เปรียบเทียบ ปรัชญาอินเดียกับปรัชญาสมัยกลาง

แมกพุสมีแนวความเชื่อคล้ายมีมอส คือให้เชื่อความรู้ที่ได้มาจากการบันดาลใจของสิ่งศักดิ์สิทธิ์
อะครีปัส (1225-1274) มีความเชื่อบางอย่างคล้ายพุทธศาสนา คือเรื่องภพภูมิต่าง ๆ ที่มนุษย์จะเข้าถึงได้ มีความเชื่อเรื่องเทวบันดาลคล้ายกับเวทานตะ คือโลกเป็นไปตามเทวบันดาลของพระเจ้า
พวกสกอลาสติก มี 2 พวก คือพวกที่มีความคิดตามแนวของพลาโต กับพวกที่มีความคิดตามแนวของอริสโตเติล
พวกที่เป็นตามแนวคิดของพลาโตเรียกตัวเองว่า Realism เพราะถือว่าเป็นผู้เข้าถึงสัจจะได้สูงกว่าพวกอื่น (ความหมายกลับกันกับที่ใช้ในปัจจุบัน)
พวกที่เป็นตามแนวของอริสโตเติลนั้นเรียกว่า Nominalism คือพวกที่ถือว่าความจริงคือสิ่งที่ปรากฏต่อผัสสะ พูดอีกอย่างหนึ่งก็คือสิ่งที่มีชื่อคือสิ่งที่จริง

ความคิดเรื่องนี้ของพวกสมัยกลางก็คล้ายกับความคิดของปรัชญาพราหมณ์ที่ว่า “สิ่งใดมีชื่อ สิ่งนั้นเป็นนาม สิ่งใดไม่มีชื่อ อันพึงรู้ได้ด้วยรูป สิ่งนั้นเป็นรูป”