เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์ >>
การปลูกมะพร้าวอ่อน
คณะอนุกรรมการถ่ายทอดเทคโนโลยี
โครงการปรับโครงสร้างและระบบการผลิตการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร กรกฎาคม 2537
มะพร้าวน้ำหอมเป็นพืชอีกชนิดหนึ่งที่มีการปลูกกันอย่างกว้างขวาง เนื่องจากมีคุณลักษณะพิเศษคือ น้ำมะพร้าวและเนื้อมะพร้าวมีรสชาติหวานกลมกล่อมและมีกลิ่นหอมชื่นใจ ปัจจุบันจึงเป็นพืชที่นิยมบริโภคทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ รวมทั้งนักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในประเทศไทย ก็นิยมรับประทาน นอกจากนี้ยังมีการส่งมะพร้าวออกไปจำหน่ายยังตลาดต่างประเทศทั้งในรูปผลสด และแปรรูปมูลค่าปีละหลายสิบล้านบาท
ลักษณะมะพร้าวอ่อนที่ดี
ใบ มีทางใบสั้นแผ่กระจายรอบลำต้น เมื่อมองทรงพุ่มจากภายนอก
จะคล้ายรูปวงกลม
จั่น มีจั่นอยู่ทุกโคนทางและที่จั่นมีผลมะพร้าวทุกขนาดอายุติดอยู่
ผล มีผลโตสม่ำเสมอทั้งทะลาย น้ำหนักผลประมาณ 900 กรัมต่อผล ผลยาวรีเล็กน้อย
และตรงกันเป็นจีบเล็กน้อย น้ำมีรสหวานและกลิ่นหอม เนื้อนุ่มรสชาติกลมกล่อม
ต้น ลำต้นตั้งตรง แข็งแรง อวบ ปล้องถี่
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
น้ำฝน ฝนควรตกกระจายสม่ำเสมอประมาณ 1,500-2,000 มิลลิเมตรต่อปี
ไม่ควรมีฝนตกน้อยกว่า 50 มิลลิเมตร เกิน 3 เดือน
สภาพภูมิอากาศ อุณหภูมิเฉลี่ย 27 องศาเซลเซียส จะสูงหรือต่ำกว่านี้ไม่เกิน
7-8 องศาเซลเซียส อุณหภูมิไม่ควรเปลี่ยนแปลงอย่างกระทันหัน
แสงแดด มะพร้าวควรได้รับแสงแดดอย่างน้อย 5 ชั่วโมงต่อวัน
แสงแดดต้องสาดส่องอย่างสม่ำเสมอตลอดปี มะพร้าวจึงจะเติบโตได้ดี
ลม ควรมีลมพัดอ่อน ๆ แต่พัดอย่างสม่ำเสมอ
ดิน ดินไม่เปรี้ยวหรือเค็มจัด จะเป็นดินอะไรก็ได้ที่มีปุ๋ยเพียงพอ
และความชื้นพอเหมาะ แต่ถ้าเป็นดินน้ำไหลทรายมูลที่เกิดจากน้ำพัดพามาสะสม
เช่นดินริมแม่น้ำ จะปลูกมะพร้าวได้ดีที่สุด
ข้อห้าม
- ไม่ควรปลูกมะพร้าวในพื้นที่ลุ่มมีน้ำขัง
- ไม่ควรปลูกมะพร้าวในพื้นที่ที่เป็นดินดาน หรือเป็นชั้นหินที่มีหน้าดินลึกน้อยกว่า 1 เมตร
การปลูกมะพร้าว
ฤดูปลูก ควรปลูกในช่วงต้นฝน หลังจากที่ฝนตกหนักๆ แล้ว ประมาณ 2 ครั้ง
การเตรียมที่ปลูก
- ที่ลุ่ม พื้นที่ลุ่มน้ำท่วมขังจำเป็นต้องยกร่องให้สูงกว่าระดับน้ำ ไม่น้อยกว่า 50 ซม. คันร่อง กว้าง 5-8 เมตร ร่องลึก 1 เมตร กว้าง 1 1/2-2 เมตร
- ที่ดอน ถ้าเป็นพื้นที่รกร้าง ต้องถางให้เตียน โค่นต้นไม้และขุดตอออกให้หมด เพื่อสะดวกในการดูแลรักษามะพร้าวต่อไป
ระยะปลูก ระยะปลูกที่เหมาะสมในการปลูกมะพร้าวอ่อน คือ ระยะระหว่างต้น x ระยะระหว่างแถว 6x6 เมตร
วิธีปลูก
การเตรียมหลุม
ขุดหลุมขนาดกว้างยาวลึกประมาณ 1 เมตร ล่วงหน้า 1-2 เดือน
ก่อนปลูกแยกดินบนและดินล่างไว้คนละด้านของขอบหลุมทิ้งไว้ 7 วัน
ใช้เศษหญ้าหรือใบไม้รองก้นหลุมใช้ดินบน 1 ส่วน ผสมปุ๋ยคอก 7 ส่วน รองก้นหลุม
แล้วจึงใส่ดินล่างผสมกับปุ๋ยรอคฟอสเฟต ครึ่งกิโลกรัมต่อหลุม ใส่ลงให้เต็มหลุม
ทิ้งไว้จนถึงฤดูฝน
การปลูก
หลังจากฝนตกหนัก 2 ครั้ง ในช่วงต้นฝนจึงเริ่มลงมือปลูก โดยขุดดินตรงกลางหลุม ขนาดเท่าผลมะพร้าว เอาหน่อมะพร้าววางลง จัดรากให้แผ่ตามธรรมชาติ เอาดินกลบเหยียบด้านข้างให้แน่น กลบดินให้เสมอผิวของผลมะพร้าว ปักหลักกันลมโยกในระยะแรก ๆ ควรทำร่มบังแดดด้วย
การปฏิบัติดูแลรักษา
การให้น้ำ
ในช่วง 1-2 ปีแรก การให้น้ำแก่ต้นมะพร้าวเป็นสิ่งจำเป็นในฤดูแล้ง
ควรรดน้ำอย่างน้อยอาทิตย์ละครั้ง และใช้เศษหญ้าคลุมโคนมะพร้าวเพื่อรักษาความชื้น
การกำจัดวัชพืช
วัชพืชจะแย่งอาหารทำให้การเจริญเติบโต และผลผลิตมะพร้าวลดลง
จึงควรกำจัดวัชพืชโดยการไถพรวน, ใช้มีดดาย หรือใช้สารเคมี เช่น พาราควอท, ตาราพอน
แอททราซีน ฉีดพ่นทำลาย
การใส่ปุ๋ย
ใส่ปุ๋ย 2 ครั้ง ในช่วงฤดูฝน ปุ๋ยเคมีสูตร 13-13-21
ปริมาณเท่าจำนวนอายุของมะพร้าว แต่ไม่เกิน 4 กิโลกรัม ต่อต้นต่อปี
สำหรับปุ๋ยคอกใส่ประมาณ 2 ปีบต่อต้นต่อปี
ควรใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยเคมีห่างจากโคนต้นมะพร้าวออกมา 15 เซ็นติเมตร จนถึงรัศมี 1.5
เมตร รอบต้น
การปลูกพืชแซม
ในปีที่ 1-2 มะพร้าวอ่อนยังมีทรงพุ่มไม่ใหญ่นัก และยังไม่ได้ผลผลิต
ช่วงนี้จึงควรปลูกพืชอายุสั้น เช่น พืชผัก พืชตระกูลถั่ว พืชไร่ หรือ พืชสวน
เพื่อเพิ่มรายได้ให้กับผู้ปลูกมะพร้าวอ่อน
ศัตรูมะพร้าว
ด้วงแรด
จะกัดกินยอดมะพร้าวทำให้ใบมะพร้าวขาดเป็นริ้ว ๆ รูปสามเหลี่ยม
ต่อมาทางมะพร้าวจะหักพับลงทำให้มะพร้าวโทรม หรือตายได้
การป้องกันกำจัด
- ใช้สารพวกคาร์โบฟูรานโรยบริเวณโคนทางมะพร้าวประมาณ 3 ทาง นับจากยอดลงมา
- ใช้สารพวกโมโนโครโตฟอสกับมะพร้าวที่มีลำต้นสูง ยากต่อการขึ้นไปทำความสะอาดหรือพ่นยา โดยใช้สารนี้ฉีดเข้าทางลำต้นประมาณ 15-20 ซีซี. เดือนละ 1 ครั้ง ควรใช้ดินน้ำมันอุดรูหลังจากฉีดเสร็จ วิธีนี้ต้องงดการเก็บผลเป็นเวลา 30 วัน หลังจากฉีดสารเข้าต้น
ด้วงงวงหรือด้วงไฟ
ตัวหนอนจะกัดกินส่วนอ่อนของมะพร้าว เช่น ยอดอ่อนหรือโคนมะพร้าว
ทำให้มะพร้าวแคระแกร็น ใบหดสั้น ใบอ่อนร่วงหล่น คอมะพร้าวเน่า และตายในที่สุด
การป้องกันกำจัด
- ใช้ดินน้ำมันอุดหรือทารอยแผลที่เกิดขึ้น และพรวนดินถมโคนมะพร้าวอย่าให้รากลอย
- ใช้สารเคมีพวกคลอร์เดนผสมกับทรายหรือขี้เลื่อยใส่ตามยอดมะพร้าวหรือรูที่พบด้วงทำลาย
การเก็บเกี่ยวมะพร้าว
การเก็บเกี่ยวมะพร้าวอ่อนจะกระทำประมาณ 20 วันต่อ 1 ครั้ง เป็นระยะที่มะพร้าวมีเนื้อเต็มกะลาพอดีไม่อ่อนหรือแก่เกินไป หรือที่เรียกว่ามะพร้าวเนื้อสองชั้น มีวิธีการสังเกตุ ดังนี้
สังเกตจากสีผลบริเวณรอยต่อผลกับขั้วผล
ถ้าเห็นสีขาวเป็นวงกว้างแสดงว่ามะพร้าวอ่อนเกินไป
แต่เมื่อส่วนสีขาวบริเวณรอยต่อเหลือเพียงเล็กน้อย แสดงว่าได้ระยะเก็บเกี่ยวพอดี
เมื่อปอกเปลือกจะเห็นเปลือกสีกร้านขึ้น
เปลือกด้านในจะมีเสี้ยนหยาบขึ้นแต่เปลือกในยังไม่ถึงกับเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล
ซึ่งเป็นมะพร้าวที่แก่เกินไป
การเก็บเกี่ยวมะพร้าวอ่อนเกษตรกรควรใช้เชือกผูกทะลายแล้วหย่อนลงพื้น ซึ่งจะทำให้มะพร้าวไม่ช้ำหรือแตกเสียหาย สามารถเก็บได้นานขึ้น และเป็นผลดีต่อการจำหน่ายยังตลาดต่อไป
อ้างอิง
- กรมส่งเสริมการเกษตร : การปลูกมะพร้าว, กันยายน 2527.
- กรมวิชาการเกษตร : รายงานการสัมมนาเรื่องมะพร้าว และโกโก้ กรกฎาคม 2525.
- กลุ่มเกษตรสัญจร : มะพร้าวน้ำหอม กุมภาพันธ์ 2531.
