ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์ >>

ลัทธิบริโภคนิยมและจิตวิญญาณของระบบทุนนิยม

แนวโน้มการบริโภค และกรณีตัวอย่างสหรัฐฯ

กิจกรรมทางเศรษฐกิจของบรรษัทข้ามชาติ รัฐชาติ องค์กรระหว่างประทศ และผู้บริโภคในฐานะปัจเจกบุคคล (Burgess 2001; Witt 2001) เป็นปัจจัยร่วมกันทำให้ระบบทุนนิยมโลกมีความยั่งยืน โดยมีองค์ประกอบหลักๆ คือ การทำให้ระบบการผลิตแตกตัวออกเป็นส่วนย่อยๆ กระจายไปตามภูมิภาคต่างๆ ของโลก, การจัดระเบียบใหม่ของยุคหลังฟอร์ด, โลกาภิวัตน์ และลัทธิบริโภคนิยม (Jessop 1999,2000,2002) องค์ประกอบเหล่านี้ สัมพันธ์กันอย่างแนบแน่น ทว่าลัทธิบริโภคนิยมเป็นองค์ประกอบที่สำคัญเป็นการเฉพาะ เนื่องจากมันหยิบยื่นช่องทางให้การบริโภคเพิ่มขึ้นและเสนอแนวทางในการบรรลุผลประโยชน์ที่ต่อเนื่องของระบบทุนนิยม

แรงผลักดันสังคมไปสู่ทัศนคติบริโภคนิยมนี้ มีพลวัตด้านกรอบเวลาและด้านภูมิศาสตร์ กล่าวคือ ในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 และในช่วงต้นทศวรรษที่ 1950 มันสถาปนาขึ้นในสหรัฐ ฯ ซึ่งเป็นผลมาจากโมเดลอุตสาหกรรมแบบฟอร์ดกลายมาเป็นโมเดลหลักทางเศรษฐกิจ หลังจากนั้น มันแพร่ขยายออกไปในยุโรปตะวันตกและญี่ปุ่นในช่วงของการฟื้นฟูอุตสาหกรรม และเศรษฐกิจหลังสงครามโลก ภายใต้แผนการฟื้นฟูเศรษฐกิจของสหรัฐฯ ด้วยเงินช่วยเหลือและเงินให้เปล่ากับบางประเทศ มาตรฐานการผลิตสินค้าอุตสาหกรรมสู่ตลาดมวลชนได้ถูกกำหนดขึ้น แม้ว่าโมเดลทางเศรษฐกิจนี้ ได้ถือกำเนิดขึ้นมาจากการแทรกแซงดังที่กล่าวข้างต้น แต่ภายหลังมันกลายมาเป็นแนวทางและมาตรฐานของการพัฒนาอุตสาหกรรมของประเทศต่างๆ ไม่เฉพาะแต่ในสหรัฐฯ เท่านั้น โดยที่การผลิตสินค้าสู่ตลาดลูกค้ามวลชนได้ให้การสนับสนุนการพัฒนาอุตสาหกรรมของประเทศต่างๆ

 

แนวคิดการกระตุ้นอุปสงค์หรือความต้องการซื้อ (ซึ่งก็คือการกระตุ้นการบริโภค) เพื่อเผชิญกับปัญหาในช่วงเศรษฐกิจถดถอยตามนโยบายเศรษฐกิจแบบเคนส์เซียน กลายมาเป็นบรรทัดฐานของระบบเศรษฐกิจของประเทศต่างๆ ด้วย ซึ่งสอดคล้องกับการเรียกร้องของภาคเอกชนที่ต้องการให้รัฐบาลเพิ่มการใช้จ่ายลงไปยังประชาชนมากขึ้น เพื่อกระตุ้นการบริโภคโดยคนหมู่มาก (mass consumption)

แบบแผนของลัทธิบริโภคนิยมลงหลักปักฐานและขยายตัวอย่างกว้างขวางรวดเร็ว สินค้าต่างๆ มุ่งสนองต่อความต้องการของผู้บริโภคที่ถูกสร้างขึ้นมา, การแทนที่สินค้าเดิมอยู่ในอัตราที่เร็วขึ้น, ความจำเป็นที่จะต้องบริโภคและเป็นเจ้าของสินค้าสถาปนาขึ้นในชุมชนแห่งต่างๆ ทั่วโลก เป็นไปได้ว่า อาจเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์โลกที่หลักการพื้นฐานของสังคมมนุษย์ ถูกนิยามและถูกครอบงำด้วยปริมณฑลทางเศรษฐกิจแทบทั้งหมด

» หัวใจของระบบทุนนิยมในปัจจุบัน

» แนววิเคราะห์การบริโภค - หลังสมัยใหม่

» การบริโภคบ่งบอกตัวตน - จิตวิทยาของฝันกลางวัน

» องค์ประกอบทางวัฒนธรรมของลัทธิบริโภคนิยม

» แนวโน้มการบริโภค และกรณีตัวอย่างสหรัฐฯ

» ปริมณฑลทางเศรษฐกิจ แนวคิดอำนาจนำ

» ยุทธศาสตร์ทางการตลาดและการโฆษณา

» คนยากจนบริโภคสินค้าในด้านใด

» ระบบทุนนิยมเปลี่ยนจากแบบแผนอุตสาหกรรมไปสู่ภาคการเงิน

» ทิวทัศน์เศรษฐกิจ ภายใต้ระบบหลังฟอร์ด