ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>

สมาธิ

(MEDITATION)

      สมาธิ คือ การที่จิตตั้งมั่นนึกถึงสิ่งใดสิ่งเดียว หรือ การที่จิตมีความสงบเพ่งอยู่ในสิ่งหนึ่งสิ่งเดียวหรือการมีอารมณ์อันเดียว ไม่วอกแวก ฟุ้งซ่าน หวั่นไหว ตรงกับภาษาอังกฤษ ใช้คำว่า “MEDITATION”

แนวคิดการปฏิบัติสมาธิ
การปฏิบัติสมาธิ เป็นเทคนิคที่มีกำเนิดจากทุกชาติ ทุกศาสนาได้แก่ คริสต์ อิสลาม ฮินดู ซิก และพุทธ รวมทั้งเต๋า ชี่กง สมาธิเป็นองค์ความรู้ที่เป็น อภิปรัชญา(Metaphysic) เป็นเรื่องวิถีชีวิต ปรัชญาของชีวิตมนุษย์ เป็นวัฒนธรรม ในการนำมาพัฒนาตนเองแบบองค์รวมเพื่อการสร้างความสุขสงบที่แท้จริงในชีวิต ปฏิบัติเมื่อใดได้ผลทันที พิสูจน์ได้ทั้งเรื่องการทำงานของสมอง ภูมิคุ้มกัน จิตวิญญาณ

ประวัติของสมาธิ
พบการปฏิบัติสมาธิเริ่มตั้งแต่ 1,500 ปี นอกจากนี้ ได้มีการค้นพบทางประวัติศาสตร์ สิ่งจารึกและตำนาน สิ่งของ ซากสิ่งสลักหักพัง ผนังถ้ำ วัตถุที่ถูกทำลาย และผุกร่อนตามกาลเวลา ปรากฏเป็นภาพรูปคนในท่านั่งขัดสมาธิ (Lotus posture) เป็นช่วงความรุ่งเรืองยุคก่อนอารยัน (Aryan) ประมาณก่อนคริสตร์ศักราช

แนวคิดการปฏิบัติสมาธิทางวิทยาศาสตร์

ช่วง 30 ปีที่ผ่านมา นักวิจัยทางการแพทย์ค้นพบวัฒนธรรมการรักษารูปแบบอื่นๆ นอกเหนือจากแพทย์แผนปัจจุบัน เช่น การปฏิบัติสมาธิ การฝึกโยคะ ไถ้ชิ วิธีการเหล่านี้ทำให้ผู้ฝึกมีความสุขจิตสงบ ร่างกายและจิตใจมีการผ่อนคลาย ลดความรุนแรงของโรค ช่วยเยียวยาการเจ็บป่วย ลดค่ารักษาอาการเจ็บป่วย ซึ่งถือได้ว่า เป็นการค้นพบการปฏิสัมพันธ์ ระหว่างกระบวนการของจิตและระบบประสาทอัตโนมัติ(Autonomic) ระบบภูมิต้านทาน(Immune) ระบบประสาท(Nervous system) เป็นเรื่องการทำงานจิตประสานกายหรือจิตประสาทภูมิคุ้มกันวิทยา(Psychoneuroimmunology :PNI) ซึ่งเป็นวิทยาศาสตร์แผนใหม่ที่พยายามทำความเข้าใจปฏิกิริยาและการควบคุมการทำงานของร่างกายระหว่างระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย(Immune system) ระบบประสาท(Nervous system) และระบบจิตใจ(Psyche:PS) ในสภาวะที่ร่างกายและเซลล์ถูกทำลายจากเชื้อโรคหรือในสภาวะที่เซลล์ทำงานไม่ได้ ขาดความสมดุล เนื่องจากการบุกรุกโดยจุลชีพ หรือในสภาวะเครียด(Stress)

ประโยชน์ของการปฏิบัติสมาธิ ในเชิงวิทยศาสตร์

1. ควบคุมความดันโลหิตโดยไม่ต้องใช้ยา
2. ปฏิบัติต่อเนื่องสม่ำเสมอเกิดผลดีต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด
3. กรดไขมันอิสระในเลือด (HDL) เพิ่มขึ้นหลงจากฝึกสมาธิ
4. ทำให้ แอนตี้บอดี้เพิ่มขึ้น
5. ทำให้ความเครียดลดลง โดยเฉพาะในผู้ป่วยสะเก็ดเงินหรือโรคเรื้อนกวาง และรักษาโรคความวิตกกังวลเนื่องจากสารเบต้า เอนดอร์ฟินเพิ่มขึ้น, ACTH(Adrenocorticotropine)
6. เป็นพฤติกรรมบำบัด ทำให้มีสติในการทำงาน ทำให้มีความผาสุก สำหรับปรับเปลี่ยนพฤติกรรมผู้ป่วย