ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์ >>
ปรัชญาและอุดมการณ์ในการพัฒนาตนเอง
ความหมายของปรัชญาและอุดมการณ์
แนวคิดเกี่ยวกับปรัชญาและอุดมการณ์ในการพัฒนาตนเอง
การกำหนดปรัชญาและอุดมการณ์ในการพัฒนาตนเอง
ปรัชญาแห่งความสำเร็จ
ประโยชน์ของการกำหนดปรัชญาและอุดมการณ์ในการพัฒนาตนเอง
แนวทางการกำหนดปรัชญาและอุดมการณ์ในการพัฒนาตนเอง
การส่งเสริมปรัชญาและอุดมการณ์ในการพัฒนาตนเอง
แนวทางการกำหนดปรัชญาและอุดมการณ์ในการพัฒนาตนเอง
แนวทางการกำหนดปรัชญาและอุดมการณ์ของบุคคลให้บรรลุตามเป้าหมายของตนเองและองค์การนั้น สามารถพิจารณาได้จากการจำแนกบุคคลได้ 3 กลุ่ม ดังนี้
- กลุ่มผู้ที่ไม่มีปรัชญา และอุดมการณ์เลย หรือมีปรัชญาและอุดมการณ์ไม่แน่นอน
- กลุ่มผู้ที่มีปรัชญา และอุดมการณ์ที่ไม่เหมาะสม ไม่สอดคล้องกับมาตรฐานความดีที่สังคมส่วนใหญ่ยอมรับ
- กลุ่มผู้ที่มีปรัชญาและอุดมการณ์ที่เหมาะสมดีงาม แน่วแน่และมั่นคง
เมื่อมีการจำแนกบุคคลออกเป็นกลุ่มต่าง ๆ ข้างต้นแล้ว
จะเห็นว่าการกำหนดปรัชญาอุดมการณ์ให้สอดคล้องเป็นเรื่องที่ทำง่ายขึ้น เช่น
การส่งเสริมให้บุคลากรมีการกำหนดปรัชญาและอุดมการณ์ที่แน่นอน
เหมาะสมดีงามและมั่นคงถาวร จะมุ่งตรงไปสู่กลุ่มที่ 1 และ 2
โดยใช้ประโยชน์จากบุคคลกลุ่มที่ 3 เป็นแบบอย่าง
และเป็นผู้มีบทบาทช่วยโน้มน้าวชักจูงผู้อื่น
สำหรับคุณสมบัติพื้นฐานของบุคคลที่ควรส่งเสริมให้เกิดขึ้นในองค์การ
ได้แก่
- มีความสามัคคีกัน
- มีความขยันขันแข็งในการงาน
- ศึกษาหาความรู้อยู่เป็นนิจ
- ใฝ่ก้าวหน้าหาความเจริญใส่ตัว
- คิดพึ่งตนเชิดชูตน
- รักเกียรติเสมอตน
นอกจากนี้ อัญญา ศรีสมพร (2548) กล่าวถึงสูตรพัฒนาตนเองที่สร้างความเจริญรุ่งโรจน์มาสู่ตน ได้แก่
- ความเด็ดเดี่ยวแน่วแน่ (goal) มีจุดมุ่งหมายที่เลือกเน้นพิจารณา
- จิตคณะสามัคคี (the mastermine) การร่วมงาน ร่วมใจ
- ศรัทธาประยุกต์ (applied faith) ใช้อำนาจอันไม่มีขอบเขตจำกัดหรือพลังอำนาจ มาช่วยสร้างจุดมุ่งหมาย
- บุคลิกลักษณะที่น่ารัก (a pleasing personal) ผลรวมของสิ่งต่าง ๆ ที่ประกอบเป็น ตัวบุคคล อันจูงใจให้บุคคลเกิดความรัก นิยมชมชอบ
- บริการเกินคาดหมาย (going to the extra mile) การทำงานให้มากกว่าค่าจ้าง หรือ รางวัลที่ได้รับในปัจจุบัน
- ความริเริ่ม (personal initiative) สิ่งที่ถูกที่ควรโดยไม่ต้องมีคนบอก
- ความมีวินัยในตนเอง (self discipline) มีการคิดก่อนทำ ควบคุมอารมณ์
- ความตั้งใจที่มีการควบคุม (controlled attention) การรวมกำลังด้านต่าง ๆ ตามความสามารถ
- ความกระตือรือร้นที่มีการควบคุม (controlled enthusiasm) สิ่งที่ช่วยกระตุ้นให้ บุคคลทำงานในขณะนั้น
- จิตนาการสร้างสรรค์ (creative version) ใช้จิตใต้สำนึกสร้างแผนการต่าง ๆเพื่อทำให้ จุดมุ่งหมายอันเด็ดเดี่ยวของตนบรรลุผล
- การสร้างชัยชนะแห่งความพ่ายแพ้ (leaning on defeat)
- การประมาณการงบประมาณเวลาและเงิน (budgeting and money)
- ความรู้สึกนึกคิดทางดีงาม (a position on mental attitude)
- การคิดที่ถูกต้อง (accurat thinking) เฉลียวฉลาด ปรับแนวคิดให้เป็นจริงที่เป็น ประโยชน์และเป็นการสร้างสรรค์
- หลักการสร้างสุขภาพ (sound health)
- หลักแห่งความร่วมมือ (cooperation)
- พลังแห่งจักรวาล (cosmic habit health) การประยุกต์นำธรรมชาติมาใช้ใน
การสร้างนิสัยอันดีงาม และสร้างความปรารถนาแน่วแน่ ดังนั้นแนวการส่งเสริมตนเองควรจะต้องคำนึงถึงสิ่งต่อไปนี้
- ตั้งจุดมุ่งหมายให้แน่วแน่
- แน่วแน่ที่จะพากเพียร
- แก้ไขข้อบกพร่องของตนเอง
- ศึกษาหาความรู้อยู่ตลอดเวลา
- ทำงานที่ได้รับมอบหมายให้ดีที่สุด
- บำเพ็ญประโยชน์แก่ผู้อื่น
สำหรับเกณฑ์ที่บุคคลนำมาใช้เพื่อเป็นแนวทางส่งเสริมปรัชญาและอุดมการณ์ในการพัฒนาตนเองเพื่อทำให้ตนเองประสบคำว่า
ความสำเร็จ นั้น
บุคคลที่จะประสบความสำเร็จในการดำรงชีวิตที่น่าเคารพนับถือจะต้องยึดถือหลักเกณฑ์ดังต่อไปนี้
1. มีความสุขสี่ประการ คือ ความสุขอันชอบธรรมที่ควรเรียกว่า
สุขของคฤหัสถ์ 4 คือ
- อัตถิสุข คือ สุขอันเกิดจากการมีทรัพย์
- โภคสุข คือ สุขจากการใช้ทรัพย์
- อนณสุข คือ สุขจากความไม่เป็นหนี้
- อนวัชชสุข คือ สุขจากการประพฤติไม่มีโทษ
2. กำกับชีวิตด้วยธรรมสี่ คือ การปฏิบัติตามหลักธรรมสำหรับการครองชีวิตของคฤหัสถ์ เรียกว่า ฆราวาสธรรม 4 คือ
- สัจจะ คือ ดำรงมั่นในความซื่อตรง จริงใจ พูดจริง
- ทมะ คือ การฝึกตน บังคับควบคุมตัวเองได้
- ขันติ คือ มุ่งมั่นทำหน้าที่การงานด้วยความขยันหมั่นเพียร
- จาคะ คือ ความเสียสละ มีน้ำใจ เอื้อเฟื้อ ช่วยเหลือผู้อื่น
3. รับผิดชอบชีวิตที่เกี่ยวข้อง คือ ความสัมพันธ์ที่ดีงาม อบอุ่นเป็นสุข คือ
- งอกงามด้วยศรัทธา คือเชื่อมั่นในพระรัตนตรัย
- งอกงามด้วยศีล คือ มีความประพฤติดีงามสุจริต
- งอกงามด้วยสุตะ คือ มีความรู้จากการสดับตรับฟัง
- งอกงามด้วยจาคะ คือ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่
- งอกงามด้วยปัญญา คือ เข้าใจเหตุผลและความจริงตามสภาวะ
- ครองตนเป็นพลเมืองที่ดี นำครอบครัวไปสู่ความสงบสุขเป็นพลเมืองที่ดี
4. การดำรงชีวิตด้วยการยึดหลักที่เรียกว่า สังคหวัตถุ 4 คือ
- ทาน มีการแบ่งปัน รู้จักให้ผู้อื่น
- ปิยวาจา พูดไพเราะ อ่อนหวาน นิ่มนวล
- อัตถจริยา เสมอต้นเสมอปลาย
- สมานัตตา บำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์
5. เผชิญกับภาวะวิกฤติเศรษฐกิจอย่างมีคุณค่า
- ลดรายการที่ไม่จำเป็น เช่น สินค้ายี่ห้อดัง ๆ
- ลดค่าใช้จ่ายในเรื่องอำนวยความสะดวก
- ลดความถี่ในการใช้จ่ายสินค้าอุปโภค
- ใช้ของต่าง ๆ อย่างทะนุถนอม
- ลดปริมาณสินค้าที่ไม่จำเป็น
6. เน้นคุณภาพมากกว่าความเคยชิน
7. มีความอดออมอดกลั้น
นอกจากนี้การกำหนดปรัชญาและอุดมการณ์ในการพัฒนาตนเองที่ดีมีความเหมาะสมจะนำไปสู่แนวทางการสร้างความสุขกับการทำงานของบุคคลในแต่ละองค์การให้มีประสิทธิภาพ
บุคคลจึงควรหาแนวทางในการส่งเสริมปรัชญาและอุดมการณ์พัฒนาตนเองอยู่เสมอโดยมีแนวทางในการปฏิบัติ
ดังต่อไปนี้
1. หาจุดดีของงาน
2. หาจุดดีของเพื่อนร่วมงาน
3. แสวงหาความรู้ความชำนาญ
4. ทำงานที่ไม่เป็นโทษ
5. เรียนรู้อยู่ตลอดเวลา
6. มีอิทธิบาทสี่ในการทำงาน
7.. เซียมซี 10 ประการ เพื่อความสุขและสำเร็จในการทำงาน
- มีกัลยาณมิตร
- มีความถนัดส่วนตัว
- มีอิทธิบาทสี่
- มีการวางแผนชีวิต
- มีเป้าหมายชัดเจนแน่นอน
- บริหารร่างกายให้แข็งแรง
- ทำงานทุกชนิดให้เป็นสุข
- บริหารจิตให้สะอาด สว่าง สงบ
- อ่าน พูด เขียน ให้เกิดความพอเหมาะพอดี
- ฝึกคุณสมบัติคนดีมีคุณธรรม จริยธรรม ศีลธรรม
8. เสริมสร้างจิตให้พึงประสงค์
9. หลักธรรมรัฐในการทำงาน
10.
จงทำงานด้วยความราบรื่น
11. แบ่งเวลาให้เป็น
12.
อย่านึกถึงความสมบูรณ์แบบของงาน ให้นึกถึงความสำเร็จของงาน
13.
เรียนรู้การผ่อนคลาย
14. มีมนุษย์สัมพันธ์ที่ดีกับเพื่อนร่วมงาน
นอกจากนี้จงพยายามพัฒนาตนเองให้ติดเป็นนิสัย เพื่อว่าชีวิตจะได้ดีขึ้นไปด้วย
ตัวอย่างเช่น ในประเทศญี่ปุ่นมีคำกล่าววลีหนึ่งว่า
อันตรายของนักธุรกิจที่ทำงานเป็นปีที่ 3 หมายความว่า
พนักงานจะเริ่มรู้สึกท้อถอยหลังจากทำงานมาแล้ว 3 ปี และงานที่ทำ
ก็จะกลายเป็นเพียงทำเป็นพิธีเท่านั้น ทำงานด้วยความเฉื่อยชา
ไม่มีแรงจูงใจในการทำงาน ทำให้พนักงานไม่มีคุณภาพ
และการที่บุคคลจะเอาชนะอุปสรรคในลักษณะนี้หรือความเด็ดเดี่ยวที่จะแก้ปัญหายุ่งยากนี้ซึ่งนับวันจะยากยิ่งขึ้นเมื่อบุคคลก้าวสู่ตำแหน่งที่สูงขึ้น
แต่สามารถกระทำได้โดยการพัฒนาตนเองอย่างสม่ำเสมอไม่หยุดนิ่ง
พยายามหาความรู้อยู่ตลอด
เพราะการพัฒนาตนเองจะเป็นการสร้างความสามารถของแต่ละบุคคลเองให้มีมากขึ้นและการพัฒนาความสามารถที่ยังไม่ได้พัฒนาของตนเองด้วย
โดยเหตุที่มนุษย์มีความต้องการที่จะให้ตนเองเจริญก้าวหน้า
ดังนั้นมนุษย์ทุกคนจึงต้องพยายามพัฒนาตนเองเพื่อให้มีชีวิตที่ดียิ่งขึ้น