บทบัญญัติที่ 8 : มาตรฐานการครองชีพของประเทศขึ้นอยู่กับความสามารถในการผลิตสินค้าและบริการ

ความแตกต่างของมาตรฐานการครองชีพทั่วโลกเป็นไปอย่างน่าเป็นห่วง ในปี 1993 ชาวอเมริกันโดยทั่วไปมีรายได้ประมาณ 25,000 ดอลลาร์ ขณะที่ชาวเม็กซิโกมีรายได้ประมาณ 7,000 ดอลลาร์ ส่วนไนจีเรียประมาณ 1,500 ดอลลาร์ ความแตกต่างของรายได้เฉลี่ยอย่างสูงนี้สะท้อนผ่านดัชนีวัดคุณภาพชีวิตหลายดัชนี ประชากรของประเทศที่มีรายได้สูงมีโทรทัศน์หลายเครื่องกว่า มีรถยนต์มากคันกว่า มีอาหารการกินดีกว่า มีบริการสุขภาพที่ดีกว่า และมีอายุขัยสูงกว่าคนในประเทศที่มีรายได้ต่ำกว่า

การเปลี่ยนแปลงมาตรฐานการครองชีพเป็นไปอย่างก้าวกระโดด ในสหรัฐอเมริกา การเติบโตของรายได้หลังปรับด้วยต้นทุนการครองชีพแล้ว สูงขึ้นร้อยละ 2% ต่อปี ด้วยอัตราดังกล่าว สหรัฐอเมริกามีรายได้เฉลี่ยเพิ่มขึ้น 2 เท่าในทุก ๆ 35 ปี ในบางประเทศ การเติบโตทางเศรษฐกิจเป็นไปอย่างรวดเร็วกว่า ตัวอย่างเช่น ประเทศญี่ปุ่น รายได้เฉลี่ยเพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่าในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา ส่วนประเทศเกาหลีใต้ รายได้เฉลี่ยเพิ่มขึ้นอีกเท่าตัวในช่วงระยะเวลาเพียง 10 ปี

อะไรคือสิ่งที่สามารถอธิบายการเปลี่ยนแปลงมาตรฐานการครองชีพของประเทศต่าง ๆ อย่างขนานใหญ่ในช่วงเวลาที่ผ่านมา ? คำตอบนี้ง่ายจนน่าแปลกใจ ความแตกต่างของมาตรฐานการครองชีพของประเทศต่าง ๆ ขึ้นอยู่กับ “ผลิตภาพ” (productivity) ของแต่ละประเทศนั่นเอง “ผลิตภาพ” หมายถึง จำนวนสินค้าและบริการที่ผลิตขึ้นจากเวลาแต่ละชั่วโมงทำงานของคนงาน ประเทศที่คนงานสามารถผลิตสินค้าและบริการได้เป็นจำนวนมากต่อหนึ่งหน่วยเวลา ประชาชนส่วนใหญ่ก็จะมีมาตรฐานการครองชีพสูง ในประเทศที่มีผลิตภาพต่ำกว่า คนในประเทศนั้นก็ต้องอดทนกับชีวิตความเป็นอยู่ที่ขาดแคลน อัตราการเติบโตของผลิตภาพในประเทศเป็นตัวกำหนดอัตราการเติบโตของรายได้เฉลี่ย

ความสัมพันธ์พื้นฐานระหว่างผลิตภาพและมาตรฐานการครองชีพเป็นความสัมพันธ์ง่าย ๆ แต่หากจะเข้าใจนัยของมันต้องมองให้ลึก ถ้าผลิตภาพเป็นปัจจัยกำหนดตัวแรกของมาตรฐานการครองชีพ ปัจจัยกำหนดอื่น ๆ ก็จะมีความสำคัญรองลงไป ตัวอย่างเช่น หลายคนคิดว่า ในช่วงศตวรรษที่ผ่านมา มาตรฐานการครองชีพของสหรัฐอเมริกาที่เพิ่มขึ้นเป็นเพราะผลการดำเนินงานของสหภาพแรงงานและกฎหมายค่าจ้างขั้นต่ำ แต่แท้จริงแล้ว ฮีโร่ที่แท้จริงของคนงานอเมริกันคือผลิตภาพที่เพิ่มขึ้นของพวกเขาต่างหาก หรือกรณีการเติบโตของรายได้สหรัฐอเมริกาที่เชื่องช้าในช่วง 1-2 ปีมานี้ถูกนักวิเคราะห์มองว่าเป็นเพราะการแข่งขันที่สูงขึ้นจากประเทศญี่ปุ่นและประเทศอื่น ๆ แต่จริง ๆ แล้ว ไม่ใช่เพราะการแข่งขันจากต่างชาติ หากเป็นเพราะการเติบโตของผลิตภาพที่ลดลงของสหรัฐอเมริกาเองต่างหาก

ความสัมพันธ์ระหว่างผลิตภาพและมาตรฐานการครองชีพมีผลเกี่ยวพันอย่างลึกซึ้งต่อนโยบายสาธารณะด้วย เมื่อพิจารณาว่านโยบายสาธารณะจะกระทบมาตรฐานการครองชีพอย่างไร คำถามสำคัญคือ นโยบายนั้นกระทบความสามารถในการผลิตสินค้าและบริการอย่างไร หากต้องการเพิ่มมาตรฐานการครองชีพ ผู้กำหนดนโยบายต้องเพิ่มผลิตภาพโดยเพิ่มการศึกษาให้แก่คนงาน ลงทุนด้านเครื่องมืออุปกรณ์ที่ใช้ผลิตสินค้าและบริการ และสามารถเข้าถึงเทคโนโลยีที่ดีที่สุดได้

ตลอดช่วงทศวรรษที่ผ่านมา ข้อโต้แย้งส่วนใหญ่ในสหรัฐอเมริกามีจุดศูนย์กลางอยู่ที่ประเด็นการขาดดุลงบประมาณของรัฐบาล นั่นคือการที่รัฐบาลใช้จ่ายมากกว่ารายรับที่ได้มา หากเราพิจารณาให้ดี การขาดดุลงบประมาณจะส่งผลด้านกลับต่อผลิตภาพ เมื่อรัฐบาลต้องหาเงินมาชดเชยส่วนขาดดุล รัฐบาลอาจกู้เงินในตลาดการเงิน เหมือนอย่างที่นักศึกษากู้เงินมาใช้จ่ายค่าเล่าเรียน หรือเหมือนบริษัทกู้เงินมาสร้างโรงงานใหม่ แต่เมื่อรัฐบาลกู้เงินในตลาด ปริมาณเงินทุนที่เหลือสำหรับให้เอกชนกู้ยืมก็จะน้อยลง นั่นคืองบประมาณขาดดุลทำให้การลงทุนด้านทรัพยากรมนุษย์(เช่นค่าใช้จ่ายสำหรับการศึกษา) และการลงทุนด้านทุนกายภาพ(เช่น โรงงานใหม่) ลดน้อยลง งบประมาณขาดดุลจึงถูกมองว่าเป็นต้นเหตุของที่ทำให้การเติบโตของมาตรฐานการครองชีพลดลง ทั้งนี้เนื่องจากการลงทุนที่ลดลงในปัจจุบันหมายถึงผลิตภาพที่ลดลงในอนาคต