สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>
วันอนุรักษ์มรดกไทย
2 เมษายน
เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2528 รัฐบาลได้ประกาศให้วันที่ 2 เมษายน ของทุกปี
อันเป็นวันคล้ายวันพระ ราช สมภพของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็น
วันอนุรักษ์มรดกไทย ด้วยตระหนักในพระ ปรีชาสามารถในด้านศิลปวัฒนธรรม
และพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงอนุเคราะห์สนับสนุนกิจกรรมอันเนื่องด้วยงานวัฒนธรรมของชาติเสมอมา
โดยเฉพาะทรงเป็นแบบอย่างในการบำเพ็ญพระราชกรณียกิจ
และพระราชจริยาวัตรในด้านการอนุรักษ์มรดกของชาติในสาขาต่าง ๆ เช่น วรรณศิลป์
ประวัติศาสตร์ โบราณคดี ภาษาไทย สถาปัตยกรรม ดนตรีไทยและพุทธศาสนา
รวมทั้งได้เจริญรอยตามเบื้องพระยุคลบาทในการสร้างสรรค์และธำรงรักษามรดกของชาติให้ยั่งยืนตกทอดต่อไปถึงลูกหลาน
สำหรับคำว่า มรดกไทย ในที่นี้ คณะกรรมการอำนวยการวันอนุรักษ์มรดกไทย
ได้ให้ความหมายไว้ว่า มรดกทางวัฒนธรรมที่แสดงออกถึงสัญลักษณ์ของความเป็นชาติ
ซึ่งได้แก่ โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ โบราณสถาน วรรณกรรม ศิลปหัตถกรรม นาฏศิลป์และดนตรี
ตลอดจนถึงการดำเนินชีวิตและคุณค่าประเพณีต่างๆอันเป็นผลผลิตร่วมกันของผู้คนในผืนแผ่นดินในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ
สยามบรมราชกุมารีได้รับการทูลเกล้าฯถวายพระสมัญญาเมื่อ พ . ศ . 2531 ว่า
เอกอัครราชูปถัมภกมรดกวัฒนธรรมไทย และเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2546
วันศิลปินแห่งชาติ คณะกรรม การ วัฒนธรรมแห่งชาติก็ได้ทูลเกล้าฯถวายพระสมัญญา
วิศิษฏศิลปิน ( อ่านว่า วิ - สิด - สิน - ละ - ปิน ) แด่พระองค์ท่าน ซึ่ง
มีความหมายว่าทรงมีพระอัจฉริยะภาพและทรงพระปรีชาสามารถในศิลปะหลายสาขา
ทรงมีคุณูปการต่อเหล่าศิลปินและศิลปวัฒนธรรมของชาติ
และยังทรงเป็นเมธีทางด้านวัฒนธรรม คือทรงเป็นปราชญ์ที่
มีความรอบรู้ในวัฒนธรรมด้านต่างๆ
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทาน
พระราชูปถัมภ์อันหลากหลาย และประกอบพระราชกิจมากมายเพื่อช่วยอนุรักษ์
พัฒนาศิลปวัฒนธรรมไทยให้เป็นสมบัติของชาติอย่างยั่งยืน ทั้งในเรื่องการช่างไทย
ดนตรีไทย นาฏศิลป์ งานพิพิธภัณฑ์ โบราณสถานในภูมิภาคต่างๆ ตลอดจนเรื่องอาหารไทย
และวิถีชีวิตไทยในด้านอื่นๆ เช่น ด้านสุขภาพอนามัย
ด้านสังคมสงเคราะห์ช่วยเด็กพิการและด้อยโอกาส ฯลฯ
โดยเฉพาะทรงพระราชทานพระราชูปถัมภ์แก่เหล่าศิลปินน้อยใหญ่มากมาย ทั้งศิลปินแห่งชาติ
ศิลปินพื้นบ้าน ศิลปิน เพลงลูกทุ่ง ฯลฯ เช่น เสด็จฯไปเป็นประธานในงานด้านวัฒนธรรม
เสด็จฯไปเยี่ยมเยียนศิลปินที่เจ็บป่วยหรือพระราช ทานของเยี่ยม
พระราชทานรางวัลแก่ศิลปิน เป็นต้น
ซึ่งพระมหากรุณาธิคุณดังกล่าวล้วนสร้างขวัญกำลังใจ
และก่อให้เกิดการตื่นต้วในวงการศิลปวัฒนธรรมอย่างกว้างขวาง ทรงเป็นปราชญ์ทางภาษา
วรรณคดี ประวัติศาสตร์ โบราณคดีและพิพิธภัณฑวิทยา
อีกทั้งได้พระราชทานปัญญาความรู้ในเรื่องเหล่านี้แก่วงวิชาการ ที่สำคัญยิ่งก็คือ
ได้พระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับการบริหารจัดการงานวัฒนธรรม ทั้งในด้านการอนุรักษ์
พัฒนา การปลูกฝังเผยแพร่ การถ่ายทอดสืบสาน
และการจัดเก็บข้อมูลต่างๆอย่างเป็นระบบอีกด้วย
พระมหากรุณาธิคุณและพระเกียรติคุณของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี หากจะกล่าวโดยสรุปคงต้องยกกลอนเทิดพระเกียรติของ นายประสิทธิ์
รุ่งเรืองรัตนกุล มาดังนี้
หนึ่งนักปราชญ์อัจฉริยะรัตนโกสินทร์ หนึ่งคีตศิลปินปิ่นสยาม
หนึ่งกวีลีลาสง่างาม หนึ่งนงรามวิจิตรศิลป์ระบิลไกล
ดุจแก้วเก้าวาววับระยับฟ้า เทพรัตนา แห่งรัฐวิวัฒน์สมัย
ชุบชีวินศิลปะวัฒนธรรมไทย เกริกเกรียงไกรคู่หล้าคู่ฟ้าดิน
วันอนุรักษ์มรดกไทย หมายถึง วันเทิดพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดฯ
สยามบรมราชกุมารี ที่พระองค์ทรงเป็นแบบอย่าง
ในการบำเพ็ญพระราชกรณียกิจและพระราชจริยวัตรในด้านการอนุรักษ์มรดกของชาติในสาขาต่าง
ๆ คือ พุทธศาสนา ภาษาไทยและ วรรณกรรม ประวัติศาสตร์และโบราณคดี งานช่าง
สถาปัตยกรรมและดนตรีไทย รวมทั้งได้เจริญรอยตามเบื้องพระยุคคลบาท
ในการสร้างสรรค์และธำรงมรดกของชาติให้ยั่งยืนตกทอดถึงลูกหลานไทยสืบไป
เมื่อถึงวันอันเป็นมหามงคลคล้ายวันราชสมภพทุกปี
พสกนิกรชาวไทยจึงได้รำลึกแบบอย่างที่ทรงมีพระวิริยะอุตสาหะบำเพ็ญ
พระราชกรณียกิจและพระราชจริยวัตรในด้านการอนุรักษ์มรดกของชาติ
และได้เจริญรอยตามเบื้องพระยุคคลบาท ในการสร้างสรรค์และธำรงมรดกของชาติ
ให้ยั่งยืนตกทอดถึงลูกหลานไทยสืบต่อไป พระเกียรติคุณและพระราชภารกิจอันยิ่งใหญ่
ที่ได้ทรงบำเพ็ญและจารึกอยู่ในประวัติศาสตร์ของชาติไทยในด้านการอนุรักษ์มรดกของชาติมีมากมายนานัปการ
ทรงปฏิบัติพระราชภารกิจ ทั้งปวงด้วยพระปรีชาสามารถด้วยพระวิริยะอุตสาหะล้ำเลิศ
อำนวยประโยชน์แก่ประเทศชาติและประชาชนนานาประการ
ในอันที่จะอนุรักษ์ไว้ซึ่งศิลปะวัฒนธรรม อันเป็นมรดกอันล้ำค่าของชาติ
ที่มา : กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม
วันปิยมหาราช
วันรัฐธรรมนูญ
วันสุนทรภู่
วันฉัตรมงคล
วันอนุรักษ์มรดกไทย
วันลอยกระทง
วันแม่แห่งชาติ
วันภาษาไทยแห่งชาติ
วันอาสาฬหบูชา
วันเข้าพรรษา
วันจักรี
วันมาฆบูชา
วันสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
วันพ่อขุนรามคำแหงมหาราช
วันครู
วันเด็กแห่งชาติ
วันขึ้นปีใหม่
วันพระเจ้าตากสินมหาราช
วันสารทไทย
วันคล้ายวันสถาปนาคณะลูกเสือแห่งชาติ
วันวิสาขบูชา
วันพืชมงคล
วันสงกรานต์
วันสตรีสากล
วันนักประดิษฐ์
วันศิลปินแห่งชาติ
