สมถะวิปัสสนา

อุปกิเลส ๑๘ ประการ

อุปกิเลส ๑๘ ประการ ย่อมเกิดขึ้น

๑.เมื่อบุคคลใช้สติไปตามเบื้องต้น ท่ามกลาง และที่สุด แห่งลมหายใจออก จิตถึงความฟุ้งซ่านในภายใน ย่อมเป็นอันตรายแก่สมาธิ

๒.เมื่อบุคคลใช้สติไปตามเบื้องต้น ท่ามกลาง และที่สุด แห่งลมหายใจเข้า จิตถึงความฟุ้งซ่านใจภายนอก ย่อมเป็นอันตรายแก่สมาธิ

๓.ความปรารถนาความพอใจลมหายใจเข้า การเที่ยวไปด้วยตัณหา ย่อมเป็นอันตราย แก่สมาธิ

๔.ความปรารถนาความพอใจลมหายใจออก การเที่ยวไปด้วยตัณหา ย่อมเป็นอันตราย แก่สมาธิ

๕.ความหลงในการได้ลมหายใจเข้า แห่งบุคคลผู้ถูกลมหายใจออกเข้าครอบงำ ย่อมเป็นอันตรายแก่สมาธิ

๖.ความหลงในการได้ลมหายใจออก แห่งบุคคลผู้ถูกลมหายใจเข้าครอบงำ ย่อมเป็นอันตรายแก่สมาธิ สติที่ไปตามลมหายใจออก ที่ไปตามลมหายใจเข้า ที่ฟุ้งซ่านในภายใน ที่ฟุ้งซ่านในภายนอก ความปรารถนาลมหายใจออก และ ความปรารถนาลมหายใจเข้า อุปกิเลส ๑๖ ประการนี้ เป็นอันตรายแก่สมาธิอันสัมปยุตด้วยอานาปานสติ อุปกิเลสเหล่านั้นถ้าจิตของบุคคลผู้หวั่นไหว ย่อมเป็นเครื่องไม่ให้หลุดพ้นไปและเป็นเหตุไม่ให้รู้ชัดซึ่งวิโมกข์ให้ถึงความเชื่อต่อผู้อื่นฉะนี้แล

๗.เมื่อพระโยคาวจรคำนึงถึงนิมิต จิตกวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจออกนี้เป็นอันตราย แก่สมาธิ

๘.เมื่อพระโยคาวจรคำนึงถึงลมหายใจออก จิตกวัดแกว่งอยู่ที่นิมิต นี้เป็นอันตรายแก่สมาธิ

๙.เมื่อพระโยคาวจรคำนึงถึงนิมิต จิตกวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจเข้า นี้เป็นอันตรายแก่สมาธิ

๑๐.เมื่อพระโยคาวจรคำนึงถึงลมหายใจเข้า จิตกวัดแกว่งอยู่ที่นิมิต นี้เป็นอันตรายแก่สมาธิ

๑๑.เมื่อพระโยคาวจรคำนึงถึงลมหายใจออก จิตกวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจเข้า นี้เป็น อันตรายแก่สมาธิ

๑๒.เมื่อพระโยคาวจรคำนึงถึงลมหายใจเข้า จิตกวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจออก นี้เป็นอันตรายแก่สมาธิเมื่อคำนึงถึงนิมิต ใจกวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจออก จิตกวัดแกว่งอยู่ที่นิมิต เมื่อคำนึงถึงนิมิต ใจกวัดแกว่งอยู่ที่ลมกายใจเข้า เมื่อคำนึงถึงลมหายใจเข้า จิตกวัดแกว่งอยู่ทีนิมิต เมื่อคำนึงถึงลมหายใจออก ใจกวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจเข้า จิตกวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจออก อุปกิเลส ๖ ประการนี้ เป็นอันตรายแก่สมาธิอันสัมปยุตด้วยอานาปานสติ อุปกิเลสเหล่านี้ ถ้าจิตของบุคคลผู้หวั่นไหว ย่อมเป็นเครื่องไม่ให้หลุดพ้นไปและเป็นเหตุไม่ให้รู้ชัดซึ่งวิโมกข์ ให้ถึงความเชื่อต่อผู้อื่น ฉะนี้แล

๑๓.จิตที่แล่นไปตามอตีตารมณ์ ตกไปฝ่ายข้างฟุ้งซ่าน นี้เป็นอันตรายแก่สมาธิ

๑๔.จิตที่ปรารถนาอนาคตารมณ์ ถึงความฟุ้งซ่าน ย่อมเป็นอันตรายแก่สมาธิ

๑๕.จิตที่หดหู่ ตกไปข้างฝ่ายเกียจคร้าน ย่อมเป็นอันตรายแก่สมาธิ

๑๖.จิตที่ถือจัด ตกไปข้างฝ่ายฟุ้งซ่าน ย่อมเป็นอันตรายแก่สมาธิ

๑๗.จิตที่รู้เกินไป ตกไปข้างฝ่ายความกำหนัด ย่อมเป็นอันตรายแก่สมาธิ

๑๘.จิตที่ไม่รู้ ตกไปข้างฝ่ายพยาบาท ย่อมเป็นอันตรายแก่สมาธิ

จิตที่แล่นไปตามอตีตารมณ์ ๑ ที่ปรารถนาอนาคตารมณ์ ๑จิตที่หดหู่ ๑ที่ถือจัด ๑ที่รู้เกินไป ๑ ที่ไม่รู้ ๑ ย่อมไม่ตั้งมั่น

อุปกิเลส ๖ ประการนี้ เป็นอันตรายแก่สมาธิอันสัมปยุตด้วยอานาปานสติ อุปกิเลสเหล่านั้น ย่อมเป็นเหตุ ให้บุคคลผู้มีความดำริเศร้าหมอง ไม่รู้ชัดซึ่งอธิจิตฉะนี้แล

เมื่อพระโยคาวจรใช้สติไปตามเบื้องต้น ท่ามกลาง และที่สุดแห่งลมหายใจออก กายและจิตย่อมมีความปรารภ หวั่นไหวดิ้นรน เพราะจิตถึงความฟุ้งซ่านในภายใน

เมื่อพระโยคาวจรใช้สติไปตามเบื้องต้น ท่ามกลาง และที่สุดแห่งลมหายใจเข้า กายและจิตยอ่มมีความปรารภ หวั่นไหว และดิ้นรน เพราะจิตถึงความฟุ้งซ่าน ณ ภายนอก กายและจิตย่อมมีความปรารภหวั่นไหว และดินรนเพราะความปรารถนา เพราะความพอใจลมหายใจออก เพราะความเที่ยวไปด้วยตัณหา กายและจิตย่อมมีความปรารถหวั่นไหวและดิ้นรน เพราะความปรารถนาเพราะความพอใจลมหายใจเข้า เพราะความเที่ยวไปด้วยตัฒหา กายและจิตย่อมมีความปรารภ หวั่นไหวและ ดิ้นรน เพราะความที่พระโยคาวจรถูกลมหายใจออกครอบงำเป็นผู้ถูกลมหายใจเข้าครอบงำ เป็นผู้หลงไหลในการได้ลมหายใจออก กายและจิต ย่อมมีความปรารภหวั่นไหวและดิ้นรน เพราะความที่จิตของพระโยคาวจรเป็นผู้คำนึงถึงนิมิต กวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจออก กายและจิตย่อมปรารภ หวั่นไหวดิ้นรน เพราะความที่จิตของพระโยคาวจรผู้คำนึงถึงลมหายใจออก กวัดแกว่งอยู่ที่นิมิต กายและจิตย่อมมีความปรารภ หวั่นไหว และ ดิ้นรน เพราะความที่จิตของพระโยคาวจรผู้คำนึงถึงนิมิต กวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจ กายและจิต ย่อมมีความปรารภหวั่นไหวและดิ้นรน เพราะความที่จิตของพระโยคาวจรผู้คำนึงถึง ลมหายใจเข้า กวัดแกว่งอยู่ที่นิมิต กายและจิตย่อมมีความปรารภหวั่นไหวและดิ้นรน เพราะความที่จิตของพระโยคาวจรผู้คำนึงถึงลมหายใจออก กวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจเข้า

กายและจิตย่อมมีความปรารภหวั่นไหวดิ้นรนเพราะความที่จิตของพระโยคาวจรผู้คำนึงถึงลมหายใจเข้า กวัดแกว่งอยู่ที่ลมหายใจออก กายและจิตย่อมมีความปรารภหวั่นไหว และดิ้นรน จิตกวัดแกว่งไปตามอตีตารมณ์ตกไปข้างฝ่ายความฟุ้งซ่านกายและจิตย่อมมีความปรารภหวั่นไหวดิ้นรนเพราะจิตหวังถึงอนาคตารมณ์ ถึงความ กวัดแกว่ง กายและจิตย่อมมีความปรารภ หวั่นไหวและดิ้นรน เพราะจิตหดหู่ ตกไป ข้างฝ่ายความเกียจคร้าน กายและจิตย่อมมีความปรารภ หวั่นไหว ดิ้นรน เพราะจิตถือจัด ตกไปข้างฝ่ายอุทธัจจะ กายและจิตย่อมมีความปรารภ หวั่นไหว และดิ้นรน เพราะจิตรู้เกินไป ตกไปข้างฝ่ายความกำหนัด กายและจิตย่อมมีความปรารภ หวั่นไหว และดิ้นรน เพราะจิตไม่รู้ ตกไปข้างฝ่ายพยาบาท

ผู้ใด ไม่บำเพ็ญ ไม่เจริญอานาปานสติ กายและจิตของผู้นั้นย่อมหวั่นไหว ดิ้นรน ผู้ใดบำเพ็ญ เจริญอานาปานัสสติ จิตของผู้นั้น ย่อมไม่หวั่นไหว ไม่ดิ้นรน ฉะนี้แล
ก็แล เมื่อพระโยคาวจร ผู้มีจิตหมดจดจากนิวรณ์เหล่านั้น เจริญสมาธิอันสัมปยุตด้วยอานาปานสติมีวัตถุ ๑๖ ความที่จิตตั้งมั่นเป็นไปชั่วขณะย่อมมีได้ อุปกิเลส ๑๘ เหล่านี้ย่อมเกิดขึ้น

<< ย้อนกลับ | สารบัญ | หน้าถัดไป >>