วรรณกรรม สุภาษิต ข้อคิด คำคม สำนวน โวหาร งานเขียน >>

พระอภัยมณี

ตอน พระอภัยมณีครองเมืองผลึก

หน้า 4

เสนาจึงนำความไปทูลพระอภัย พระอภัยทรงฟังแล้วก็ให้พานางมาเฝ้า เห็นนางรูปชั่วตัวดำ แต่กิริยามารยาทประหลาดดี เห็นว่าจะมีความรู้จึงตรัสถามนางว่า มีวิชาอะไร นางทูลตอบว่า เรี่ยวแรงนั้นเห็นจะไม่ไหว ถ้าเอาแต่ที่มีชัยก็จะได้ดังประสงค์ พระอภัยได้ฟังเห็นแหลมหลัก จึงตรัสถามว่า ถ้าจะให้มีชัยนั้นจะคิดอ่านประการใด นางวาสีจึงทูลตอบว่า

ศึกไม่มีที่จะว่าล่วงหน้าไป
ก็ยังไม่ต้องดำรงวิชาการ

แม้นเมื่อไรไพรีมีมาบ้าง
ดูกำลังข้าศึกซึ่งฮึกหาญ
จึงปราบปรามตามกระบวนพอควรการ
จะคิดอ่านเอาแต่ใจก็ไม่เคย
ฯลฯ

ข้าพเจ้าเล่าเรียนความรู้ไว้
ไม่ใช้ไพร่พลมากลำบากกาย

ขอแต่ผู้คู่คิดสักคนหนึ่ง
แต่พอพึ่งพูดได้ดังใจหมาย
จะผันแปรแก้กันอันตราย
มิให้อายอัปราปัจจามิตร ฯ

พระอภัยได้ฟังก็ให้สงสัย จึงซักถามความในแล้วบอกว่า จะเลี้ยงไว้เป็นที่ปรึกษา เป็นพี่เลี้ยงเจ้าขรัวนาย หรือรักที่จะเป็นฝ่ายกรมท่าเสนาใน นางตอบว่าไม่ต้องการยศศักดิ์ แต่จะขอเป็นองค์มเหสี ถ้าไม่เมตตาก็จะขอลาไป แล้วทูลว่า

นางทูลว่า ข้าน้อยนี้รูปชั่ว
ก็รู้ตัวมั่นคงไม่สงสัย
แต่แสนงามความรู้อยู่ในใจ
เหมือนเพชรไพฑูรย์ฝ้าไม่ราคี
ฯลฯ

แม้นทรงศักดิ์รักโฉมประโลมสวาท
ไม่เลี้ยงปราชญ์ไว้บำรุงซึ่งกรุงศรี
ก็ผิดอย่างทางทำเนียบประเวณี
เห็นคนดีจะไม่มาสามิภักดิ์
ฯลฯ

พระอภัยได้ฟังนางเห็นเฉียบแหลม แต่การที่จะให้นางเป็นชายาก็ยังขัดขวาง จึงให้เลี้ยงไว้เป็นนางพระสนม เป็นเอกอัครสนมนายอยู่ฝ่ายใน

นับแต่นั้นมา บรรดาข้าเฝ้าเหล่าอำมาตย์และราษฎรทั้งหลาย ก็รู้แจ้งว่าพระอภัยคิดบำรุงบ้านเมือง มีน้ำพระทัยรักผู้รู้วิชา บรรดาข้าแผ่นดินก็มีความยินดีโดยทั่วกัน

<< ย้อนกลับ || สารบัญ || หน้าถัดไป >>