พุทธศาสนากับอภิจริยศาสตร์
พุทธศาสนากับจริยศาสตร์แบบอัตถิภาวนิยม
พุทธศาสนากับจริยศาสตร์แบบลัทธิมาร์กซ์
ทำไมพระพุทธองค์ตำหนิการบูชายัญ และห้ามฆ่าสัตว์ตัดชีวิต
บทสรุป
บรรณานุกรม

บทสรุป

ทฤษฎีจริยศาสตร์ (รวมทั้งพุทธจริยศาสตร์ด้วย) ในทรรศนะของพระพุทธศาสนาก็คือทิฏฐิ(แนวความคิด) หนึ่งนั่นเอง หากไปยึดถือเข้าอย่างมีอุปาทานก็ย่อมส่งผลต่อพฤติกรรมของคน ๆ นั้น ไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง ทั้งลบและบวก พุทธจริยศาสตร์จะแตกต่างจากระบบจริยศาสตร์อื่น ๆ ตรงที่นอกจากจะมีเอกลักษณ์เฉพาะของตนแล้ว ยังได้สอนให้เข้าใจด้วยว่าคำสอนของพระพุทธเจ้าเป็นเพียงอุปกรณ์ไปสู่เป้าหมาย เมื่อใช้อุปกรณ์นี้จนบรรลุเป้าหมายแล้วก็ไม่จำเป็นต้องยึดถืออีกต่อไป ความหมายของข้อความท่อนสุดท้ายนี้ก็คือ พระพุทธเจ้าทรงทรงสอนไม่ให้เกิดอัตตาหรือมีอุปาทานในคำสอน เพราะอุปาทานจะเป็นที่มาของการเสพติดในความคิด หรือไม่ก็ยึดถือในแนวคิดใดความคิดหนึ่งที่ตนชื่นชอบแล้ว จากนั้นได้สร้างความรู้สึกแบ่งแยกระหว่างเพื่อนมนุษย์ที่ยึดถือแนวคิดแตกต่างจากตน จนเป็นอุปสรรคต่อการอยู่ร่วมกันและขัดขวางความก้าวหน้าในคุณธรรมขั้นต่อ ๆ ไป