ขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม อารยธรรม >>

สังคมและวัฒนธรรม

พันธมิตรด้านมืด

          ปรากฏการณ์ของโลกเช่นนี้สามารถตั้งเป็นข้อสังเกตได้ว่า ศาสนาได้กลายเป็น “พันธมิตรมืด” ของความรุนแรงทางการเมืองของโลกในปัจจุบันไปแล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งการที่ศาสนาได้กลายเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิด “ความชอบธรรมทางศีลธรรม” สำหรับผู้ดำเนินกิจกรรมทางการเมืองที่รุนแรงอีกทั้งยังทำให้ผู้ที่ปฏิบัติการดังกล่าวเกิดความเชื่อว่า ปฏิบัติการของพวกเขาได้กลายเป็น “ถนน” ที่จะนำพาตัวไปพบกับ “พระเจ้า” (ในศาสนาของตน) หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งได้ว่า การดำเนินความรุนแรงที่มีคำอธิบายทางศาสนารองรับไว้ในลักษณะเช่นที่กล่าวมานั้นคือ หนทางไปสู่สวรรค์นั่นเอง

อย่างไรก็ตาม การกล่าวเช่นนี้มิได้หมายความว่าศาสนาเป็นสาเหตุของความรุนแรง และทั้งมิได้หมายความว่า ความรุนแรงทางศาสนาเท่านั้น หากแต่ปรากฏการณ์เช่นนี้กำลังบอกแก่เราว่าศาสนาทำให้เกิดความเชื่อและสัญลักษณ์ และรวมถึงเอกลักษณ์ที่ทำให้ความรุนแรงเป็นสิ่งที่ชอบธรรมได้

ซึ่งปรากฏการณ์เช่นนี้มิได้เกิดกับศาสนาใดศาสนาหนึ่งเท่านั้น หากแต่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกศาสนา และไม่ว่าจะเป็นพุทธจารีตนิยม คริสต์จารีตนิยม หรืออิสลามจารีตนิยม ก็ดูจะไม่แตกต่างกันในทัศนะที่มองในเรื่องของความรุนแรง เพราะศาสนาสามารถทำให้เกิด “ทรัพยากรทางด้านอุดมการณ์”เพื่อนำไปสู่การสร้างรูปการจิตสำนึกและรวมทั้งมีส่วนโดยตรงต่อการกำหนดโลกทัศน์ด้วย

ตัวอย่างของทัศนะในการมองโลกไม่ว่าจะเป็นกลุ่มของ บิน ลาเดน กลุ่มโอมชินริเกียว หรือกลุ่มติดอาวุธของชาวคริสต์ ดูจะไม่แตกต่างกันในการมีทัศนะต่อ “ระเบียบโลกใหม่” ซึ่งทัศนะเช่นนี้ได้มีส่วนที่ทำให้เกิดความรู้สึกต่อต้านสหรัฐไปด้วย และในบางกรณีทัศนะดังกล่าวยังถูกผนวกกับ “ลัทธิเผ่าพันธุ์ชาตินิยม” (Ethno nationalism) เช่น ในกรณีความขัดแย้งในปัญหาแคชเมียร์

 

นอกจากนี้ ปรากฏการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นยังนำไปสู่การขาดความเชื่อมั่นต่อระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตยของตะวันตก และอาจจะรวมถึงการต่อต้านตะวันตกในเรื่องต่าง ๆ อีกด้วยและทั้งการมีทัศนะที่เห็นว่าตะวันตกคือตัวแทนของความชั่วร้าย

สิ่งเหล่านี้ได้กลายเป็นเชื้อเพลิงอย่างดีต่อการทำให้พวกจารีตนิยมของศาสนาต่าง ๆ พร้อมที่จะใช้ความรุนแรงเข้าจัดการกับสิ่งที่พวกเขามองเห็นว่าเป็นปัญหา ซึ่งเหตุการณ์กรณีตึกเวิลด์เทรดฯ และตึกเพนตากอน ในเดือนกันยายนของปีที่แล้ว ก็คือ ภาพสะท้อนถึงสิ่งที่กล่าวมาแล้วในข้างต้นนั้นเอง

ดังนั้น ปรากฏการณ์ของ “พันธมิตรด้านมืด” ระหว่างศาสนากับความรุนแรงจะเป็นประเด็นสำคัญของการเมืองโลกในอนาคตอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้โดยเฉพาะในสภาวะที่การต่อสู้ในเวทีโลกยังไม่มีอุดมการณ์ใดเป็นพลังขับเคลื่อนที่จะท้าทายต่อการเคลื่อนตัวของโลกทุนนิยมได้อย่างมีประสิทธิภาพแล้วศาสนาจะเป็นปัจจัยสำคัญที่จะอุดช่องว่างนี้ ดังจะเห็นได้ชัดเจนว่า ศาสนาคือพลังสำคัญที่ก่อให้เกิดศรัทธาและความเชื่อในชีวิตมนุษย์โดยทั่วไป

หากแต่แนวโน้มของพลังจากศรัทธาและความเชื่อในศาสนากำลังถูกแปลงให้เป็น “พลังการเมือง” ในอีกรูปแบบหนึ่ง และที่สำคัญก็คือ พลังนี้ได้กลายเป็นรากฐานโดยตรงของ “ลัทธิก่อการร้ายศาสนานิยม”

ฉะนั้น เหตุการณ์หลายเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับโลกในปัจจุบัน จึงเป็นเพียงภาพสะท้อนหนึ่งของปัญหา “สงครามศาสนา” ที่โลกกำลังเผชิญในอนาคตนั่นเอง

ประเภทของวัฒนธรรม
กระบวนการทางวัฒนธรรม
วัฒนธรรมกับกลุ่มชาติพันธุ์
ความหลากหลายทางชาติพันธุ์
ประชากรและสังคมโลก
สังคมโลก
ภูมิศาสตร์วัฒนธรรมโลก
สถานการณ์ความขัดแย้งทางสังคมและวัฒนธรรมระดับโลกในยุคโลกาภิวัตน์
ลัทธิการครอบโลก
พัฒนาการของความขัดแย้ง
สถานการณ์ความขัดแย้งทางสังคมและวัฒนธรรมต่างๆที่เกิดขึ้นในโลกตามการจัดแบ่งมูลเหตุแห่งความขัดแย้ง
ความขัดแย้งทางสังคมและวัฒนธรรม ระดับโลกในยุคโลกาภิวัตน์
การเชื่อมต่อของอารยธรรมขงจื๊อ-อิสลาม
พันธมิตรด้านมืด