เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์ >>

การทำปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพ

ปัจจุบันหรือย้อนหลังไปอีก 10-15 ปี เกษตรกรมีการใช้ปุ๋ยเคมีในการปลูกพืชเพื่อเร่งความเจริญเติบโตให้ผลผลิตต่อไร่สูง โดยไม่คำนึงถึงการทำให้สภาพของดินเสียหายและจุลินทรีย์ในดินถูกทำลายลงไป วัสดุต่างๆ ที่มีอยู่ตามธรรมชาติก็ไม่นำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ ทำให้สภาพสิ่งแวดล้อมค่อยๆ ถูกทำลายลงไปและปุ๋ยเคมีเริ่มมีราคาสูงขึ้น แต่เกษตรกรยังไม่เปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ปุ๋ยเคมี ฉะนั้น การทำปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพและสารไล่แมลงเพื่อลดค่าใช้จ่ายรักษาสภาพของดิน บำรุงดินและสภาพแวดล้อมให้ดีขึ้นตลอดจนการใช้วัสดุที่เหลือใช้นำมาแปรรูปให้เกิดประโยชน์ให้มากที่สุด เช่น ฟาง หญ้าสด กากอาหาร อื่น ๆ ดังนั้นการทำปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพและสารไล่แมลงก็จะทำให้ลดค่าใช้จ่ายลงเป็นอย่างมาก 50 – 70 %

น้ำหมักฮอร์โมนพืชสีเขียว(น้ำแม่)

วัสดุที่ใช้ในการทำปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพเพื่อการเจริญเติบโต แตกหน่อ ยอด ใบอ่อน ลำต้นแข็งแรง มีดังนี้

1. ผักสดทุกชนิด เช่น ผักบุ้ง ผักตบชวา ต้นกล้วย ใบกล้วย 3 กก.
2. กากน้ำตาล 1 กก.
3. น้ำหรือน้ำแช่ข้าวเหนียว 5 ลิตร
4. EM 200 ซีซี (ผสมให้เข้ากัน)

วิธีทำ

1. นำวัสดุมาหั่นเป็นชิ้น ขนาด 1-2 นิ้ว
2. นำวัสดุมาคลุกเคล้ากับกากน้ำตาลฯ
3. หมัก 15 วัน ลงถังเติมน้ำ 5 ลิตร EM หรือ รำ 1/2 กก. พักทิ้งไว้อีก 15 วัน ถ้ามีกลิ่นให้เติมกากน้ำตาล 1 แก้ว และน้ำ 1 ลิตร อัตราส่วนที่ใช้ น้ำหมักผสมสมน้ำ 1:1,000 ส่วน รดเช้าเย็น ห้ามรดต้นไม้ในระยะออกดอก ผล เพราจะทำให้ดอกและผลร่วง

น้ำหมักฮอร์โมนผลไม้สุก(น้ำพ่อ)

วัสดุ

1. ผลไม้สุกทุกชนิด เช่นกล้วยสุก สับปะรดสุก ฟักทองแก่ แตงโมสุก ฯ 3 กก.
2. กากน้ำตาล 1 กก.
3. น้ำเปล่า 5 ลิตร
4. EM 200 ซีซี(นำผสมให้เข้ากันทุกอย่าง)

วิธีทำ

นำวัสดุมาคลุกเคล้ากันทิ้งไว้ 15 วัน แล้วเติมน้ำ กากน้ำตาล รำอ่อนลงไปหมักต่ออีก 15 วัน จึงนำไปใช้ถ้ามีกลิ่นให้เติมกากน้ำตาล 1 แก้ว ลงไปและเติมน้ำ 1 ลิตร

ประโยชน์

กระตุ้นการงอกของราก การออกดอก บำรุงผล การใช้ผสมกับน้ำอัตราส่วน 1:1,000 ส่วน รดในระยะต้นไม้ออกดอกออกผลห้ามใช้กับต้นไม้ที่ยังไม่ถึงเวลาให้ออกดอก ออกผล เมื่อมีกลิ่นให้เติมกากน้ำตาล 1 แก้ว และน้ำ 1 ลิตร

น้ำหมักฮอร์โมนของปลาและหอยเชอรี่(กากอาหาร)

1. เศษเนื้อปลา ปลาเน่า หรือหอยเชอร์รี่หรือขยะ 1 กก.
2. กากน้ำตาล 1 กก.
3. EM 300 ซีซี
4. น้ำ (น้ำแช่ข้าวเหนียว) 3 ลิตร

วิธีทำ

ผสมให้เข้ากันหมักทิ้งไว้ 1 เดือน แล้วนำไปใช้อัตราส่วนผสมน้ำ 1:1,000 ส่วน สำหรับหอยเชอร์รี่ให้ทุบเฉพาะเปลือกหอยแตกเท่านั้น ถ้าเปิดดูเมื่อมีกลิ่นเหม็นให้เติมน้ำตาลทรายแดง 1/2 กก. หรือ น้ำตาล 1 แก้ว และเติมน้ำ 1 ลิตร

ในการทำปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพตามเกษตรกรเรียกชื่อต่างกันกับทางวิชาการ คือ ฮอร์โมนพืชสีเขียวเรียกน้ำแม่ บำรุงต้นใบ การออกดอก ส่วนฮอร์โมนพืชผลไม้สุกหรือสัตว์ต่าง ๆ ของหอมเรียกน้ำพ่อ ใช้บำรุงดอก ผล เมื่อเกษตรกรนำไปใช้แล้วได้ผลมีการรวมกลุ่มกันจัดทำ โดยความร่วมมือของทางราชการจะจ่ายวัสดุในการหมักและกากน้ำตาลมาใช้ส่วนวัสดุในการทำให้เกษตรกรจัดหามีการจัดทำแล้วทุกหมู่บ้านในตำบลที่รับผิดชอบเพราะได้ผลลดการใช้ปุ๋ยเคมีและรายจ่ายด้วย

ข้อมูล : นายนริศ ปิ่นคำ ตำแหน่ง เจ้าพนักงานการเกษตร 6