วรรณกรรม สุภาษิต ข้อคิด คำคม สำนวน โวหาร งานเขียน >>

นิราศเมืองสุพรรณของสุนทรภู่

นิราศเมืองสุพรรณของสุนทรภู่และเสมียนมี
บันทึกการเดินทางและการอ่านเพื่อเข้าถึงเรื่องเล่าท้องถิ่น

วารุณี โอสถารมย์

เรื่องเล่าท้องถิ่น

มีการเดินทางจากผู้คนภายนอกมาที่เมืองสุพรรณจนถึงป่าลึกตอนใน ร่วมสมัยกับกวีผู้เขียนนิราศสุพรรณ หลักฐานคนเดินทางส่วนใหญ่ บอกเพียงพันธะกิจที่เข้าปฏิบัติ เช่น เก็บอากร เกณฑ์ไพร่ สักเลข พิจารณาคดี หรือเกณฑ์ทัพและเสบียง ไม่ได้บอกรายละเอียดข้อมูลชุมชน ยกเว้นแผนที่โบราณได้บอกจุดที่ตั้งชุมชนสำคัญและภูมิทัศน์ที่มีความสำคัญต่อการเกณฑ์กำลังคนและเสบียงสำหรับกองทัพ และบันทึกชาวต่างชาติ บอกลักษณะกายภาพชุมชน ภูมิประเทศ ครัวเรือนที่สัมพันธ์กับประชากร ผลผลิต และสภาพบ้านเรือนเป็นการบอกฐานะแหล่งโภคทรัพย์ที่เป็นประโยชน์ในความสนใจของนักเดินทาง ขณะที่นิราศสุพรรณทั้งสองเรื่อง กวี ผู้เขียนเป็นคนเดินทางจากราชธานี ได้บันทึกเรื่องเล่าท้องถิ่นถ่ายทอดให้ผู้อ่านผ่านโลกทัศน์ทางสังคมของตน นั่นคือให้ความสนใจกับประสบการณ์ท้องถิ่นที่เป็นภาพความเคลื่อนไหวทางการผลิต การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ ชีวิตความเป็นอยู่ ประเพณีความเชื่อโดยมีวิธีการเลือกสรร และจัดลำดับฐานะของเรื่องเล่าไว้ตามตำแหน่งที่สอดคล้องกับโลกทัศน์การรับรู้ของกวี ดังที่จะชี้ให้เห็นต่อไปนี้

นิราศสุพรรณ บันทึกความยากลำบากของการเดินทาง
โครงเรื่องนิราศสุพรรณ
กรุง
เส้นทางสู่เมืองสุพรรณ
เมืองสุพรรณ
ป่า
เรื่องเล่าท้องถิ่น
การผลิตและภาวะความเป็นอยู่
ด่านและศาลอารักษ์
ตำนานท้องถิ่นสุพรรณ
วัฒนธรรมชาวกรุงพบวัฒนธรรมชาวบ้าน
กลุ่มชาติพันธุ์
ไหว้พระและศรัทธาพุทธ
ไม้ ปลา นก แร่ : ธรรมชาติวิทยาในนิราศสุพรรณ
คำอธิบายเพิ่มเติม
บรรณานุกรม