ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>
พุทธธรรมขั้นพื้นฐาน
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนากับพิธีสำคัญทางพระพุทธศาสนา
ความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีต่อสังคมไทย
การนับถือพระพุทธศาสนาของชาวไทย
พระมหากษัตริย์ไทยกับพระพุทธศาสนา
พระพุทธศาสนาในฐานะเป็นเอกลักษณ์และมรดกของชาติไทย
การปฏิบัติตนในฐานะพุทธมามกะ
พระมหากษัตริย์ไทยกับพระพุทธศาสนา
3
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระปิยะมหาราช ก็ได้ทรงแสดงน้ำพระทัยของพระองค์ต่อพระพุทธศาสนา ดังปรากฏในพระราชหัตถเลขาถึง เซอร์ เอดวินอาร์โนลด์ ผู้แต่งหนังสือประทีปแห่งทวีปอาเชีย ณ กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ความตอนหนึ่งว่า
พระราชบิดาของฉัน ได้ทรงสละเวลาเป็นส่วนใหญ่ในการศึกษาและคุ้มครองศาสนาของชาติ ส่วนฉันได้ขึ้นครองราชย์ในขณะอายุยังน้อย จึงไม่มีเวลาที่จะเป็นนักศึกษาอย่างพ่อฉันเองมีความสนใจในการศึกษาหนังสือหลักธรรมต่าง ๆ สนใจที่จะคุ้มครองศาสนาของเราและต้องการให้มหาชนทั่วไปมีความเข้าใจถูกต้อง
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชการที่ ๖
ได้มีพระราชดำรัสมากมายเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา
ดังตัวอย่างที่ปรากฏในพระบรมราโชวาทเรื่องเทศนาเสือป่าตอนหนึ่งว่า
พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาสำหรับชาติเรา
.. ศาสนาในสมัยนี้เป็นของที่แยกจากชาติไม่ได้
เป็นความจำเป็นที่เราทั้งหลายผู้เป็นไทย จะต้องมั่นอยู่ในศาสนา
พระพุทธศาสนาซึ่งเป็นศาสนาสำหรับชาติเรา
เพราะฉะนั้น เป็นหน้าที่ของเราทั้งหลายที่จะช่วยกันบำรุงรักษาพระพุทธศาสนา
อย่าให้เสื่อมสูญไป การที่บำรุงพระพุทธศาสนาเราต้องรู้สึกก่อนว่า
หลักของพระพุทธศาสนาคืออะไร
เราจะถือว่า เราเป็นไทยด้วยกันหมด เราจะต้องรักษาความเป็นไทยของเราให้ยั่งยืน
เราจะต้องรักษาพระพุทธศาสนาให้ถาวรวีวัฒนาการ
อย่างที่เป็นมาแล้วหลายชั่วโคตรของเราทั้งหลาย
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช รัชกาลปัจจุบัน
ก็ได้ทรงมีพระราชดำรัสในโอกาสเสด็จออกทรงผนวช เมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๔๙๙ ว่า
โดยที่พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติของเรา ทั้งตามความศรัทธาเชื่อมั่นของข้าพเจ้าเองก็เห็นเป็นศาสนาที่ดีศาสนาหนึ่ง เนื่องในบรรดาสัจธรรมคำสั่งสอนอันชอบด้วยเหตุผล จึงเคยคิดอยู่ว่าถ้ามีโอกาสอำนวย ข้าพเจ้าควรจะได้บวชสักเวลาหนึ่งตามราชประเพณี ซึ่งจัดเป็นทางสนองพระเดชพระคุณพระราชบุพการีตามคตินิยมด้วย และนับตั้งแต่ข้าพเจ้าได้ครองราชย์สืบสันตติวงศ์ต่อจากสมเด็จพระเชษฐาธิราช ก็ล่วงมากว่าสิบปีแล้ว เห็นว่าน่าจะถึงเวลาที่ควรจะทำตามความตั้งใจไว้นั้นแล้วประการหนึ่ง . จึงได้ตกลงใจที่จะบรรพชาอุปสมบทในวันที่ ๒๒ เดือนนี้
พระราชดำรัสทั้งหลายที่ได้อัญเชิญมานี้ เป็นพระราชดำรัสของพระมหากษัตริย์ที่ทรงความสำคัญยิ่ง หลายพระองค์หลายยุคหลายสมัยได้ตรัสไว้ในทำนองเดียวกัน จึงเป็นหลักฐานยืนยันที่ชัดเจนว่า พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่บรรพบุรุษของเราได้ยอมรับนับถือเป็นศาสนาประจำชาติและเป็นสถาบันหลักของชาติสืบเนื่องติดต่อกันมา พระมหากษัตริย์ไทยมีส่วนสำคัญเป็นอย่างมากในการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา จนทำให้ศาสนาเจริญรุ่งเรืองเป็นที่พึ่งทางใจของคนไทยมาโดยตลอด สามารถที่จะแบ่งเป็นสมัยต่าง ๆ เพื่อให้เห็นความสำคัญที่ชัดเจนได้ดังนี้