ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

งานบริการของห้องสมุด

       ห้องสมุดเป็นสถาบันที่สำคัญของสังคมเพราะห้องสมุดเกิดขึ้นได้เนื่องจากความจำเป็นของมนุษย์ในอันที่จะหาความรู้หรือค้นคว้าหาคำตอบให้แก่ตนเองเพื่อสู้กับปัญหาต่าง ๆ และในการสร้างอารยธรรม ห้องสมุดจึงสนองความต้องการของสังคมโดยการจัดหาและรวบรวมทรัพยากรความรู้ต่าง ๆ เข้ามาไว้เพื่อให้สมาชิกของสังคมได้ใช้โดยมีกระบวนการดำเนินงาน ได้แก่ งานบริหารซึ่งมีบทบาทในการควบคุมดูแลและจัดระบบการทำงานให้มีประสิทธิภาพ งานเทคนิคซึ่งมีบทบาทในการจัดหา จัดเตรียม และสร้างเครื่องมือสืบค้น ในสองงานนี้ประกอบด้วยงานปลีกย่อยหลายงานที่เกี่ยวข้องและต้องดำเนินการให้ประสานสอดคล้องกัน กระบวนการทั้งหมดนี้ดำเนินไปสู่จุดหมายที่จะให้ผู้ใช้ได้ใช้ทรัพยากรต่าง ๆ ให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยห้องสมุดมีวิธีช่วยเหลือและอำนวยความสะดวกต่าง ๆ ที่รวมเรียกว่างานบริการ

งานบริการเป็นงานสำคัญยิ่งของห้องสมุด ดังมีคำกล่าวอันถือเป็นคตินิยมของการปฏิบัติงานวิชาชีพบรรณารักษ์มานับแต่อดีตว่า “งานบริการเป็นหัวใจสำคัญของห้องสมุด” หรือคำกล่าวของกอร์แมน ว่า “จริยธรรมที่โดดเด่นแห่งวิชาชีพบรรณารักษ์คือการบริการต่อบุคคล ชุมชน และสังคม” (Gorman, 1995 อ้างใน สุพัฒน์ ส่องแสงจันทร์, 2546, หน้า 2) ทั้งนี้เพราะงานบริการเป็นงานที่ติดต่อเกี่ยวข้องโดยตรงกับผู้ใช้ ทำให้ผู้ใช้เกิดความพึงพอใจ คนส่วนใหญ่จึงรับรู้บทบาทของห้องสมุดจากการใช้บริการนั่นเอง ดังนั้น แม้ว่าห้องสมุดจะมีระบบการบริหารที่ดี มีการดำเนินงานเทคนิคอย่างเป็นระบบ แต่หากไม่สามารถจัดบริการที่ดีได้ก็จะเกิดการสูญเปล่า กลายเป็นความล้มเหลวของห้องสมุดทั้งระบบ จนกล่าวได้ว่าคุณภาพของงานบริการเป็นเครื่องบ่งชี้หรือเป็นภาพสะท้อนถึงคุณภาพของห้องสมุด

 

งานบริการเป็นงานสำคัญที่เปรียบได้กับหัวใจของห้องสมุดและศูนย์สารนิเทศ มีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยเหลือผู้ใช้ให้ได้รับความสะดวก และได้ใช้ทรัพยากรสารนิเทศทั้งที่มีภายในห้องสมุดและจากแหล่งอื่นได้อย่างเต็มที่โดยใช้องค์ประกอบและปัจจัยต่าง ๆ อย่างเหมาะสม บริการของห้องสมุดที่จัดโดยทั่วไปแบ่งได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือบริการพื้นฐานกับบริการพิเศษซึ่งห้องสมุดและศูนย์สารนิเทศแต่ละแห่งอาจจัดบริการแตกต่างกันไปตามนโยบาย วัตถุประสงค์และระดับความพร้อมของห้องสมุดหรือศูนย์สารนิเทศนั้น ๆ ผู้จัดบริการของห้องสมุดและศูนย์สารนิเทศต้องรู้แนวทางและขั้นตอนในการปฏิบัติจึงจะจัดบริการได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นห้องสมุดมีชีวิตที่ผู้ใช้มีความพึงพอใจและมีความสุขในการใช้บริการ

ความหมายของงานบริการ
ความหมายของบริการของห้องสมุด
ความสำคัญของการบริการของห้องสมุด
วัตถุประสงค์ของบริการของห้องสมุด
ปัจจัยพื้นฐานในงานบริการของห้องสมุด
องค์ประกอบของบริการของห้องสมุดและศูนย์สารนิเทศ
แนวพิจารณาการจัดบริการห้องสมุดและศูนย์สารนิเทศ
ขั้นตอนในการจัดบริการของห้องสมุดและศูนย์สารนิเทศ
ประเภทของบริการห้องสมุดและศูนย์สารนิเทศ
บริการของห้องสมุดประเภทต่าง ๆ และศูนย์สารนิเทศ
ห้องสมุดมีชีวิต
องค์ประกอบที่ทำให้งานบริการประสบความสำเร็จ