงสินค่าโลกที่ประเทศเสปน    ปัจจุบันหลังจากนายบุญรอดเสียชีวิต นางกรกฎ มงคลศิลป์ และนางสายสมร ทองเผือก ได้รับช่วงสืบทอดการแสดงหุ่นกระบอกคณะ รอดศิรินิลศิลป์ต่อมา

หุ่นไทย
สมัยอยุธยาตอนกลาง (พ.ศ.2121-2246)
สมัยอยุธยาตอนปลาย (พ.ศ.2246-พ.ศ.2310)
สมัยกรุงธนบุรี (พ.ศ.2310-พ.ศ.2325)
สมัยรัตนโกสินทร์
หุ่นของกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ
กำเนิดของหุ่นกระบอก
หุ่นนายวิง
หุ่นจางวางต่อ
หุ่นจางวางทั่ว
หุ่นกระบอกนายเปียก
หุ่นนายเบี้ยว
หุ่นกระบอกนายปั้น
ลักษณะหุ่นกระบอก
ศีรษะหุ่น
ลำตัวหุ่นกระบอก
มือของหุ่นกระบอก
เสื้อผ้าและเครื่องประดับของหุ่นกระบอก
วิธีเชิดหุ่นกระบอก
การโหมโรง
การแสดง
การบรรเลงและการขับร้อง
การพากย์หุ่น
โรงหุ่นกระบอก
ฉากหุ่นกระบอก
เครื่องประกอบฉาก
เรื่องหุ่นกระบอกที่นิยมแสดง
โอกาสในการแสดงหุ่นกระบอก
การบูชาครูก่อนการแสดงหุ่น
การบูชาครูของวงปี่พาทย์ก่อนการแสดงหุ่น
ความเชื่อและประเพณีในการแสดงหุ่น
หุ่นกระบอกคณะครูชื้น สกุลแก้ว
หุ่นกระบอกของจักรพันธุ์ โปษยกฤต
หุ่นกระบอกกรมศิลปากร
หุ่นกระบอกคณะรอดศิรินิลศิลป์
หุ่นกระบอกสมุทรสงคราม
หุ่นกระบอกคณะแม่เชวง อ่อนละม้าย
หุ่นกระบอกเพชรบุรี
หุ่นกระบอกคณะเพชรหนองเรือ
อัตลักษณ์
วิกฤตของหุ่นกระบอกในปัจจุบัน
แนวทางการอนุรักษ์ฟื้นฟูหุ่นกระบอก

แชร์ไปที่ไหนดี แชร์ให้เพื่อนสิ แชร์ให้เพื่อนได้ แชร์ให้เพื่อนเลย