สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>

ระบอบรัฐธรรมนูญ และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

(Constitutionalism and Thai Constitutions)

ความหมายของรัฐธรรมนูญ

รูปแบบของรัฐธรรมนูญ

รัฐธรรมนูญแบ่งเป็น 2 รูปแบบ คือ

1. รัฐธรรมนูญแบบลายลักษณ์อักษร (written constitution)

คือการกำหนดหลักเกณฑ์ระเบียบการเมือง การปกครอง และการบริหารของรัฐเป็นตัวบทกฎหมาย เรียบเรียงเป็นเรื่องๆ และรวบรวมให้อยู่ในฉบับเดียวกัน เมื่อจะใช้ให้เป็นหลักการปกครองก็อ้างบทบัญญัติในเอกสารที่ทำไว้นี้ ส่วนกฎหมายอื่นนอกนี้นั้นไม่นับเป็นรัฐธรรมนูญ

2. รัฐธรรมนูญแบบจารีตประเพณี (unwritten constitution)

ก็คือหลักเกณฑ์ระเบียบการเมืองการปกครอง และการบริหารประเทศหากแต่หลักเกณฑ์เช่นว่านั้นเป็นทั้งประเพณีปฏิบัติ (constitutional convention) ซึ่งมีทั้งที่เป็นจารีต คือสิ่งที่เคยปฏิบัติกันมาหรือคำพิพากษาของศาล และที่เป็นเอกสารคือบัญญัติเป็นกฎหมายที่เขียนเป็นแต่ละเรื่องไม่ได้รวบรวมไว้เหมือนเช่นรัฐธรรมนูญแบบลายลักษณ์อักษร
อย่างไรก็ตามถึงแม้การแบ่งเช่นนี้ในทางปฏิบัติจริงใช่ว่าจะต้องเป็นไปในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่งกล่าวคือการใช้รัฐธรรมนูญของประเทศที่มีรัฐธรรมนูญแบบลายลักษณ์อักษรก็มีการใช้จารีตประเพณีหรือคำพิพากษาของศาลเพื่อให้การดำเนินการทางการเมือง การปกครองหรือการบริหารประเทศบรรลุล่วงได้ แต่การแบ่งเป็นสองรูปแบบนี้ก็ชัดเจนมากกว่าการแบ่งตามแบบอื่นๆที่มีผู้อธิบายมา

« ย้อนกลับ | หน้าถัดไป »

รูปแบบของรัฐธรรมนูญ
ที่มาของรัฐธรรมนูญ
ข้อกำหนดที่จำเป็นในรัฐธรรมนูญ
ลักษณะสำคัญของรัฐธรรมนูญ
รัฐธรรมนูญกับการเป็นกฎหมายสูงสุด