การเลี้ยงดูแม่พันธุ์โคเนื้อและโคแรกเกิดถึงหย่านม

กองปศุสัตว์สัมพันธ์ กรมปศุสัตว์

การตอนโค

โคตัวผู้ที่ไม่ใช้ทำพันธุ์ควรตอน การตอนตอนได้ตั้งแต่โคอายุ 3 เดือนขึ้นไป การตอนทำได้หลายวิธีเช่น

การผ่าเอาเม็ดอัณฑะออก
การใช้ยางรัด
ใช้ของแข็งทุบเส้นโลหิตให้ตีบตัน
การใช้เครื่องมือตอนเรียกว่าเบอร์ดิชโซ่ ซึ่งมีลักษณะเป็นคีมหนีบถุงอัณฑะให้แน่น ทำให้ท่อนำน้ำเชื้อและเส้นเลือดที่มาหล่อเลี้ยงตีบตัน การทำงานของอัณฑะจะเสื่อมลง โคที่ตอนแล้วจึงไม่มีความรู้สึกทางเพศ หรือมีบ้างเล็กน้อยแต่ไม่สามารถสืบพันธุ์ให้เกิดลูกหลานได้

การตอนโคด้วยเบอร์ดิชโซ่ ผู้เลี้ยงจะต้องนำโคเข้าซองบังคับในท่ายืนหรือมัดโคทั้ง 4 ขาให้นอนลง ใช้มือบีบดันเส้นขั้วอัณฑะโคข้างใดข้างหนึ่งให้อยู่ชิดถุง ใช้คีมหนีบลงบนเส้นขั้วอัณฑะเป็นเวลา 3 นาทีเสร็จแล้วทำเช่นเดียวกันกับอัณฑะอีกข้างหนึ่งโดยให้มีผิวหนังที่ไม่ถูกหนีบอยู่ระหว่างรอยหนีบทั้งสองให้มากที่สุด เพื่อให้มีการไหลเวียนของโลหิตส่วนหนึ่งไปเลี้ยงถุงอัณฑะได้ตามปกติ เพื่อป้องกันไม่ให้ถุงอัณฑะเน่า
เนื่องจากเบอร์ดิชโซ่มีราคาแพงจึงไม่เหมาะที่เกษตรกรรายย่อยจะจัดซื้อมาเอง อาจจะรวมกันหลาย ๆ รายซื้อหรือยืมจากปศุสัตว์อำเภอหรือจังหวัดมาก็ได้

อย่างไรก็ตามอาจารย์ปรารถนา พฤกษศรี แห่งภาควิชาสัตวบาล มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ประดิษฐ์เครื่องมือตอนโคอย่างง่าย ๆ โดยทำขึ้นจากไม้และใช้หลักการเดียวกับเบอร์ดิชโซ่เรียกว่าเครื่องมือตอนโคแบบกำแพงแสนซึ่งเกษตรกรสามารถประดิษฐ์มาใช้เองซื้อหาได้ราคาถูกเหมาะที่จะใช้กับโคที่มีน้ำหนัก 100 กิโลกรัมขึ้นไป

» อวัยวะสืบพันธุ์ของโคตัวเมีย
» เลือกวิธีผสมพันธุ์โคแบบใดดี
» การตั้งท้อง
» อาหารแม่โคอุ้มท้อง
» การคลอด
» อาการผิดปกติหลังคลอด
» การเลี้ยงดูลูกโคหลังคลอด
» การหย่านม
» การเลี้ยงดูแม่โค
» การทำเครื่องหมายโค
» การทำลายเขาโค
» การตอนโค
» การเลี้ยงดูโครุ่นที่อย่านมแล้ว