ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>

วรรณกรรมพระพุทธศาสนาในสังคมยุคใหม่

การปฏิบัติเพื่อเข้าสู่นิพพาน

ในการแบ่งภาคออกมาจากจิตจักรวาลดวงเล็กเพื่อมาเกิดยังโลกมนุษย์ จิตวิญญาณได้ทำพันธะสัญญาไว้กับจิตจักรวาลดวงเล็ก 6 ประการ คือ

1) จะเป็นเพื่อนร่วมงานกับดาวเคราะห์โลก
2) จะไม่เบียดเบียนกันเองและทุกสรรพสิ่ง
3) จะยกระดับจิตสำนึกและจิตวิญญาณให้เป็นหนึ่งเดียวกัน
4) จะเป็นเงื่อนไขด้านบวกของผู้อื่น
5) จะย้อนกลับคืนสู่แดนสุญญตาที่ตนจากมา

จากพันธะสัญญาข้อที่ 5 จะเห็นว่ามนุษย์ทุกคนมีภารกิจที่จะต้องปฏิบัติตนให้ย้อนกลับคืนสู่แดนสุญญตาหรือพระนิพพานให้ได้ สำหรับการปฏิบัติเพื่อให้บรรลุมรรคผลนิพพานนั้น มนุษย์แต่ละคนจะต้องป้องกันไม่ให้จิตหยาบของตนสร้างแรงสั่นสะเทือนให้เกิดการกระทำด้านลบภายใต้อิทธิพลของกิเลสตัณหาให้ได้ ตรงกันข้าม จะต้องทำให้เกิดการสั่นสะเทือนด้วยจิตสำนึกด้านบวกหรือด้านสติปัญญาให้ได้ หมายถึง “การสั่นสะเทือนเป็นอารมณ์รู้สึกนึกคิดด้านบวกสู่การแสดงออกหรือกระทำด้านบวกอันเกิดจากภูมิปัญญา ภูมิรู้ และภูมิธรรม ด้วยความเข้าใจแจ้งในสิ่งนั้นเรื่องนั้น โดยมีศรัทธาต่อสิ่งที่ตนกระทำและศรัทธาต่อมรรคผลหรือผลลัพธ์ของการกระทำนั้นอย่างแท้จริง มิใช่เกิดจากความงมงายใด ๆ”

การสร้างแรงสั่นสะเทือนด้านบวกหรือด้านสติปัญญานั้น จะทำให้เกิดการปลดเปลื้องภาระน้ำหนักส่วนเกิดของจิตวิญญาณให้หมดสิ้นไป น้ำหนักส่วนเกินนี้เกิดจากการที่จิตหยาบสร้างแรงสั่นสะเทือนในด้านลบแล้วสั่งสมบุรพกรรมเอาไว้นั่นเอง เดิมทีนั้นจิตวิญญาณของมนุษย์ที่ออกมาจากจิตจักรวาลดวงเล็ก จะมีน้ำหนักของมวลเท่า ๆ กัน คือ 50 มิลลิกรัม ซึ่งเป็นน้ำหนักพอเหมาะที่จิตวิญญาณสามารถจะเหวี่ยงตนเองให้หลุดออกไปจากแรงดึงดูดของระบบโลก พ้นไปจากกาแล็กซี่ทางช้างเผือก เข้าสู่ประตูนิพพานที่ด่านนภาลัยแล้วกลับคืนสู่แดนสุญญตาอันเป็นบ้านเดิมของตน แต่ถ้าจิตวิญญาณมีน้ำหนักของมวลมากกว่า 50 มิลลิกรัม ก็จะเกิดการโต้ตอบกับแรงดึงดูดเหนียวรั้งของดาวเคราะห์และโต้ตอบกับแรงดึงดูดของการแล็กซี่ทางช้างเผือกทันที ผลลัพธ์ก็คือ จิตวิญญาณจะไม่สามารถนำตนเองหลุดพ้นสู่ประตูนิพพานได้ และการย้อนกลับสู่การเกิดในภพชาติใหม่ก็จะดำเนินต่อไป

กล่าวโดยสรุป ทั้งวรรณกรรมของนายแพทย์ประสาน ต่างใจ และวรรณกรรมของปริญญา ตันสกุล ต่างก็เป็นการเสนอจักรวาลวิทยาแนวใหม่บนพื้นฐานของการตีความคำสอนทางพระพุทธศาสนา จุดร่วมสำคัญอย่างหนึ่งของนักเขียนทั้งสองท่านนี้ คือการนำเสนออธิบายเกี่ยวกับกำเนิดโลกและสรรพสิ่งในจักรวาลทั้งในแง่ “ขามา” และ “ขากลับ” ขามา หมายถึงการให้คำอธิบายว่าสรรพสิ่งในจักรวาลมีกำเนิดที่มาอย่างไร อะไรคือหน่วยมูลฐานหรือปฐมเหตุ (first cause) อันเป็นบ่อเกิดของสรรพสิ่ง และหน่วยมูลฐานนั้นดำรงอยู่ในสภาพอย่างไร ส่วนขากลับ หมายถึงการให้คำอธิบายในเชิงจริยศาสตร์ที่สัมพันธ์กับความดีสูงสุดของมนุษย์ นายแพทย์ประสานอธิบายขากลับว่า คือการที่จิตวิญญาณของมนุษย์วิวัฒนาการถึงขึ้นสูงสุดหรือนิพพาน จนสามารถย้อนกลับไปรู้แจ้งเห็นจริงในธรรมชาติพื้นฐานดั้งเดิมของตน ส่วนขากลับในทัศนะของปริญญา หมายถึงการพัฒนาจิตวิญญาณจนบรรลุนิพพานแล้วย้อนกลับขึ้นไปอยู่ในแดนนิพพานหรือแดนสุญญตาอันเป็นสถานที่อยู่ขององค์จิตจักรวาลผู้เป็นรากฐานที่มาของจิตวิญญาณทุกดวง

ยุคใหม่ในสังคมตะวันตก
ยุคใหม่ในสังคมไทย
วรรณกรรมแบบจารีตลังกา
จักรวาลวิทยาแบบไตรภูมิ
วรรณกรรมในช่วงเปลี่ยนผ่านเข้าสู่สังคมยุคใหม่
แนวโน้มวรรณกรรมพระพุทธศาสนาในสังคมยุคใหม่
โครงเรื่องแนวเหตุผลนิยม
การวิพากษ์เรื่องอภินิหาร
การตีความเรื่องอภินิหาร
การวิพากษ์ความไม่สมเหตุสมผล
ยุคใหม่ตอนกลาง : วรรณกรรมของท่านพุทธทาสภิกขุ
ภาษาคน-ภาษาธรรม : ทฤษฎีการตีความของท่านพุทธทาส
การวิพากษ์พระไตรปิฎก อรรถกถา และวิสุทธิมรรค
การปฏิเสธจักรวาลวิทยาแบบอภิปรัชญา
การตีความปฏิจจสมุปบาทแนวใหม่
การฟื้นฟูมิติโลกุตรธรรม
วรรณกรรมของพระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต)
การฟื้นฟูมิติทางสังคมแนวพุทธ
การวิพากษ์ฐานคิดตะวันตกและเสนอแนวคิดแบบองค์รวมเชิงพุทธ
วรรณกรรมของฟริตจ๊อฟ คาปร้า
ทัศนะแบบจักรกล (mechanistic view)
ทรรศนะแบบลดทอน (Reductionistic view)
แนวคิดพิชิตธรรมชาติ (conquest of nature)
ควอนตัมฟิสิกส์ กับ พระพุทธศาสนา
กลุ่มวรรณกรรมที่เน้นพุทธจริยธรรมเชิงสังคม
วรรณกรรมของนายแพทย์ประเวศ วสี
วรรณกรรมของนิธิ เอียวศรีวงศ์
วรรณกรรมที่เน้นจริยธรรมแบบผูกพันกับสังคม
วรรณกรรมของนายแพทย์ประสาน ต่างใจ
นิพพานในฐานะเป็นวิวัฒนาการขั้นสูงสุดของจิต
วรรณกรรมของปริญญา ตันสกุล
โครงสร้างจิตและการทำงานของจิต
การเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏ
การปฏิบัติเพื่อเข้าสู่นิพพาน
วรรณกรรมพระพุทธศาสนากับแนวคิดหลังสมัยใหม่
บทสรุป
บรรณานุกรม