ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ บุคคลสำคัญ ประเทศและทวีป >>
หลักสูตรและหนังสือเรียนภาษาไทย
นางสาวนิจสุดา อภินันทาภรณ์
หัวหน้าสถาบันภาษาไทย สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
หนังสือเรียนภาษาไทยที่ควรรู้จัก
จินดามณี
เป็นแบบเรียนเล่มแรก แต่งโดยพระโหราธิบดี ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช คำว่า จินดามณีหมายถึง แก้วสารพัดนึก ผู้แต่งใช้ชื่อนี้เพื่อให้มีความหมายว่า ผู้ใดได้เรียนหนังสือนี้แล้วจะแตกฉานทางภาษาไทย เหมือนมีแก้วสารพัดนึก
หนังสือจินดามณี เป็นหนังสือแบบเรียนเพื่อสอนอ่านและเขียน การสอนมุ่งเพื่อการเขียนคำศัพท์ต่าง ๆ ให้ถูกต้อง พร้อมทั้งการผันเสียง เมื่ออ่านเขียนได้ถูกต้องแล้วจึงแต่งคำประพันธ์ และรหัสต่าง ๆ ซึ่งเป็นศาสตร์ชั้นสูงในสมัยนั้น เช่น รหัส ได้แก่ อักษรเลขไทยนับ ๓ เป็นต้น ผู้ที่จะถอดข้อความจะต้องรู้รหัสต่าง ๆ เช่น ตัวอักษรที่มีรหัสเป็นตัวเลขหรือการชักตัวอักษรจากคำประพันธ์เพื่อนำมาประสมให้เป็นข้อความติดต่อกันและอ่านได้ความ
จินดามณีมีหลายฉบับ แบ่งออกเป็นประเภทใหญ่ ๆ คือ จินดามณีฉบับความแปลก คือ ฉบับที่มีข้อความส่วนมากแปลกไปจากจินดามณีฉบับอื่น ๆ จินดามณีฉบับความพ้อง คือ ฉบับที่มีข้อความพ้องกันเป็นส่วนมาก มีที่แตกต่างกันเพียงเล็กน้อย จินดามณีฉบับพระนิพนธ์ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท และจินดามณีฉบับหมอบรัดเลย์ เหตุที่มีหลายฉบับ อาจเป็นเพราะเป็นหนังสือแบบเรียนที่สำคัญมาก มีการคัดลอกกันต่อ ๆ มา ผู้คัดลอกได้เขียนคำอธิบายเพิ่มเติมบ้างหรือนำข้อความจากหนังสืออื่นมาแทรกบ้าง สันนิษฐานว่าที่ใช้เป็นแบบเรียนนั้น คงเป็นจินดามณีฉบับความพ้อง เพราะมีจำนวนมากฉบับกว่าจินดามณีฉบับอื่น ๆ
- จินดามณี
- ประถม ก กา
- สุบินทกุมาร
- ประถมมาลา
- แบบเรียนหลวง
- แบบเรียนเร็ว
- แบบสอนอ่านของกรมศึกษาธิการ
- แบบเรียนใหม่
- แบบเรียนชุดบันไดก้าวหน้า
- สมัยสุโขทัย
- สมัยกรุงศรีอยุธยา
- สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น
- สมัยรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่ปลายรัชกาลที่ ๔ ถึงสมัยรัชกาลที่ ๕
- กรมศึกษาธิการ (พ.ศ. ๒๔๓๐)
- กระทรวงธรรมการ (พ.ศ. ๒๔๓๕ ๒๔๕๓)
- หลังเปลี่ยนแปลงการปกครองถึงปัจจุบัน
- หนังสือเรียนภาษาไทยฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๓๓
- หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๔๔
- หนังสือสาระการเรียนรู้พื้นฐาน
- หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑
- หนังสือเรียนภาษาไทยที่ควรรู้จัก
อ้างอิง
- วิชาการ,กรม, ๒๕๒๐ ความเป็นมาของแบบเรียนไทย. ห้างหุ้นส่วนจำกัด จงเจริญการพิมพ์.
- วิชาการและมาตรฐานการศึกษา,สำนัก,๒๕๕๒. ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้
- ภาษาไทย ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
- วิชาการและมาตรฐานการศึกษา,สำนัก, ๒๕๔๔.หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๔๔.
- โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.ศึกษาธิการ,กระทรวง, ๒๕๔๕. วิชาการวิจักษณ์ สำนักพิมพ์องค์การค้าของคุรุสภา.