ตำนานพระฤๅษี

พระฤๅษีอังคต

พระฤๅษีองค์นี้ก็เป็นผู้บำเพ็ญตบะธรรมได้เชี่ยวชาญ ซึ่งเป็นอาจารย์ของพาลี กษัตริย์ผู้ครอบครองเมืองกีดกินษ์นคร(เป็นบุตรของพระอินทร์) ในกาลครั้งหนึ่ง หลังจากท้าววิรุฬหกถอดสังวาลย์นาค ฟาดตุ๊กแกสารภูตาย แล้วเขาไกรลาสก็ทรุดเอียง ทศกัณฑ์มาชลอให้ตั้งตรงได้ก็ขอพระอุมาเอาไปหมายจะได้เป็นชายา แต่พระนารายณ์หาอุบายลงมาขัดจังหวะ จนกระทั่งทศกัณฑ์ต้องนำพระอุมาไปคืน แล้วจึงทูลขอ นางมณโฑ (มณฑก) พระอิศวรก็ประทานให้ทศกัณฑ์จึงอุ้มนางมณโฑเหาะไป ก็บังเอิญพาลีเห็นเข้าก็จึงโกรธ โดยหาว่าพาผู้หญิงเหาะข้ามหัว จึงขว้างพระขรรค์เหาะขึ้นไปสู้รบกับทศกัณฑ์ แล้วแย่งเอานางมณโฑไปได้ต่อมาทศกัณฑ์ก็ไปหาพระฤๅษีผู้ที่เป็นอาจารย์ให้ช่วย ส่วนพระอาจารย์ก็แนะนำให้ไปหาพระฤๅษีอังคต ในที่สุดพระฤๅษีอังคตก็เกลี้ยกล่อมให้พาลีคืนนางมณโฑ แต่ในขณะนั้นนางมณโฑได้ตั้งครรภ์ถึง ๗ เดือน ยังไม่ครบกำหนดคลอด พระฤๅษีจึงทำพิธีใช้คาถาสะเดาะเอาลูกในท้องของนางมณโฑออก แล้วนำไปฝากไว้ในท้องแพะ แล้วพาลีก็ส่งนางมณโฑคืนให้กับทศกัณฑ์ไป เมื่อครบกำหนดพระฤๅษีก็แหวะท้องแพะเอาทารกนั้นออกมา มีรูปร่างเป็นลิงเหมือนพ่อกายมีสีเขียวเหมือนพ่อแต่ทว่ามีฤทธิ์มาก พระฤๅษีจึงตั้งชื่อให้คล้ายกับท่านเองว่า องคตนี่คือประวัติดั้งเดิมของพระฤๅษีอังคต ท่านมีความเก่งกล้าสามารถมาก

พระฤๅษีอังคต สวมชฏาดอกสีลำโพงสีกลัก หรือยอดบายศรีหนังเสือ

หนังสืออ้างอิง : ตำนานพระฤๅษีของ อ. จีนประดิษฐ์