เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์ >>
การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์พืช
การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ให้มีอายุยาว 5-10-20 ปี
สำหรับการ เก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ให้มีอายุในระยะยาว 5-10-20 ปี เช่นในการรักษาพันธุ์คัด หรือเชื้อพันธุ์ ก็ยังใช้หลักการจากกฎในการเก็บรักษา ซึ่งจะมี 2 วิธี คือ
- ควบคุมสภาพของโรงเก็บ
ซึ่งจะต้องมีการป้องกันความชื้นจากอากาศภายนอกได้เป็นอย่างดี
แล้วควบคุมในเรื่องความชื้นหรืออุณหภูมิ ยกตัวอย่างอธิบายได้ เช่น
ถ้าต้องการเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ให้ได้อายุ 5 ปี สามารถจะเลือกปฏิบัติ 1 ใน 2
วิธี ซึ่งให้ผลลัพธ์เท่ากับคือ (ก) ควบคุมความชื้นเมล็ดไม่ให้เกิน 9%
เมื่อโรงเก็บมีอุณหภูมิ 90oF (32 oC)
ซึ่งจะสมดุลกับความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศที่ 35% หรือ (ข)
ปรับอุณหภูมิในโรงเก็บให้เย็น 60 oF (15 oF) แล้วเก็บเมล็ดที่มีความชื้นไม่เกิน
12% ซึ่งจะสมดุลกับความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศที่ 60% เป็นต้น
- ใช้ซิลิกาเจล ซึ่งเป็นสารดูดความชื้นที่มีประสิทธิภาพสูงเป็นตัวกำหนดความชื้นสัมพัทธ์ โดยนำไปบรรจุในห่อผ้าแล้วใส่รวมกับเมล็ดที่แห้งในภาชนะปิดสนิท หรือถ้ามีเมล็ดพันธุ์ปริมาณน้อย อาจใส่ห่อซิลิกาเจลในซองหรือถุงกระดาษที่บรรจุเมล็ดพันธุ์ก่อนแล้วจึงใส่รวมในภาชนะปิดผนึก นำไปเก็บในห้องเย็นต่อไป วิธีนี้จะประหยัดค่าใช้จ่ายได้มากกว่าการปรับสภาพโรงเก็บเป็นพิเศษ ทั้งโรง
ข้อควรทราบ
- การที่เมล็ดพืชมีความสามารถในการงอกได้สูงที่สุดในระยะการสุกแก่ทางสรีระนั้น ในพืชบางชนิดอาจจะไม่แสดงออก เช่น ข้าวโดยเฉพาะในสายพันธุ์ที่มีการพักตัวจะต้องทิ้งเวลาไว้สักช่วงหนึ่งก่อนจึงจะงอกได้
- เมล็ดพืชบางอย่างจำเป็นที่จะต้องเก็บรักษาในสภาพที่มีความชื้นของเมล็ดสูง จัดเป็นพวก Recalcitrance ได้แก่ พวกไม้ผล เช่น มะม่วง ขนุน กาแฟ เป็นต้น
- การลดความชื้นเมล็ดพันธุ์เพื่อเก็บรักษาในภาชนะปิดไม่ควรต่ำกว่า 4% เพราะจะทำให้เมล็ดเปราะและบางชนิดจะเกิดการพักตัว (ทุติยภูมิ)
»
ชนิดของพืช
»
ประวัติของเมล็ด
»
ความชื้นของเมล็ด
»
อุณหภูมิ
»
ประสิทธิภาพของวัสดุบรรจุภัณฑ์
»
การจัดเก็บเมล็ด
» การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ให้มีอายุยาว 5-10-20 ปี