เรื่อง พระเจ้าอชาตศัตรู

จุลศีล

[๑๐๓] ดูกรมหาบพิตร อย่างไร ภิกษุจึงชื่อว่าเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยศีล

๑. ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ละการฆ่าสัตว์ เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์ วางทัณฑะ วางศาสตรา มีความละอาย มีความเอ็นดู มีความกรุณา หวังประโยชน์แก่สัตว์ทั้งปวงอยู่ ข้อนี้เป็นศีลของเธอประการหนึ่ง
๒. เธอ ละการลักทรัพย์ เว้นขาดจากการลักทรัพย์ รับแต่ของที่เขาให้ ต้องการแต่ของที่เขาให้ ไม่ประพฤติตนเป็นขโมย เป็นผู้สะอาดอยู่ แม้ข้อนี้ก็เป็นศีลของเธอประการหนึ่ง
๓. เธอ ละกรรมเป็นข้าศึกแก่พรหมจรรย์ ประพฤติพรหมจรรย์ ประพฤติห่างไกล เว้นขาดจากเมถุนอันเป็นกิจของชาวบ้าน แม้ข้อนี้ก็เป็นศีลของเธอประการหนึ่ง
๔. เธอ ละการพูดเท็จ เว้นขาดจากการพูดเท็จ พูดแต่คำจริง ดำรงคำสัตย์ มีถ้อยคำเป็นหลักฐาน ควรเชื่อได้ ไม่พูดลวงโลก แม้ข้อนี้ก็เป็นศีลของเธอประการหนึ่ง
๕. เธอ ละคำส่อเสียด เว้นขาดจากคำส่อเสียด ฟังจากข้างนี้ แล้วไม่ไปบอกข้างโน้น เพื่อให้คนหมู่นี้แตกร้าวกัน หรือฟังจากข้างโน้น แล้วไม่มาบอกข้างนี้ เพื่อให้คนหมู่โน้นแตกรัาวกัน สมานคนที่แตกร้าวกันแล้วบ้าง ส่งเสริมคนที่พร้อมเพรียงกันแล้วบ้าง ชอบคนผู้พร้อมเพรียงกัน ยินดีในคนผู้พรัอมเพรียงกัน เพลิดเพลินในคนผู้พร้อมเพรียงกัน กล่าวแต่คำที่ทำให้คนพร้อมเพรียงกัน แม้ข้อนี้ก็เป็นศีลของเธอประการหนึ่ง
๖. เธอ ละคำหยาบ เว้นขาดจากคำหยาบ กล่าวแต่คำที่ไม่มีโทษ เพราะหู ชวนให้รัก จับใจ เป็นของชาวเมือง คนส่วนมากรักใคร่พอใจ แม้ข้อนี้ก็เป็นศีลของเธอประการหนึ่ง
๗. เธอ ละคำเพ้อเจ้อ เว้นขาดจากคำเพ้อเจ้อ พูดถูกกาล พูดแต่คำที่ เป็นจริง พูดอิงอรรถ พูดอิงธรรม พูดอิงวินัย พูดแต่คำมีหลักฐานมีที่อ้าง มีที่กำหนด ประกอบด้วยประโยชน์ โดยกาลอันควร แม้ข้อนี้ก็เป็นศีลของเธอประการหนึ่ง
๘. เธอ เว้นจากการพรากพืชคาม และภูตคาม
๙. เธอ ฉันหนเดียว เว้นการฉันในราตรี งดการฉันในเวลาวิกาล
๑๐. เธอ เว้นขาดจากการฟ้อนรำ ขับร้อง ประโคมดนตรี และดูการเล่น อันเป็นข้าศึกแก่กุศล
๑๑. เธอ เว้นขาดจากการทัดทรงประดับและตบแต่งร่างกาย ด้วยดอกไม้ ของหอมและเครื่องประเทืองผิว อันเป็นฐานแห่งการแต่งตัว
๑๒. เธอ เว้นขาดจากการนั่งนอนบนที่นั่งที่นอนอันสูงใหญ่
๑๓. เธอ เว้นขาดจากการรับทองและเงิน
๑๔. เธอ เว้นขาดจากการรับธัญญาหารดิบ
๑๕. เธอ เว้นขาดจากการรับเนื้อดิบ
๑๖. เธอ เว้นขาดจากการรับสตรีและกุมารี
๑๗. เธอ เว้นขาดจากการรับทาสีและทาส
๑๘. เธอ เว้นขาดจากการรับแพะและแกะ
๑๙. เธอ เว้นขาดจากการรับไก่และสุกร
๒๐. เธอ เว้นขาดจากการรับช้าง โค ม้า และลา
๒๑. เธอ เว้นขาดจากการรับไร่นาและที่ดิน
๒๒. เธอ เว้นขาดจากการประกอบทูตกรรม และการรับใช้
๒๓. เธอ เว้นขาดจากการซื้อการขาย
๒๔. เธอ เว้นขาดจากการโกงดัวยตาชั่ง การโกงด้วยของปลอม และการโกงด้วยเครื่องตวงวัด
๒๕. เธอ เว้นขาดจากการรับสินบน การล่อลวงและการตลบตะแลง
๒๖. เธอ เว้นขาดจากการตัด การฆ่า การจองจำ การตีชิง การปล้น และการกรรโชก แม้ข้อนี้ก็เป็นศีลของเธอประการหนึ่ง