สุขภาพ ความงาม อาหารและยา สมุนไพร สาระน่ารู้ >>

คู่มือ อสม.กับการดูแลผู้สูงอายุในชุมชน

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข

การดูแลสุขภาพช่องปากสำหรับผู้สูงอายุ

สำหรับผู้สูงอายุ ฟันและช่องปากเป็นอวัยวะสำคัญที่ต้องใช้ในการกิน เคี้ยว อาหาร การพูด การสูญเสียฟัน การเกิดรอยโรค และความเจ็บปวดในช่องปาก จัดเป็นปัญหาสำคัญเรื่องหนึ่งในผู้สูงวัยที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อสุขภาพร่างกาย จิตใจ และคุณภาพชีวิต

การรักษารอยโรค หรือการใส่ฟันเทียมแก่ผู้สูงวัยมักจะยุ่งยากซับซ้อนกว่ากลุ่มวัยอื่นๆ เนื่องจากสุขภาพร่างกาย และสภาวะโรคในช่องปากที่เรื้อรังมานาน ทำให้ใช้เวลานาน หลายครั้ง หลายขั้นตอน ที่ต้องการความร่วมมือจากผู้สูงวัยที่มารับบริการ จึงไม่สะดวกทั้งตัวผู้สูงวัยและผู้ดูแล

ดังนั้น การดูแลสุขภาพด้วยตนเองหรือผู้ดูแลที่บ้าน และการป้องกันโรคในช่องปากเพื่อ ลดโรค ลดการสูญเสียฟัน ย่อมเป็นทางเลือกที่ดีกว่าสำหรับผู้สูงวัย ซึ่งเรื่องสำคัญ ๔ เรื่อง คือ

๑. การทำความสะอาดฟันแท้ และฟันเทียม (ฟันปลอม)

- ควรทำความสะอาด ด้วยการแปรงฟันอย่างน้อยวันละ ๒ ครั้ง เช้าและก่อนนอน ให้ทั่วถึงทุกซี่ ทุกด้าน ให้มากที่สุด โดยเฉพาะบริเวณคอฟัน ด้วยแปรงสีฟันขนาดเล็กเหมาะสมกับช่องปาก ขนแปรงนิ่ม ร่วมกับการใช้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ที่มีจำหน่ายทั่วไป

- บริเวณระหว่างซี่ฟันหรือซอกฟัน ขนแปรงสีฟันอาจเข้าไม่ถึง ควรใช้ไหมขัดฟันช่วยทำความสะอาดเพิ่มเติม ถ้ามีช่องระหว่างซี่ฟันที่กว้าง ควรใช้แปรงซอกฟัน หรือไม้จิ้มฟันช่วยกำจัดเศษอาหารด้วย ซึ่งถ้าใช้ไม้จิ้มฟัน ทำความสะอาดคอฟันควรทำให้ปลายแตกเป็นพู่ก่อนแล้วค่อยๆครูดไประหว่างคอฟันและขอบเหงือก

- กรณีใส่ฟันเทียมชนิดถอดได้ หลังอาหารทุกมื้อ ให้ถอดฟันเทียมออกมาทำความสะอาดและก่อนนอนทุกครั้ง ควรแช่น้ำสะอาดทิ้งไว้

- กรณีที่ฟันเทียมนั้นใช้มานาน ติดสีน้ำตาลดำ มีคราบบุหรี่หรือคราบอาหารที่ล้าง และแปรงด้วยน้ำสบู่ไม่ออก ให้ใช้เม็ดฟู่สำหรับแช่ทำความสะอาดฟันเทียมช่วย

๒. การหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง ที่ทำให้เกิดเนื้อเยื่อในช่องปาก เช่น การสูบบุหรี่ การเคี้ยวหมาก การดื่มเครื่องดื่ม หรือใช้น้ำยาบ้านปากที่มีแอลกอฮอล์ผสมบ่อยๆ

๓. การเลือกรับประทานอาหาร หลีกเลี่ยง อาหารประเภทแป้งและน้ำตาล และอาหารที่เหนียว แข็ง ชา กาแฟ บุหรี่ ยาเส้น หมาก เครื่องดื่มผสมแอลกอฮอล์

๔. การรับบริการทันตกรรมป้องกันจากทันตบุคลากร ทุก ๖ เดือน เพื่อป้องกันและรักษาโรคในช่องปาก

« ย้อนกลับ | หน้าถัดไป »

สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย
บทบาท อสม.กับการดูแลผู้สูงอายุในชุมชน
องค์ความรู้เรื่องผู้สูงอายุที่ อสม. ควรรู้
การเปลี่ยนแปลงของผู้สูงอายุทางเศรษฐกิจและสังคม
การดูแลช่วยเหลือผู้สูงอายุที่มีปัญหาสุขภาพจิต
อาหารสำหรับผู้สูงอายุ
การดูแลสุขภาพช่องปากสำหรับผู้สูงอายุ
ความรู้เรื่องยาสำหรับผู้สูงอายุ
การป้องกันอุบัติเหตุและจัดสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
การออกกำลังกายเพื่อสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุ
การทำกายบริหาร(ยืดเหยียดกล้ามเนื้อสำหรับผู้สูงอายุ)
การบริหารร่างกายโดยใช้ไม้พลอง
ภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ
ปัญหาที่พบบ่อยและข้อแนะนำ
อสม. จะส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุตามกลุ่มได้อย่างไร
สิทธิประโยชน์ของผู้สูงอายุ

แชร์ไปที่ไหนดี แชร์ให้เพื่อนสิ แชร์ให้เพื่อนได้ แชร์ให้เพื่อนเลย