ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ บุคคลสำคัญ ประเทศและทวีป >>
พระราชพงศาวดารเหนือ
พระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ
ศิลาจารึก
พงศาวดารเขมร
พงศาวดารมอญพม่า
พงศาวดารล้านช้าง
พระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ
พระราชพงศาวดารกรุงเก่า
หน้า 6 >>>
- จ.ศ.931 (พ.ศ.2112) ณ วันอาทิตย์ แรมสิบเอ็ดค่ำ เดือนเก้า เพลารุ่งแล้ว ประมาณสามนาฬิกา ก็เสียกรุงพระนครศรีอยุธยาแก่พระเจ้าหงษา ครั้นถึงวันศุกร์ ขึ้นหกค่ำ เดือนสิบสอง ทำการปราบดาภิเษก สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราชเจ้าเสวยราชสมบัติกรุงพระนครศรีอยุธยา อนึ่ง เมื่อพระเจ้าหงษาเสด็จกลับคืนไปเมืองหงษานั้น เอาสมเด็จพระมหินทราธิราชเจ้าไปด้วย
- จ.ศ.932 (พ.ศ.2113) พญาลแวกยกพลมายังพระนครศรีอยุธยา ยืนช้าง ตำบลสามพิหาร ได้รบพุ่งกัน ขางในเมืองพระนครยิงปืนออกไปต้อง พญาจัมปาธิราชตายกับคอช้าง พญาลแวกเลิกทัพกลับไป
- จ.ศ.933 (พ.ศ.2114) สมเด็จพระนารายน์บพิตรเป็นเจ้าเสด็จขึ้นไปเสวยราชสมบัติเมืองพิศณุโลก
- จ.ศ.934 (พ.ศ.2115) น้ำน้อยนัก
- จ.ศ.935 (พ.ศ.2116) น้ำน้อยเป็นมัธยม
- จ.ศ.936 (พ.ศ.2117) น้ำมากนัก สมเด็จพระเจ้าลูกเธอทรงพระประชวรทรพิศม์
- จ.ศ.937 (พ.ศ.2118) พญาลแวกยกทัพเรือมายังพระนคร ฯ ในวันเสาร์ขึ้นสิบค่ำ เดือนอ้าย ชาวเมืองลแวกตั้งทัพเรือ ตำบลพแนงเชิง ได้รับพุ่งกัน เศิกลแวกต้านมิได้ เลิกทัพกลับไป จับเอาคน ปากใต้ไปครั้งนั้นมาก ปีนั้นน้ำ ณ กรุงศรีอยุธยาน้อย
- จ.ศ.940 (พ.ศ.2121) พญาลแวกแต่งทัพให้มาเอาเมืองเพชรบุรีมิได้เมือง ครั้งนั้น พระยาจีนจันตุหนีมาแต่เมืองลแวก มาสู่พระราชสมภาร อยู่มาก็หนีกลับคืนไปเมือง
- จ.ศ.942 (พ.ศ.2123) รื้อกำแพงกรุงพระนครออกไปตั้งเถิงริมแม่น้ำ
- จ.ศ.943 (พ.ศ.2124) ญาณประเชียรเรียนศาสตราคม คิดเป็นขบถ คนทั้งปวงสมัครเข้าด้วยมาก แลยกมาจากเมืองลพบุรี ยืนช้างอยู่ ตำบลหัวตรี บรเทศคนหนึ่งอยู่ในเมืองนั้น ยิงปืนออกไปต้องญาณประเชียรตายกับคอช้าง ในปีนั้นมีหนังสือมาแต่เมืองหงษา ว่าปีมะเส็งตรีนิศกนี้อธิกมาศมิได้ ฝ่ายกรุงพระนคร ฯ นี้มีอธิกมาศ อนึ่งในวันเสาร์ขึ้นเก้าค่ำ เดือนยี่ ข่าวมาว่าพระเจ้าหงษานฤพาน อนึ่งในเดือนสามนั้น พญาลแวกยกพลมาเอาเมืองเพชรบุรี เสียเมืองเพชรบุรีแก่พญาลแวก
- จ.ศ.944 (พ.ศ.2125) พญาลแวกแต่งทัพให้มาจับคนปลาย ด่านตวันออก
- จ.ศ.945 (พ.ศ.2126) เกิดเพลิงไหม้แต่จวนกลาโหม ลามไปเถิงในพระราชวัง ลามไหม้ไปเมืองท้ายเมือง ครั้งนั้นรู่ข่าวมาว่าข้างหงษาทำทางมาพระนคร ฯ
- จ.ศ.946 (พ.ศ.2127) สมเด็จพระนารายณ์เป็นเจ้าเสวยราชสมบัติ ณ เมืองพิศณุโลก รู้ข่าวมาว่าเจ้าหงษากับเจ้าอังวะผิดกัน ครั้งนั้นเสด็จไปช่วยเศิกพระเจ้าหงษา....ครั้นเถิง ณ วันพุธ แรมเก้าค่ำ เดือนห้า เสด็จออกตั้งทัพไชย ตำบลวัดยม เมืองกำแพงเพชร วันนั้นแผ่นดินไหว แล้วจึงยกทัพหลวงเสด็จไปเถิงเมืองแครง แล้วจึงทัพหลวงเสด็จกลับคืนมาพระนคร ฯ ....ในปีนั้นให้เทครัวเมืองเหนือทั้งปวงมายังกรุงพระนคร ฯ ในปีเดียวนั้น พระยาหงษาให้ พระเจ้าสาวถี แล พญาพสิมยกพลมายังกรุงพระนคร แลวันพุธ ขึ้นสองค่ำ เดือนยี่ เพลาเที่ยงคืนแล้ว สองนาฬิกาเก้าบาด เสด็จพยุหบาตราไปตั้งทัพ ตำบลสามขนอน ครั้งนั้นเศิกหงษาแตกพ่ายหนีไป....
- จ.ศ.947 (พ.ศ.2128) พระเจ้าสาวถียกพลลงมา ตั้งทัพ ตำบลสะเกษ ตั้งอยู่ตั้งแต่เดือนยี่ ถึงเดือนสี่ ครั้นเถิงวันพุธ ขึ้นเจ็ดค่ำ เดือนห้า เวลารุ่งแล้วสี่นาฬิกาบาด เสด็จพยุหบาตราตั้งทัพไชย ตำบลหล่มพลี ณ วันเสาร์ ขึ้นสิบค่ำ เดือนห้า เสด็จจากทัพไชยโดยทางชลมารคไปทาง ป่าโมก ....ครั้นเถิงวัน พฤหัสบดี แรมสิบสี่ค่ำ เดือนห้า เสด็จทรงช้างพระที่นั่งพลายมงคลทวีป ออกดาช้างม้าทั้งปวงอยู่ ณ ริมน้ำ แลพระอาทิตย์ทรงกลด รัศมีกลดนั้น ส่องลงมาต้องช้างพระที่นั่ง ครั้งนั้นตีทัพเจ้าสาวถี ซึ่งตั้งอยู่ตำบลสะเกษแตกพ่ายไป ในปีเดียวนั้นมหาอุปราชยกพลมาโดยทางกำแพงเพชร ตั้งทำนาอยู่ที่นั่น
