สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>
พระราชดำรัส : ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
1 | 2 |
3 | 4 | 5
|
6 | 7 | 8
|
9 | 10 |
11
| 12 | 13 |
14
| 15 | 16 |
17
| 18 | 19 | 20
| 21 | 22 |
23
| 24 | 25 |
26
| 27 | 28 |
29
| 30 | 31 |
32
| 33 | 34 |
35
| 36 | 37 |
38
| 39 | 40 |
41
| 42 | 43 |
44
| 45 | 46 |
47
| 48 | 49 |
50
| 51 | 52 |
53
| 54 | 55 |
56
| 57 | 58 |
59
| 60 | 61 |
62
| 63 | 64 |
65
| 66 | 67 |
68
| 69 | 70 |
71
| 72 | 73 |
74
| 75
| 76
พระราชดำรัสแก่พระสงฆ์
ในการที่จะตรวจสอบพระไตรปิฎก
ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม พ.ศ. 2431
การซึ่งมีความประสงค์จะให้ตรวจสอบพระไตรปิฎก ลงพิมพ์ไว้ในครั้งนี้นั้น
ด้วยเห็นว่าแต่ก่อนมา ประเทศที่นับถือพระพุทธศาสนา
ยังมีอำนาจปกครองบ้านเมืองโดยลำพังตัว พระเจ้าแผ่นดินเป็นผู้นับถือพระพุทธศาสนา
ได้ทำนุบำรุงอุดหนุนการศาสนาอยู่หลายประเทศด้วยกันคือ เมืองลังกา เมืองพม่า
เมืองลาว เมืองเขมร แลกรุงสยาม เมื่อเกิดวิบัติอันตราย
พระไตรปิฎกขาดสูญบกพร่องไปในเมืองใด ก็อาศัยหยิบยืมกันมาลอกคัดคงฉบับบริบูรณ์
ถ่ายเทกันไปกันมาได้ แต่ในกาลทุกวันนี้ ประเทศลังกาแลพม่าตกอยู่ในอำนาจอังกฤษ
ผู้ปกครองรักษาบ้านเมืองไม่ได้นับถือพระพุทธศาสนา .....
หาได้อุดหนุนพระพุทธศาสนาอย่างหนึ่งอย่างใดไม่ พระสงฆ์ซึ่งปฏิบัติตามพระพุทธศาสนา
ก็ต่างคนต่างประพฤติตามลำพังตน คนที่ชั่วมากกว่าดีอยู่เป็นธรรมดา ก็ชักพาให้
พระปริยัติธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า วิปริตผิดเพี้ยนไปตามอัธยาศัย
ส่วนเมืองเขมรนั้นเล่า ก็ตกอยู่ในอำนาจของฝรั่งเศษ
ไม่มีกำลังที่จะอุดหนุนพระพุทธศาสนาให้เป็นการมั่นคงถาวรไปได้
ส่วนเมืองลาวอยู่ในพระราชอาณาเขต
เจ้านายแลไพร่บ้านพลเมืองก็นับถือพระพุทธศาสนาวิปริตแปรปรวนไป ด้วยเจือผีสางเทวดา
จะเอาเป็นหลักฐานมั่นคงไม่ได้ ถ้าพระไตรปิฎกวิปริตคลาดเคลื่อนไปในเวลานี้
จะหาที่สอบสวนคัดลอกเหมือนอย่างแต่ก่อนนั้นไม่มีแล้ว
การพระพุทธศาสนายังเจริญมั่นคงถาวรอยู่ แต่ในประเทศสยามนี้แห่งเดียว
จึงเป็นการสมควรที่จะสอบสวนพระไตรปิฎกให้ถูกต้องบริบูรณ์
แล้วสร้างขึ้นไว้ให้มากฉบับแพร่หลาย จะได้เป็นหลักฐานเชื้อสายของพระศาสนธรรม
คำสั่งสอนแห่งพระพุทธเจ้าสืบไปภายหน้า ก็ธรรมอันใดที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสสั่งสอน
ย่อมเป็นธรรมอันวิเศษอุดมยิ่ง ซึ่งจะทำให้สัตว์พ้นจากทุกข์ภัยได้จริง
เป็นธรรมวิเศษเที่ยงแท้ ย่อมเป็นที่ปราถนาของผู้ซึ่งมีปัญญา .....
จึงเป็นธรรมที่ควรสงวนไว้ ให้เป็นประโยชน์แก่ชนภายหน้า จึงได้คิดจัดการครั้งนี้
เพื่อรักษาพระไตรปิฎกไว ้มิให้วิปริตผิดผันเป็นการยกย่องพระพุทธศาสนา
ให้ตั้งมั่นถาวรสืบไป .....
..... ขอพระเถรานุเถร แลพระสงฆ์ทั้งปวง จงเห็นแก่ตัวหม่อมฉัน
ผู้มีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาอันยิ่งใหญ่
