สุขภาพ ความงาม อาหารและยา สมุนไพร สาระน่ารู้ >>

มะเร็งเต้านม

งานสุขศึกษาและประชาสัมพันธ์ สนง.สาธารณสุขอำเภอปากพนัง

• มะเร็งเต้านมเป็นโรคร้ายที่เกิดในหญิงไทยมากเป็นอันดับสองรองจากมะเร็ง ปากมดลูก

• ทุกคนมีโอกาสเสี่ยงต่อการการเป็นมะเร็งเต้านม

• ส่วนใหญ่พบในหญิงอายุ 40 ปีขึ้นไป

• หญิงที่มีประวัติครอบครัว เช่น แม่ พี่สาว น้องสาว ป่วยเป็นมะเร็งเต้านมจะมีโอกาสเสี่ยงต่อโรคนี้มากขึ้น

• ปัจจัยอื่นที่อาจเพิ่มอัตราเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเต้านมได้แก่ หญิงที่ไม่มีบุตรหรือมีบุตรน้อย การรับประทานอาหารไขมันสัตว์หรือเนื้อสัตว์สีแดงมากเกินไปและการรับประทานฮอร์โมนเพศโดยไม่อยู่ในความดูแลของแพทย์

• ตำแหน่งที่พบบ่อยคือบริเวณส่วนบนด้านนอกของเต้านม

• หากสังเกตหรือตรวจพบสิ่งผิดปกติบริเวณเต้านมให้รีบปรึกษาแพทย์ทันที เพื่อตรวจวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งเต้านมหรือไม่

• อาการบ่งชี้ว่าอาจเป็นมะเร็งเต้านมได้แก่ คลำ พบก้อนที่เต้านม ในระยะเริ่มแรกมักไม่มีอาการ เจ็บปวด เต้านมมีขนาดและรูปร่างเปลี่ยนไป มีรอยบุ๋มหรือมีการดึงรั้งของหัวนมมีของเหลวไหลออกมาจากหัวนมเป็นต้น

• การตรวจวินิจฉัยแพทย์อาจใช้วิธีเอกซเรย์เต้านมที่เรียกว่าแมมโมแกรม หรือ ตัดชิ้นเนื้อส่งพิสูจน์ หรือ ใช้เข็มเจาะดูดเซลล์จากก้อนเนื้อไปตรวจทางพยาธิวิทยา ว่าเป็นมะเร็งหรือไม่ เพื่อพิจารณาให้การรักษาต่อไป

• การรับประทานผักและผลไม้ อาหารที่มีกากใยสูงและการออกกำลังกายสม่ำเสมอจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเต้านมได้

สิ่งผิดปกติที่ต้องปรึกษาแพทย์

• พบก้อน หรือ เนื้อที่แข็งเป็นไตผิดปกติ

• มีน้ำเหลือง หรือเลือดไหลออกจากหัวนม

• ผิวหนังบริเวณเต้านมมีรอยบุ๋ม

• หัวนมถูกดึงรั้งจนผิดปกติ

• เต้านมทั้งสองข้างไม่อยู่ในระดับเดียวกัน

• ขนาดและรูปร่างของเต้านมต่างกันอย่างผิดปกติ

การตรวจเต้านมด้วยตนเอง

งานสุขศึกษาและประชาสัมพันธ์ สนง.สาธารณสุขอำเภอปากพนัง

ตรวจเต้านมด้วยตนเองเดือนละครั้งเพื่อค้นหามะเร็งเต้านมระยะเริ่มแรก

• ช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการตรวจคือ 7วันนับจากเริ่มมีประจำเดือน ส่วนสตรีวัยหมดประจำเดือน ให้กำหนดวันที่จดจำง่ายแล้วตรวจในวันเดียวกันของทุกเดือน

• ก้อนที่คลำได้บริเวณเต้านมไม่ใช่ถุงน้ำหรือเนื้องอกธรรมดาเสมอไปอาจเป็นมะเร็งเต้านมได้ ควรรีบปรึกษาแพทย์โดยเร็ว

• การคลำเพื่อค้นหาความผิดปกติที่เต้านมนั้น ให้ใช้ ส่วนปลายของนิ้วมือคลำในลักษณะคลึงเบาๆให้ทั่วทุกส่วนของเต้านม

1. ตรวจขณะอาบน้ำ

ขณะอาบน้ำผิวหนังจะลื่นทำให้การตรวจง่ายขึ้นเริ่มจากการตรวจโดยใช้ปลายนิ้วมือวางราบบนเต้านมคลำแล้วเคลื่อนในลักษณะคลึงเบาๆให้ทั่วทุกส่วนของเต้านมเพื่อค้นหาก้อนเนื้อที่แข็งเป็นไตผิดปกติ

2. ตรวจหน้ากระจก

ประกอบด้วย 2 ขั้นตอนคือ

• ยืนตรงมือแนบลำตัวแล้วยกแขนขึ้นเหนือศีรษะให้สังเกตลักษณะของเต้านมทั้งสองข้างเพราะการยกแขนขึ้นจะทำให้มองเห็นสิ่งผิดปกติง่ายขึ้น

• ใช้มือกดที่สะโพกแรงๆพร้อมกันทั้ง 2 ข้างเพื่อให้เกิดการเกร็งและหดตัวของกล้ามเนื้ออก จากนั้นให้สังเกตลักษณะผิดปกติของเต้านม

3. ตรวจในท่านอน

นอนราบยกมือข้างหนึ่งหนุนไว้ใต้ศีรษะ แล้วใช้ปลายนิ้วมืออีกข้างหนึ่งคลำให้ทั่วทุกส่วนของเต้านม โดยเริ่มจากบริเวณส่วนนอกและเหนือสุดของเต้านม(จุด X ในรูป) เวียนไปโดยรอบเต้านม เคลื่อนมือเข้ามาเป็นวงเล็กลงไปเรื่อยๆ จนถึงบริเวณหัวนมแล้วค่อยๆบีบหัวนมเพื่อสังเกตว่ามีเลือด น้ำหนองหรือน้ำใสๆ อื่นใดออกมาหรือไม่ หลังจากนั้นให้ตรวจเต้านมอีกข้างหนึ่งในลักษณะเดียวกัน