ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ บุคคลสำคัญ ประเทศและทวีป >>

หลักสูตรและหนังสือเรียนภาษาไทย

นางสาวนิจสุดา อภินันทาภรณ์
หัวหน้าสถาบันภาษาไทย สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

หนังสือเรียนภาษาไทยที่ควรรู้จัก

แบบเรียนชุดบันไดก้าวหน้า

นายกี่ กีรติวิทโยสาร เป็นผู้แต่ง แบบเรียนนี้มีวิธีแต่งทำนองเดียวกับแบบสอนอ่านมาตรฐาน คือ ไม่สอนให้สะกดทีละคำ แต่สอนให้เด็กอ่านเป็นคำ ๆ และนำคำผูกเป็นประโยค เริ่มตั้งแต่คำง่าย ๆ และเริ่มตั้งแต่ประโยคสั้น ๆ จนถึงประโยคยาว ๆ เนื้อเรื่องเป็นความรู้รอบตัวที่เด็กควรจะสนใจ เช่น การไปโรงเรียน การเที่ยวทางรถไฟ ได้เห็นธรรมชาติและภูมิประเทศของไทย
มานะมานี หนังสือเรียนภาษาไทยตามหลักสูตรประถมศึกษา พุทธศักราช ๒๕๒๑

กระทรวงศึกษาธิการ ได้แต่งตั้งคณะกรรมการจัดทำหนังสือเรียนชั้นประถมศึกษา โดยมีนางรัชนี ศรีไพรวรรณ เป็นประธานคณะกรรมการ เนื่องจากปี ๒๕๒๐ มีการประกาศใช้แผนการศึกษาแห่งชาติ ซึ่งมีผลใช้บังคับตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๒๑ กระทรวงศึกษาธิการจึงปรับปรุงหลักสูตรทั้งระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา ปรับขยายชั้นเรียนให้สอดคล้องกับระบบการศึกษาตามแผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๒๐ โดยเฉพาะการศึกษาระดับประถมศึกษาที่กำหนดให้จัดการศึกษาเป็นตอนเดียวตลอด ใช้เวลาเรียน ๖ ปี (จากเดิมที่แบ่งเป็นสองตอน คือประถมตอนต้น และประถมตอนปลาย ใช้เวลาเรียน ๗ ปี) การเปลี่ยนแปลงครั้งนี้
จะครบทุกชั้นในปีการศึกษา ๒๕๒๖ ดังนั้น หนังสือเรียนของทุกชั้นจึงต้องเปลี่ยนไปทุกปี โดยเริ่มจากชั้นประถมปีที่ ๑ ในปีการศึกษา ๒๕๒๑ และเมื่อถึงปี ๒๕๒๖ ก็จะมีหนังสือเรียนตามหลักสูตรใหม่ครบทุกชั้น

กระทรวงศึกษาธิการ ได้กำหนดลักษณะหนังสือเรียนชั้นประถมศึกษา ดังนี้

๑. ต้องสนองจุดประสงค์ ความคิดรวบยอด และตรงตามเนื้อหาที่หลักสูตรกำหนดไว้ในเรื่องความรู้ และทักษะการอ่านทุกประการ
๒. เลือกใช้ คำ ข้อความ ประโยค ที่สัมพันธ์และสอดคล้องกับการใช้ภาษาในชีวิตของนักเรียน
๓. มีเรื่องราว ตัวละคร และการดำเนินเรื่องเหมือนชีวิตจริงของผู้เรียน เพื่อให้เรื่องสนุกสนาน น่าอ่าน และเพิ่มประสบการณ์ทางภาษา จากบทบาทของตัวละครและเหตุการณ์ต่างๆ ทั้งสอดแทรกบุคลิกภาพ ลักษณะนิสัย และคุณธรรมที่ต้องปลูกฝังให้แก่นักเรียนไว้ด้วย
๔. มีภาพประกอบที่น่าสนใจ และมีสีสันดึงดูดความสนใจ และสร้างความคิดของนักเรียน
๕. ท้ายเล่มแต่ละบท มีแบบฝึกฝนความรู้ที่นักเรียนได้เรียนในบทนั้นๆ เพื่อให้เข้าใจและสามารถนำไปใช้ได้
๖. ใช้ประมวลคำพื้นฐานในชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ – ๔ จำนวน ๔,๐๐๐ คำ โดยกำหนดประมวลคำสำหรับแต่ละชั้นไว้ คือ ชั้น ป.๑ จำนวน ๔๕๐ คำ ป.๒ จำนวน ๘๐๐ คำ ป. ๓ จำนวน ๑,๒๐๐ คำ ป.๔ จำนวน ๑,๕๕๐ คำ สำหรับ ชั้น ป.๕ – ๖ ไม่กำหนดประมวลคำ ประมวลคำพื้นฐาน ๔,๐๐๐ คำ ดังกล่าว มีที่มาจากเอกสารและรายงานการวิจัยทั้งจากสถาบันภายในประเทศ

ปัจจุบันนี้ กระทรวงศึกษาธิการ เปิดโอกาสให้สำนักพิมพ์เอกชนสามารถจัดทำหนังสือเรียนสาระการเรียนรู้พื้นฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ต่าง ๆ ได้อย่างกว้างขวางตามนโยบายสื่อเสรี โดยเอกชนสามารถเสนอหนังสือเพื่อให้กระทรวงศึกษาธิการตรวจและอนุญาตให้ใช้ในสถานศึกษาได้ สถานศึกษาเอง เมื่อจะเลือกใช้หนังสือในการจัดการเรียนการสอน โดยทั่วไปก็นิยมเลือกหนังสือที่กระทรวงอนุญาตให้ใช้ในสถานศึกษา ด้วย

อ้างอิง

วิชาการ,กรม, ๒๕๒๐ ความเป็นมาของแบบเรียนไทย. ห้างหุ้นส่วนจำกัด จงเจริญการพิมพ์.
วิชาการและมาตรฐานการศึกษา,สำนัก,๒๕๕๒. ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้
ภาษาไทย ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
วิชาการและมาตรฐานการศึกษา,สำนัก, ๒๕๔๔.หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๔๔.
โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.ศึกษาธิการ,กระทรวง, ๒๕๔๕. วิชาการวิจักษณ์ สำนักพิมพ์องค์การค้าของคุรุสภา.