ขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม อารยธรรม >>

ประเพณีตักบาตรทางน้ำ

ประเพณีตักบาตรทางน้ำเป็นประเพณีในเทศกาลออกพรรษา ซึ่งชาวเกาะเกร็ด และชาวอำเภอปากเกร็ดจะทำกันในวันพระขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 โดยคนมอญจะตบแต่งเรือสำหรับให้พระภิกษุสงฆ์และลูกศิษย์จากวัดต่างๆ พายออกไปรับบิณฑบาตตามบ้านเรือนของคนมอญที่อยู่สองฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา เริ่มตั้งแต่เช้าตรู่ตะวันขึ้นเป็นต้นไป คนมอญจะพร้อมกันทำบุญมากกว่าวันอื่นๆ เรือแต่ละลำส่วนมากเป็นเรือขนาดใหญ่ เรือบางลำมีลูกศิษย์มากกว่า 20 คน ทั้งยังมีเสียงเพลงที่ลูกศิษย์แต่ละลำ ร้องรำทำเพลงดังไปทั่วท้องน้ำอย่างสนุกสนานครึกครื้น เมื่อครบทุกหมู่บ้านแล้วจึงกลับวัด

สำหรับเพลงที่ร้องนั้น น่าสนใจมาก เรียกกันว่า "เพลงโหยนโหย่" ท่วงทำนองเพลงเป็นการให้สัญญาณกำกับจังหวะแก่ฝีพาย ขณะพายเรือตามแบบมอญ ขอยกตัวอย่าง ดังนี้

ต้นเสียง - เยอว ป๊ะ เยอว
ลูกเรือ - เย้อว (พร้อมกับจ้วงฝีพาย)

เดิมที่เดียวใช้คำร้องเป็นภาษามอญ ต่อมามีการผูกคำร้องเป็นภาษาไทย เนื้อร้องมีไม่มากนัก เป็นการร้องด้นโดยใช้ทำนอง "โหยนโหย่" เป็นเครื่องประกอบทำนอง โดยคำลงท้ายเป็นสระโอ ตัวอย่าง เช่น

ต้นเสียง - ไชโย โหยนโหย่ ผมมาก็ที่โหล่
ลูกคู่รับ - ไชโย โหยนโหย่ ขอแกงผมสักโถ
ไชโย โหยนโหย่ แกงหมูชิ้นโตๆ
ไชโย โหยนโหย่ ขอให้ได้บุญอักโข
ไชโย โหยนโหย่ ให้พรั่งพร้อมด้วยลาโภ ฯลฯ

ปัจจุบันทางอำเภอปากเกร็ดได้จัดให้มีการประกวดการตักบาตรทางน้ำด้วย ทำให้มีการเปลี่ยนรูปแบบประเพณีเดิม เช่น ตบแต่งเรือมากเกินไป มีการนำผู้หญิงร่ายรำในเรือด้วย นับว่าไม่สมควรอย่างยิ่ง