วรรณกรรม สุภาษิต ข้อคิด คำคม สำนวน โวหาร งานเขียน >>
(ร่าย กาพย์ กลอน โคลง ฉันท์)
กาพย์สารวิลาสินี
กาพย์ตุรังคธาวี
กาพย์ตุรังคธาวี เป็นกาพย์ที่มีลักษณะดังม้าย่อง ในคัมภีร์กาพย์สารวิลาสินี มีบทบัญญัติว่า
ตติเย สตฺตเม ฐาเน เทฺว สรา โหนฺติ เต สมา,
ทฺวาทสวีสฐาเนสุ เทฺว สรา จ ฐิตา สมา,
ปณฺณรสสตฺตรสฏฺ- ฐาเนสุ เทฺว สรา สมา,
เตวีสปญฺจวีสติฏฺ- ฐาเนสุ เทฺว สรา สมา,
อฏฺฐวีสจตฺตาฬีส- อฏฺฐาฬีสาสุ เต ตโย
เอกตฺตึสปญฺจตึสฏฺ- ฐาเนสุ เทฺว สรา สมา,
เตตาฬีสปญฺจตาฬีสฏฺ ฐาเนสุ เทฺว สรา สมา,
เอกปญฺญาสเตปญฺญาสฏฺ- ฐาเนสุ เทฺว สรา สมา,
ยสฺมึ ลกฺขณมิทญฺเจ ตุรงฺคธาวิ นาม สา
แปลว่า สระ ๒ ตัว คือ ตัวที่ ๓ กับที่ ๗, ที่ ๑๒ กับที่ ๒๐, ที่ ๑๕ กับที่ ๑๗, ที่ ๒๓ กับที่ ๒๕, ที่ ๓๑ กับที่ ๓๕, ที่ ๔๓ กับที่ ๔๕, และที่ ๕๑ กับที่ ๕๓ สระ ๓ ตัว คือ ที่ ๒๘ กับที่ ๔๐ และที่ ๔๘ เสมอกัน หากในกาพย์ใดมีลักษณะเช่นนี้ กาพย์นั้นชื่อว่า ตุรังคธาวี
จึงถือเอาความได้ว่า กาพย์ตุรังคธาวี บทหนึ่งมี ๔ บาท รวม ๕๖ คำ มีสัมผัสดังกล่าวแล้ว เฉพาะคำสุดท้ายของบาทที่ ๔ ส่งสัมผัสไปยังคำที่พร้อมจะรับในบทที่จะแต่งต่อไป

แผนผัง กาพย์ตุรังคธาวี
- กาพย์วิชชุมาลี
- กาพย์มหาวิชชุมาลี
- กาพย์จิตรลดา
- กาพย์มหาจิตรลดา
- กาพย์สินธุมาลี
- กาพย์มหาสินธุมาลี
- กาพย์นันททายี
- กาพย์มหานันททายี
- กาพย์วชิรปันตี
- กาพย์มหาวชิรปันตี
- กาพย์พรหมคีติ
- กาพย์มัณฑกคติ
- กาพย์ตุรังคธาวี
- กาพย์มหาตุรังคธาวี
กาพย์สารวิลาสินี
- กาพย์กากคติ
กาพย์คันถะ
กาพย์พิเศษ
โวหาร
ประเภทกวีนิพนธ์
ฉันทลักษณ์
สระ
พยัญชนะ
เครื่องประกอบอื่น
การอ่านคำประพันธ์
ร่าย
กาพย์
กลอน
โคลง
ฉันท์


