สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>

ระบอบรัฐธรรมนูญ และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

(Constitutionalism and Thai Constitutions)

ความหมายของรัฐธรรมนูญ

เมื่อกล่าวถึงรัฐธรรมนูญเราอาจหมายถึงรัฐธรรมนูญได้ 3 ความหมายด้วยกัน คือ (สมยศ, 2535 : 5)

1. รัฐธรรมนูญในความหมายอย่างกว้าง หรือรัฐธรรมนูญตามเนื้อหา หมายถึง บรรดากฎเกณฑ์แบบแผนซึ่งจัดระเบียบทางการเมืองการปกครองของรัฐใดรัฐหนึ่ง หรือกฎเกณฑ์แบบแผนการปกครองรัฐหรือปกครองประเทศใดประเทศหนึ่งนั่นเอง

2. รัฐธรรมนูญในความหมายอย่างแคบ หรือรัฐธรรมนูญตามแบบพิธี หมายถึง รัฐธรรมนูญลายลักษณ์อักษร หรือเอกสารที่รวบรวมกฎเกณฑ์แบบแผนการปกครองประเทศไว้อย่างเป็นระบบในเอกสารฉบับใดฉบับหนึ่ง หรือหลายฉบับและมีพิธีการจัดทำหรือบัญญัติเป็นพิเศษ ในความหมายนี้อาจเรียกกว่าเป็นความหมายทางเทคนิคของรัฐธรรมนูญก็ได้

3. รัฐธรรมนูญตามอุดมคติ หมายถึง รัฐธรรมนูญตามความคิดทางการเมืองซึ่งมีความหมายไม่แน่นอนแปรเปลี่ยนไปตามความคิดทางการเมืองหรือลัทธิทางการเมืองที่ยึดถือเป็นอุดมคติ ถ้ารัฐธรรมนูญใดมีหลักการไม่สอดคล้องกับลัทธิทางการเมืองที่ยึดถือเป็นอุดมคติแล้วมักจะกล่าวว่า รัฐธรรมนูญนั้นไม่ใช่รัฐธรรมนูญที่แท้จริง ถึงแม้ว่าจะเป็นกฎเกณฑ์แบบแผนการปกครองประเทศซึ่งจัดเป็นรัฐธรรมนูญตามความหมายอย่างกว้างหรือความหมายตามเนื้อหาก็ตาม

« ย้อนกลับ | หน้าถัดไป »

รูปแบบของรัฐธรรมนูญ
ที่มาของรัฐธรรมนูญ
ข้อกำหนดที่จำเป็นในรัฐธรรมนูญ
ลักษณะสำคัญของรัฐธรรมนูญ
รัฐธรรมนูญกับการเป็นกฎหมายสูงสุด