สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>
ระบอบรัฐธรรมนูญ และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
(Constitutionalism and Thai Constitutions)
ความหมายของรัฐธรรมนูญ
รัฐธรรมนูญกับการปกครองระบอบประชาธิปไตย
การบัญญัติ การบังคับใช้ และการตีความกฎหมายรัฐธรรมนูญ
รัฐธรรมนูญ กับ กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ
การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ
รัฐธรรมนูญ กับการปกครองของประเทศอื่นๆ
รัฐธรรมนูญกับการปกครองของไทย
เปรียบเทียบรัฐธรรมนูญไทย
บรรณานุกรม
รัฐธรรมนูญ กับการปกครองของประเทศอื่นๆ
รัฐธรรมนูญประเทศสหรัฐอเมริกา
รัฐธรรมนูญสหรัฐอเมริกาถือเป็นรัฐธรรมนูญที่มีการร่างเป็นลายลักษณ์อักษรฉบับแรกของโลกและเป็นรัฐธรรมนูญลายลักษณ์อักษรที่เก่าแก่ที่สุดในโลกปัจจุบัน
จึงถือเป็นรัฐธรรมนูญที่น่าศึกษาอย่างยิ่ง
ประวัติศาสตร์ความเป็นมาเป็นมาของรัฐธรรมนูญสหรัฐอเมริกา
ภายหลังที่รัฐอาณานิคมทั้ง 13 รัฐของอังกฤษในทวีปอเมริกาได้ประกาศความเป็นอิสระจากการเป็นอาณานิคมของประเทศอังกฤษ ใน ค.ศ.1775 โดยจัดตั้งกองทัพอเมริกันขึ้น และมีจอร์จ วอชิงตัน เป็นผู้บัญชาการกองทัพและได้มีการประกาศเอกราชอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม ค.ศ. 1776 และแต่ละรัฐที่เป็นเอกราชต่างๆได้จัดทำรัฐธรรมนูญของตนขึ้น โดยแต่ละรัฐนั้นได้มีการรวมตัวการอย่างหลวมในรูปแบบของสมาพันธ์รัฐ(Confederation) และได้สร้างบทบัญญัติที่ใช้ร่วมกันเรียกว่า บทบัญญัติแห่งสมาพันธ์รัฐ (Articles of Confederation) บทบัญญัตินี้ยังไม่มีฐานะเป็นรัฐธรรมนูญ เนื่องจาก ในบทบัญญัตินี้ได้กำหนดให้รัฐมีอำนาจในด้านต่างๆมากเท่ากับเป็นรัฐอิสระมีฐานะเท่ากับรัฐบาลกลางของสมาพันธ์รัฐ ซึ่งโดยความเป้ฯจริงแล้วไม่มีรัฐบาลกลางของสมาพันธ์รัฐ ต่อมาในปี 1787 ผู้แทนจากรัฐต่างๆ 12 รัฐ(ขาดผู้แทนจากโรดไอซ์แลนด์ 1 รัฐ) จำนวน 55 คนได้มาประชุมที่เมืองฟิลาเดลเฟีย เพื่อแก้ไขมาตราของบทบัญญัติของสหพันธ์รัฐเดิม แต่กลับกลายเป็นที่มาในการร่างรัฐธรรมนูญใหม่
สาเหตุในการร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ของสหรัฐอเมริกามีสาเหตุใหญ่ 2 ประการ คือ
1.การเกิดปัญหาภายในสหรัฐอเมริกาอันเกิดจากการใช้รูปแบบการปกครองแบบสมาพันธ์รัฐ เช่น ปัญหาในการจัดเก็บภาษี ปัญหาการไม่มีกองทัพในการป้องกันประเทศ รวมถึงปัญหาการรักษาความสงบเรียบร้อยภายใน เป็นต้น
2.การที่พื้นเพเดิมของตัวแทนจากรัฐต่างนี้ มีบรรพบุรุษที่อพยพมาจากประเทศอังกฤษ จึงได้รับการศึกษาแบบอังกฤษ และได้รับเอาแนวความคิดทางการเมืองแบบอังกฤษ โดยนักคิดที่มีอิทธิพลต่อแนวความคิด เหล่านี้ เช่น จอห์น ล็อก และมองเตสกิเออ บุคคลเหล่านี้จึงเห็นความสำคัญของสิทธิเสรีภาพ นอกจากนี้บุคคลเหล่านี้ยังเคยผ่านสงครามปลดแอกจากพวกอังกฤษ ฉะนั้นจึงรู้คุณค่าของอิสรภาพเป็นอย่างดี แต่บุคคลเหล่านี้มิได้ให้ความสำคัญในเรื่องเสรีภาพเพียงอย่างเดียว แต่พวกเขาเห็นว่าการจัดตั้งรัฐบาลที่เข้มแข็งเพื่อเข้ามาบริหารประเทศเป็นสิ่งจำเป็นอย่างมากเช่นกัน
ด้วยสาเหตุใหญ่ 2 ข้อที่กล่าวมาแล้ว จึงเป็นเหตุจูงใจในการร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่แทนการแก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับเดิม
รัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐฝรั่งเศส
โครงสร้างอำนาจและการปกครองในรัฐธรรมนูญฝรั่งเศส
รัฐธรรมนูญประเทศสหรัฐอเมริกา
สาระสำคัญของรัฐธรรมนูญสหรัฐอเมริกา
รัฐธรรมนูญประเทศเยอรมัน
